Η είδηση ότι ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε σε εκτεταμένες περικοπές της αμερικανικής αναπτυξιακής βοήθειας έχει προκαλέσει βαθύ σοκ σε χώρες της ανατολικής και νότιας Αφρικής, καθώς εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια χάνουν την πρόσβαση σε δωρεάν αντισύλληψη και υπηρεσίες υγείας.
Στη Ζιμπάμπουε, η 35χρονη Γκετρούντ Μουτσέρι διένυσε πολλά χιλιόμετρα με τα πόδια μέσα στη βροχή για να αντικαταστήσει το ληγμένο εμφύτευμα αντισύλληψης με ένεση Depo-Provera.
Φτάνοντας στο κέντρο υγείας Τσιτακατίρα, στην επαρχία Μανικά, πληροφορήθηκε ότι τα αποθέματα είχαν εξαντληθεί. Χωρίς εισόδημα, μητέρα τεσσάρων παιδιών, δεν έχει τη δυνατότητα να αγοράσει αντισυλληπτικά.
«Δεν μπορώ να κάνω άλλο παιδί. Δυσκολεύομαι να ταΐσω αυτά που ήδη έχω», δήλωσε.
Η περίπτωσή της είναι μία από τις πολλές, καθώς η απόσυρση της χρηματοδότησης της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID) προκαλεί ντόμινο διακοπών σε προγράμματα αναπαραγωγικής υγείας.
Η Λίντια Ζιγκόμο, περιφερειακή διευθύντρια του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA), προειδοποιεί για «σοβαρές συνέπειες»: «Πολλές χώρες αναμένεται να ξεμείνουν από αντισυλληπτικά και σωτήρια φάρμακα μητρικής υγείας μέσα στους επόμενους 3-6 μήνες», αναφέρει.
Η απώλεια μόνο για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Νότιο Σουδάν και την Αιθιοπία ανέρχεται στα 4 εκατ. δολάρια.
Το σύνολο του «οικοσυστήματος» παροχής υπηρεσιών υγείας για τις γυναίκες και τους εφήβους έχει διαταραχθεί, όπως σημειώνει.
Ειδικότερα, αναμένονται αυξήσεις στους θανάτους μητέρων, στις μη ασφαλείς αμβλώσεις, στα περιστατικά έμφυλης βίας και σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων, στους πρόωρους γάμους και στις εγκυμοσύνες εφήβων.
«Η επισιτιστική και οικονομική κρίση οδηγεί πολλές οικογένειες να παντρεύουν τα κορίτσια τους. Οι ελλείψεις υπηρεσιών θα επιδεινώσουν αυτή την κατάσταση», τονίζει η Ζιγκόμο.
Η Πέστερ Σιράχα, επικεφαλής της Population Services Zimbabwe, τονίζει πως η διακοπή της χρηματοδότησης παραβιάζει τα δικαιώματα των γυναικών: «Η ξαφνική αναστολή χωρίς προειδοποίηση προκάλεσε χάος. Δεν είναι ηθικά σωστό», δήλωσε.
Περισσότερο από το 50% της χρηματοδότησης για τις υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας στη χώρα προερχόταν από την USAID.
Το 2024, οι ΗΠΑ παρείχαν έως και 360 εκατ. δολάρια για προγράμματα υγείας και γεωργίας στη Ζιμπάμπουε. Τώρα, χιλιάδες εργαζόμενοι σε ΜΚΟ ενημερώθηκαν μέσω WhatsApp ότι απολύονται ή τίθενται σε άδεια άνευ αποδοχών.
Μια 29χρονη ανύπαντρη μητέρα δύο παιδιών, που εργaζόταν σε οργάνωση για την υγεία των κοριτσιών στην επαρχία Μίντλαντς, δήλωσε: «Εχω μείνει χωρίς μισθό, ζω από τις τελευταίες μου οικονομίες και προσπαθώ να επιβιώσω πουλώντας ρούχα και φαγητό».
Η Εκένια Τσιφάμπα, επικεφαλής της οργάνωσης Shamwari Yemwanasikana για την προάσπιση των δικαιωμάτων των κοριτσιών, χαρακτήρισε τις περικοπές «αφόρητες»: «Είναι καταστροφικές. Δεν πλήττουν μόνο τις γυναίκες, αλλά ολόκληρες οικογένειες».
Παγκόσμιες προεκτάσεις
Η διοίκηση Τραμπ έχει επίσης επαναδεσμευτεί σε διεθνείς συμφωνίες κατά των αμβλώσεων, διακόπτοντας κάθε αμερικανική χρηματοδότηση προς ξένες οργανώσεις που παρέχουν ή προωθούν τις αμβλώσεις, ανεξαρτήτως του πλαισίου.
Το UNFPA αναζητά τώρα εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης: από εθνικές κυβερνήσεις, άλλους δωρητές, τον ιδιωτικό τομέα ή τη φιλανθρωπία. Παράλληλα, προσπαθεί να κινητοποιήσει την κοινωνία των πολιτών για τοπικές λύσεις.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη Ζιγκόμο: «Είναι εξαιρετικά απίθανο οι περισσότερες χώρες της περιοχής να μπορέσουν να καλύψουν τα κενά βραχυπρόθεσμα. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για βιώσιμη και προβλέψιμη χρηματοδότηση ώστε να μη χαθούν δεκαετίες προόδου στην υγεία και τα δικαιώματα των γυναικών».
Πηγή: Reuters
