Το Κότσανι, μια κωμόπολη 20.000 κατοίκων στην ανατολική Βόρεια Μακεδονία, κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία, ζούσε τις τελευταίες ημέρες στους ρυθμούς της προγραμματισμένης για το βράδυ του Σαββάτου συναυλίας του ιδιαίτερα δημοφιλούς χιπ χοπ συγκροτήματος DNA. Σε αυτή τη μικρή πόλη, γνωστή στη χώρα ως ο ορυζώνας της, οι νέοι δεν έχουν επιλογές στη διασκέδαση. Το Κότσανι δεν διαθέτει αίθουσα κινηματογράφου, ούτε συναυλιών. Η νεολαία, αν θέλει να διασκεδάσει, θα πρέπει να πάει στα Σκόπια ή να ταξιδέψει στη Σόφια και στη Θεσσαλονίκη.
Κάποιος ντόπιος (μικρο)επιχειρηματίας με «δόντι στον κρατικό μηχανισμό», όπως θα φανεί, μετέτρεψε μια παλιά αποθήκη σε ντισκοτέκ και για να ανεβάσει το πρεστίζ της έκλεισε συμφωνία με το νεανικό συγκρότημα. Mια συναυλία με τους DNA, πέραν του γεγονότος ότι θα γέμιζε το ταμείο της αυτοσχέδιας ντισκοτέκ, θα έδινε, επικοινωνιακά, προστιθέμενη αξία στην απομονωμένη πόλη και θα ήταν «χαράς ευαγγέλια» για την τοπική οικονομία.
Πράγματι, παρέες νέων, από την ανατολική επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας ακόμη και τα Σκόπια, κατέφθαναν από το πρωί του Σαββάτου στην πόλη δημιουργώντας ατμόσφαιρα χαράς και με το που έπεσε η νύχτα άρχισε η προσέλευση. Σε ελάχιστο χρόνο, οι υπεύθυνοι στοίβαξαν, σύμφωνα με όσα μεταδόθηκαν από τα ΜΜΕ της Βόρειας Μακεδονίας, στην αίθουσα περισσότερα από 500 άτομα έχοντας κόψει εισιτήρια μόνο για 250.
Περασμένα μεσάνυχτα και ενώ η συναυλία βρισκόταν σε εξέλιξη, το ξεφάντωμα εντός ολίγων λεπτών εξελίχθηκε σε τραγωδία. Κάποιο από τα πυροτεχνήματα που εκτοξεύονταν στον κλειστό χώρο (!) προκάλεσε φωτιά στην πλαστική στέγη και ακολούθησε κόλαση. Πανικόβλητοι οι θαμώνες προσπαθούσαν να εγκαταλείψουν την αίθουσα, πλην όμως μέσα στον πανικό εγκλωβίστηκαν στη μοναδική (!) πόρτα της ντισκοτέκ, που γρήγορα «μπούκωσε» κι εκεί βρήκαν τραγικό θάνατο. Εως χθες είχαν καταμετρηθεί 59 νεκροί και περισσότεροι από 150 τραυματίες.
Ολοι θρηνούν κάποιον
Η μικρή πόλη, που τόσα προσδοκούσε από αυτή τη συναυλία, βυθίστηκε στο πένθος από τη μια στιγμή στην άλλη. Δύσκολα θα βρει κάποιος οικογένεια στο Κότσανι που δεν θρηνεί έναν δικό της νεκρό ή δεν αγωνιά για κάποιον τραυματία, έλεγε στην «Κ» δημοσιογράφος από τα Σκόπια που έσπευσε από τις πρώτες ώρες στον τόπο της φρίκης.
«Είμαι τσακισμένος, δεν υπάρχει άνθρωπος στη Μακεδονία που να μην είναι συντετριμμένος από αυτό που έγινε», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
Ηταν όλοι, νεκροί και τραυματίες, νέοι, κάποιοι μάλιστα μόλις 13 και 14 χρόνων, τρεις γνωστοί ποδοσφαιριστές και ένας μπασκετμπολίστας. Ενα μέλος του συγκροτήματος κάηκε και ένα άλλο νοσηλεύεται με σοβαρά εγκαύματα. Ακόμη και ο οδηγός ασθενοφόρου που μετέφερε τραυματίες στα νοσοκομεία, πέθανε στο σπίτι του το βράδυ, καθώς δεν άντεξε η καρδιά του στη φρίκη που αντίκρισε.
