Εντυπη έκδοση. Η Ευρώπη θα πρέπει να αξιοποιήσει πηγές χρηματοδότησης όπως το επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας και τα «παγωμένα» περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για να αγοράσει τα μοναδικά οπλικά συστήματα των ΗΠΑ και να στηρίξει έτσι την άμυνα της Ουκρανίας. Πρόκειται για την πρόταση τεχνοκρατών σε θέματα ασφαλείας, όπως ο διευθυντής στο Κέντρο του Hudson Institute για την Ευρώπη και την Ευρασία, Πέτερ Ραφ (φωτ.), ο οποίος μιλάει στην «Κ» για την ευρωπαϊκή άμυνα αλλά και τον ρόλο της Τουρκίας.
– Εχετε προτείνει η Ευρώπη να χρησιμοποιήσει πόρους για να αγοράσει όπλα από τις ΗΠΑ και με αυτόν τον τρόπο να στηρίξει την Ουκρανία μόνη της. Ποιο είναι το σκεπτικό σας;
– Δεν νομίζω ότι είναι υψηλές οι πιθανότητες στο Κογκρέσο για άλλη συμπληρωματική χρηματοδότηση όπλων στην Ουκρανία. Ισως να διευκολύνει τις διαδικασίες μια συμφωνία για τα κρίσιμα ορυκτά, αλλά δεν υπάρχει όρεξη στην αμερικανική διοίκηση για μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση των ΗΠΑ στον πόλεμο. Υπάρχουν όμως ορισμένα οπλικά συστήματα που μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να παρέχουν και τα οποία είναι απαραίτητα για την Ουκρανία. Εάν η Ευρώπη θεωρεί ότι ο πόλεμος είναι υπαρξιακός για το μέλλον της, όπως συχνά υπογραμμίζουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, τότε μια καινοτόμος λύση θα ήταν η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των αμερικανικών όπλων για την Ουκρανία.
– Στο μεταξύ, πώς διαμορφώνονται οι προοπτικές στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ΗΠΑ – Ρωσίας;
– Ο πρόεδρος Τραμπ θα ήθελε μια κατάπαυση του πυρός που θα οδηγήσει σε διευθέτηση. Ο Πούτιν δεν είναι τόσο αφελής ώστε να απορρίψει εξαρχής μια τέτοια προοπτική, αλλά στην πορεία θα προσπαθήσει να αποσπάσει παραχωρήσεις, προσθέτοντας όρους σε οποιαδήποτε διακοπή των εχθροπραξιών. Για αρχή, η Ρωσία θα πιέσει για ελάφρυνση των κυρώσεων εις βάρος της, αλλά θα επεκταθεί και σε άλλα στοιχεία.
– Από την οπτική του Ζελένσκι, ρεαλιστικά, υπάρχει καλό σενάριο για την Ουκρανία;
– Εάν η Ουκρανία λάβει ευρεία δυτική υποστήριξη ως μέρος μιας συμφωνίας για τερματισμό του πολέμου, τότε μπορεί να είναι σε θέση να αποτρέψει την επιθετικότητα της Ρωσίας.
– Ποια είναι η χώρα πάνω στην οποία θα μπορέσει να βασιστεί η αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης; Η Γερμανία;
– Οι μεσογειακές χώρες έχουν ελάχιστα δημοσιονομικά περιθώρια για να αναθεωρήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους ελλείψει εκτάκτου ανάγκης. Αντιθέτως, η Βόρεια Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να αυξήσει δραματικά τις αμυντικές δαπάνες της. Η Γερμανία παραμένει το «κλειδί» από αυτή την άποψη.
– Τι ρόλο έχουν να παίξουν σε αυτό το σκηνικό χώρες όπως η Ελλάδα;
– Η Ελλάδα είναι βασικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ και σημαντικός παίκτης στη ναυτιλία, για να αναφέρουμε δύο τομείς – σημαντικός ο ρόλος της στην επιβολή των ενεργειακών κυρώσεων.
– Μιλώντας για ευρωπαϊκή άμυνα, ιδίως μετά την υπόθεση Ιμάμογλου, η Τουρκία πρέπει να έχει θέση στο τραπέζι;
– Η Τουρκία είναι μια από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης. Είναι ευρωπαϊκή χώρα που απέτρεψε πρόσφατα τη ρωσική ισχύ, από τη Λιβύη μέχρι τη Συρία. Από τη θέση της, ελέγχει την είσοδο και την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα, γεγονός που την καθιστά σημαντική δύναμη σε κάθε συζήτηση για την Ουκρανία.
Επίσης, το πρόγραμμα drone της είναι ένα από τα ισχυρότερα στον κόσμο. Κατά τη γνώμη μου, το να την αποκλείσουμε θα ήταν λάθος. Είναι απλώς πολύ σημαντική.
– Ποια είναι η δική σας εκτίμηση για τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθούν στο μεταξύ οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ;
– Νομίζω ότι οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας είναι πιθανό να βελτιωθούν υπό τον πρόεδρο Τραμπ. Δεν μπορώ να προβλέψω πού ακριβώς οδεύει η πολιτική της Ουάσιγκτον, αλλά πιστεύω ότι η Αγκυρα έχει πολύ καλύτερες πιθανότητες να επανέλθει στο πρόγραμμα F-35 υπό τον πρόεδρο Τραμπ.
