ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. «Βαρύ» αναμένεται το κλίμα στη σημερινή σύνοδο του ΝΑΤΟ σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών στις Βρυξέλλες, καθώς θα διεξαχθεί λίγες ώρες μετά την επιβολή νέων αμερικανικών δασμών στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ενώ η «συνοχή» της Συμμαχίας «τεστάρεται» τόσο γύρω από το ζήτημα της Ουκρανίας και των διαπραγματεύσεων του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, όσο και για επιμέρους θέματα, όπως οι «απειλές» προσάρτησης της Γροιλανδίας, καθώς και η αύξηση των αμυντικών δαπανών. Το τελευταίο, άλλωστε, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο –πριν από τη σημερινή παρθενική επίσκεψή του στην έδρα του ΝΑΤΟ– μέσω ανακοίνωσής του, από την οποία, ωστόσο, έλειπαν οι αναφορές στην Ε.Ε. και στη Ρωσία, όπως παρατήρησαν με νόημα νατοϊκές διπλωματικές πηγές.
Κι αν οι Ευρωπαίοι νατοϊκοί «σύμμαχοι» των ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ήδη την αναγκαιότητα αύξησης των αμυντικών δαπανών για τη δική τους αυτονόμηση –που θα συζητηθεί εκτενώς σήμερα–, εκείνο που ανησυχεί είναι η στάση της Ουάσιγκτον έναντι της Ρωσίας, όπως και η πρόθεση αποδέσμευσής της από τις συμβατικές νατοϊκές υποχρεώσεις, που ωστόσο συνδέεται με την απαίτηση αύξησης των αμυντικών δαπανών των «συμμάχων» έως και 5% του ΑΕΠ.
Πρόκειται για κρίσιμο θέμα που προκαλεί «τριβές» εντός της Συμμαχίας, καθώς αφενός υπάρχουν μέλη που δεν έχουν φθάσει ούτε στο 2% του ΑΕΠ τους (βάσει δέσμευσης του 2014), αφετέρου κάποια εξ αυτών βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο, όπως η Πορτογαλία ή ο Καναδάς, εξηγούν πηγές στο ΝΑΤΟ.
Εφικτό το 3,5%
Για τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε πάντως φαίνεται εφικτός ο στόχος αύξησης έως και 3,5% – που χθες χαριτολογώντας τόνισε «ας γιορτάσουμε» τη δέσμευση χωρών όπως και η Γερμανία για «αξιοσημείωτη» αύξηση των αμυντικών δαπανών. Σε συνέντευξη Τύπου, πάντως, φρόντισε να επαναλάβει ότι υπάρχουν διαβεβαιώσεις από την Ουάσιγκτον για συνέχιση της δέσμευσης στο «ιερό» άρθρο 5 του ΝΑΤΟ (κατοχύρωση της αρχής συλλογικής άμυνας).
Εντός της Συμμαχίας όμως επικρατεί ανησυχία τόσο για πιθανή απόσυρση αμερικανικών δυνάμεων από το ευρωπαϊκό έδαφος, όσο και για το «φρένο» που έχουν πατήσει οι Αμερικανοί εδώ και μήνες σχετικά με την επαναξιολόγηση των σχέσεων με τη Μόσχα, αναφέρουν στην «Κ» πηγές στο ΝΑΤΟ. Πέρυσι στη σύνοδο κορυφής στην Ουάσιγκτον οι «32» σημείωσαν ότι θα ήθελαν «να αναπτύξουν συστάσεις σχετικά με τη στρατηγική προσέγγιση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία λαμβάνοντας υπόψη το μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφάλειας» έως την επόμενη σύνοδο κορυφής. Η σχετική συζήτηση έχει «παγώσει», σχολιάζουν αρμόδιες πηγές, που θεωρούν ότι έως τη σύνοδο του Ιουνίου στη Χάγη πολλά θα κριθούν από την πορεία των διαπραγματεύσεων για την ειρήνευση στην Ουκρανία. Οι ίδιες πηγές θεωρούν ότι υπάρχει «αντίφαση» στη στάση των ΗΠΑ να μη θεωρούν «απειλή» τη Ρωσία, αλλά να ζητούν αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Αίσθηση προκάλεσε πάντως η χθεσινή είδηση ότι το ΝΑΤΟ θα «φιλοξενήσει» συνάντηση των υπουργών Αμυνας της «συμμαχίας των προθύμων» στις 10 Απριλίου υπό την «ηγεσία» Γαλλίας και Βρετανίας, καθώς θα είναι η πρώτη στην έδρα του και χωρίς φυσικά τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
«Θα πρέπει να εξηγήσουμε τις επιπτώσεις συγκεκριμένων σχεδίων», τόνισε ο Ρούτε, χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, καθώς στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αναπτυχθούν νατοϊκές δυνάμεις σε ουκρανικό έδαφος, σε περίπτωση εκεχειρίας, λόγω «μπλόκου» της Ρωσίας.