«Ηταν μια κόλαση, κάηκε ζωντανός ένας φίλος μου από το σχολείο», είπε μια 18χρονη που τραυματίστηκε ελαφρά, διότι πρόλαβε να βγει προτού φρακάρει η πόρτα… Ο 30χρονος Τόσε Μπογκντάνοφ, μηχανικός αυτοκίνητων από το Ομπλέσεβο, είχε πάει στη συναυλία για να γιορτάσει μαζί με φίλους του τη γέννηση του παιδιού του, που ήρθε στη ζωή πριν από λίγες ημέρες. Δεν θα ξαναδεί το νεογέννητο.
Το σύστημα υγείας της χώρας αποδείχθηκε ανεπαρκές για τη φροντίδα και την περίθαλψη των τραυματιών, καθώς μάλιστα το μοναδικό κέντρο εγκαυμάτων που λειτουργούσε στα Σκόπια είχε κλείσει προ πενταετίας.
Στις δύσκολες ώρες οι γείτονες, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ελληνες, έσπευσαν να βοηθήσουν, αφήνοντας στην άκρη τις όποιες διαφορές σκίαζαν και σκιάζουν τις σχέσεις τους με τη Βόρεια Μακεδονία.
Η Σόφια και το Βελιγράδι έστειλαν αεροσκάφη για να μεταφέρουν τραυματίες, η Αθήνα εξέφρασε επισήμως διά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του ΥΕΠΞ Γιώργου Γεραπετρίτη τα συλλυπητήριά της «προς τον λαό» της Βόρειας Μακεδονίας και ανακοίνωσε ότι θα δεχθεί 18 βαριά περιστατικά. Ηδη έχουν μεταφερθεί οδικώς τουλάχιστον πέντε σε νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, ενώ αναμένονται και άλλοι. Κύμα συμπάθειας έχει ξεσπάσει διεθνώς.
Οπως ήταν αναμενόμενο, από τις πρώτες ώρες κιόλας στήθηκε γύρω από τα αποκαΐδια ένα πολιτικό γαϊτανάκι απόδοσης ευθυνών. Ερχονται στο φως καταγγελίες για αδιαφορία των Αρχών γύρω από τα μέτρα ασφαλείας, ότι η αυτοσχέδια ντισκοτέκ λειτουργούσε με άδεια… βιοτεχνίας που είχε εξασφαλίσει ο ιδιοκτήτης της, «δωροδοκώντας» στελέχη του υπουργείου Οικονομικών κ.ά., με τον πρωθυπουργό Μίτσκοσκι να κατηγορεί την κυβέρνηση Ζάεφ ως υπαίτια για τη διαφθορά στον κρατικό μηχανισμό, και την αντιπολίτευση να αξιώνει την παραίτηση του σημερινού αρμοδίου.
Η κυβέρνηση ανέθεσε την έρευνα για τα αίτια και τους υπευθύνους σε επτά εισαγγελείς και ο Μίτσκοσκι, σε μια προσπάθεια να προλάβει ανεξέλεγκτες καταστάσεις, έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «θα πέσουν κεφάλια».
Ο θυμός στην κοινωνία, ωστόσο, αρχίζει ήδη να διαδέχεται το ισχυρό σοκ. Μερικές χιλιάδες φοιτητές, ντυμένοι στα μαύρα και κρατώντας αναμμένα κεριά, συγκεντρώθηκαν χθες στους χώρους του Πανεπιστημίου Κυρίλλου και Μεθοδίου στα Σκόπια για να αποτίσουν φόρο τιμής στους νεκρούς του Κότσανι και να ζητήσουν παραδειγματική τιμωρία των ενόχων.
Οι συγκεντρωμένοι διέκοψαν με αποδοκιμασίες την ομιλία του υπουργού Παιδείας, ο οποίος κάλεσε για «ενότητα στις δύσκολες ώρες», και ανήγγειλαν για την Παρασκευή μεγάλη συγκέντρωση στα Σκόπια και πορεία προς το Κότσανι. Οργισμένοι κάτοικοι του Κότσανι κατέστρεψαν την καφετέρια του ιδιοκτήτη της ντισκοτέκ και διαδήλωσαν στους δρόμους.
