Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενημέρωσε η Ειδική Αντιπρόσωπος της Αποστολής Βοήθειας του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν (UNAMA), Ρόζα Οτουνμπάγεβα, τονίζοντας την ανάγκη για μια «πολιτική διαδρομή που θα επιτρέψει την επανένταξη του Αφγανιστάν στο διεθνές σύστημα», διασφαλίζοντας παράλληλα «την τήρηση των διεθνών νομικών υποχρεώσεών του».
Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Οτουνμπάγεβα υπογράμμισε ότι εναπόκειται στις de facto αρχές να αποφασίσουν εάν επιθυμούν αυτήν την επανένταξη και εάν είναι διατεθειμένες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, σημειώνοντας ότι η «επιλεκτική προσέγγισή τους στις διεθνείς υποχρεώσεις εμποδίζει την πρόοδο και επηρεάζει αρνητικά τον πληθυσμό του Αφγανιστάν».
Ανθρωπιστικές και οικονομικές προκλήσεις
Η ανθρωπιστική κρίση στο Αφγανιστάν παραμένει σοβαρή, με 23 εκατομμύρια ανθρώπους—πάνω από το 50% του πληθυσμού—να χρειάζονται βοήθεια. Η κ. Οτουνμπάγεβα προειδοποίησε ότι η μείωση της χρηματοδότησης έχει καταστροφικές συνέπειες, καθώς 200 δομές υγείας έχουν κλείσει τον τελευταίο μήνα, επηρεάζοντας 1,8 εκατομμύρια ανθρώπους.
Ευχαρίστησε την Παγκόσμια Τράπεζα για τη χρηματοδότηση των 240 εκατομμυρίων δολαρίων για τον τομέα της υγείας, αλλά προειδοποίησε ότι περαιτέρω περικοπές θα σταματούσαν την πρόοδο στη χώρα και θα εξανάγκαζαν πολλούς Αφγανούς να μεταναστεύσουν.
Παρόλο που η αφγανική οικονομία αυξήθηκε κατά 2,7% το 2024, ανέφερε, αυτή η ανάπτυξη δεν μπορεί να καλύψει την απώλεια της ξένης βοήθειας. Οι υποδομές εξακολουθούν να αναπτύσσονται, αλλά η οικονομική αυτάρκεια δεν μπορεί να επιτευχθεί πλήρως χωρίς την επίλυση των εμποδίων για τη διεθνή επανένταξη.
Δικαιώματα των γυναικών και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Η κ. Οτουνμπάγεβα καταδίκασε τους συνεχείς περιορισμούς που επιβάλλουν οι Ταλιμπάν στις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης της εκπαίδευσης των κοριτσιών για τέταρτο συνεχή χρόνο. Επισήμανε επίσης το κλείσιμο των ιατρικών σχολών για γυναίκες τον Δεκέμβριο του 2024, μία απόφαση που επιδεινώνει την υγειονομική περίθαλψη των Αφγανών γυναικών.
Υπογράμμισε ότι αυτοί οι περιορισμοί δεν έχουν καμία βάση στο Ισλάμ, όπως αναγνωρίστηκε από τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙΣ) και τη Σύνοδο του Ισλαμαμπάντ για την εκπαίδευση των κοριτσιών τον περασμένο Ιανουάριο.
Επιπλέον, ανέφερε πως ο «Νόμος για τη Διάδοση της Αρετής και της Πρόληψης της Αμαρτίας» επηρεάζει τόσο τα ανθρώπινα δικαιώματα όσο και τη σταθερότητα της οικονομίας στη χώρα.
Απειλή για την ασφάλεια και τρομοκρατία
Παρόλο που οι Ταλιμπάν ελέγχουν την πλειοψηφία της χώρας, η απειλή της τρομοκρατίας παραμένει. Η κ. Οτουνμπάγεβα αναφέρθηκε σε πρόσφατες επιθέσεις του ISIL-KP και τόνισε ότι η παρουσία τρομοκρατικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των TTPs, αποτελεί συνεχή απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια, ιδιαίτερα σε σχέση με το Πακιστάν.
Η κ. Οτουνμπάγεβα προειδοποίησε ότι «το διεθνές ενδιαφέρον για το Αφγανιστάν μειώνεται, καθώς αυξάνεται η απογοήτευση από τη στάση των Ταλιμπάν και τις αποτυχημένες πολιτικές συνομιλίες».
Ωστόσο, σημείωσε ότι υπάρχουν θετικές πρωτοβουλίες, όπως οι Ομάδες Εργασίας του ΟΗΕ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών και τον ιδιωτικό τομέα, που βοηθούν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και στη δημιουργία βιώσιμων λύσεων.
Κλείνοντας, η κ. Οτουνμπάγεβα κάλεσε τις de facto αρχές να στείλουν ένα σαφές μήνυμα ότι είναι δεσμευμένες στην επανένταξη του Αφγανιστάν στη διεθνή κοινότητα, προειδοποιώντας ότι η αποτυχία να το πράξουν θα οδηγήσει τη χώρα σε μεγαλύτερη φτώχεια, ευαλωτότητα και απομόνωση.
Ελλάδα: «Το Αφγανιστάν δεν πρέπει να γίνει ασφαλές καταφύγιο τρομοκρατίας»
Η Ελλάδα επανέλαβε τη δέσμευσή της στον ΟΗΕ για στήριξη της UNAMA και την ανανέωση της εντολής της, καθώς και τις πρωτοβουλίες του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν στη Ντόχα, τονίζοντας την ανάγκη για μια συμπεριληπτική κυβέρνηση που να διασφαλίζει την πλήρη, ισότιμη και ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών.
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, υπογράμμισε ότι η «τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων του Αφγανιστάν είναι προαπαιτούμενο για την εξομάλυνση των σχέσεών του με τη διεθνή κοινότητα».
Με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, ο κ. Σέκερης αναφέρθηκε στη δραματική κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια στο Αφγανιστάν, καταδικάζοντας τα πάνω από 80 περιοριστικά διατάγματα που έχουν επιβάλει οι Ταλιμπάν.
«Επαναλαμβάνουμε ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των γυναικών, η εγκαθίδρυση μιας κυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς με την πλήρη, ισότιμη και ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών και η τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων του Αφγανιστάν αποτελούν προϋποθέσεις για την εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας με τη διεθνή κοινότητα», ανέφερε ο κ. Σέκερης.
Η Ελλάδα καταδίκασε, επίσης, την απαγόρευση της πρόσβασης των γυναικών στην ιατρική εκπαίδευση και εργασία από τον Δεκέμβριο του 2024, τονίζοντας ότι «έχει σοβαρές επιπτώσεις στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και υγειονομικής περίθαλψης».
Παράλληλα, η Ελλάδα εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για τις συνεχιζόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις στη χώρα, υπογραμμίζοντας ότι το Αφγανιστάν «δεν πρέπει να γίνει καταφύγιο τρομοκρατίας».
