Πώς κάνει κάποιος αντιπολίτευση στον Ντόναλντ Τραμπ; Με fact checking, με κραυγές, με πάθος, με ψυχραιμία; Από αριστερά, με μετριοπάθεια, κοροϊδευτικά, συγκαταβατικά; Το υπαρξιακό ερώτημα ταλανίζει χρόνια τώρα τους Δημοκρατικούς και δεν έχει απαντηθεί. «Οταν κάποιοι είναι βίαιοι ή κάνουν μπούλινγκ, δεν πέφτουμε στο επίπεδό τους. Οχι, το σύνθημα είναι: Οταν ρίχνουν το επίπεδο, εμείς το ανεβάζουμε (When they go low, we go high)». Αυτό είχε πει το 2016 η πρώην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Μισέλ Ομπάμα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας της πρώην ΥΠΕΞ, Χίλαρι Κλίντον, που ηττήθηκε τελικά από τον Ντόναλντ Τραμπ. Στην ομιλία του Τραμπ για την Κατάσταση του Εθνους το 2020, η πρώην πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόζι, είχε σκίσει επιδεικτικά το τυπωμένο κείμενο της ομιλίας του μπροστά του.
Στυλιζάρισμα
Εκτοτε το κόμμα έχει δοκιμάσει τα πάντα ή και όλες τις προαναφερθείσες μεθόδους ταυτόχρονα, χωρίς να έχει καταλήξει σε μια ενιαία γραμμή. Αυτή η στρατηγική αμηχανία φάνηκε κατά την ομιλία του ενώπιον του Κογκρέσου το βράδυ της Τρίτης. Ορισμένες βουλεύτριες των Δημοκρατικών ντύθηκαν στα ροζ και αρκέστηκαν στη συμβολική αυτή διαμαρτυρία, άλλοι συνάδελφοί τους φόρεσαν μπλουζάκια με τη λέξη «Αντισταθείτε», κάποιοι είχαν γράψει σε ρακέτες πινγκ πονγκ συνθήματα όπως «Ο Ελον (σ.σ. Μασκ) κλέβει», «Ψέμα» ή «Σώστε το σύστημα υγείας», η φωτογενής Αλεξάντρια Οκέισιο Κορτές (AOC) κάθισε σπίτι της συμμετέχοντας σε ένα περιορισμένο μποϊκοτάζ. Μόνον ένας, ο 77χρονος Αλ Γκριν, άρχισε να φωνάζει ότι δεν έχει την εντολή να διαλύσει το σύστημα υγείας, αρνούμενος να συνετιστεί με τις υποδείξεις του προέδρου, με αποτέλεσμα να κληθεί η φρουρά και να τον αποβάλει από την αίθουσα. Tην Πέμπτη, η Βουλή αποφάσισε την τιμωρία του Γκριν, ο οποίος εμφανίστηκε αμετανόητος λέγοντας ότι θα το ξαναέκανε. «Κάνει τον Τραμπ να μοιάζει πιο προεδρικός και συγκρατημένος», είπε για τη συμπεριφορά του ομοϊδεάτη του ο γερουσιαστής Τζον Φέτερμαν. «Οι Δημοκρατικοί εξέθεσαν εαυτούς ως το κόμμα της τρέλας και τους μίσους. Το κόμμα που θέλει την Αμερική τελευταία», ήταν το σχόλιο της εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ. Εδειξαν ασέβεια προς τον πρόεδρο, δεν χειροκρότησαν, ουδέποτε έχει υπάρξει κόμμα με τόσο πολωτική στάση, ήταν τα επιχειρήματά της, αν και οι Ρεπουμπλικανοί είχαν κάνει ακριβώς το ίδιο κατά την τελευταία ομιλία του Τζο Μπάιντεν, ενώ ο Τραμπ ήταν προσβλητικός αποκαλώντας π.χ. τη γερουσιαστή Ελιζαμπεθ Ουόρεν «Ποκαχόντας».
Η επίσημη απάντηση στην ομιλία Τραμπ ήρθε από μια μάλλον απρόσμενη εκπρόσωπο του κόμματος: η Ελίσα Σλότκιν, άρτι εκλεγείσα γερουσιαστής στο Μίσιγκαν, χρίστηκε «το ανερχόμενο αστέρι» των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο και ανέλαβε το δύσκολο έργο. «Είναι αργά, υπόσχομαι λοιπόν να είμαι πολύ πιο σύντομη από όσα παρακολουθήσατε», είπε μετά το αυτοαναφορικό διάγγελμα του προέδρου που διήρκεσε 100 λεπτά – η μεγαλύτερη σε διάρκεια προεδρική ομιλία στη σύγχρονη ιστορία. Μέσα σε δέκα λεπτά σχολίασε με μετριοπάθεια τα βασικά σημεία που έθιξε ο Τραμπ, αποφαινόμενη ότι θα τρίζουν τα κόκαλα του πρώην προέδρου Ρόναλντ Ρέιγκαν με όσα διαδραματίστηκαν στον Λευκό Οίκο κατά την επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Καταγγέλλοντας την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ότι ευνοεί τους μεγιστάνες, όπως ο Ελον Μασκ, προέβλεψε ότι οι απλοί Αμερικανοί θα είναι εκείνοι που θα πληρώσουν τις φοροαπαλλαγές αλλά και τις συνέπειες του εμπορικού πολέμου. Κατακεραύνωσε τις άκριτες περικοπές δαπανών («Θέλετε να κόψετε “λίπος”; Θα σας βοηθήσω εγώ», διακήρυξε η πρώην πράκτορας της CIA). Αποκήρυξε τις μαζικές απολύσεις «ανθρώπων που εργάζονται για να προστατεύσουν τα πυρηνικά μας όπλα, αποτρέπουν τη συντριβή αεροσκαφών και διενεργούν έρευνες για τη θεραπεία του καρκίνου, μόνο και μόνο για να προσληφθούν ξανά δύο ημέρες αργότερα». Οσο για το μεταναστευτικό, αναγνώρισε «το δικαίωμα κάθε χώρας να γνωρίζει ποιος και τι διασχίζει τα σύνορά της, αλλά η θωράκιση των συνόρων χωρίς τη διόρθωση του κατεστραμμένου συστήματος μετανάστευσης είναι σαν να αντιμετωπίζει κανείς το σύμπτωμα και όχι την ασθένεια».
Χωρίς ενιαία φωνή Στην ομιλία του Τραμπ, κάποιες βουλεύτριες πήγαν ντυμένες στα ροζ, άλλοι συνάδελφοί τους φόρεσαν μπλουζάκια με τη λέξη «Αντισταθείτε» ή κρατούσαν ρακέτες πινγκ πονγκ με συνθήματα, ενώ η «σταρ» Κορτές έκανε «μποϊκοτάζ» από το σπίτι της.
Η κεντρώα κριτική της στην κυβέρνηση δεν βρήκε σύμφωνο τον Μπέρνι Σάντερς, ανεξάρτητο γερουσιαστή του Βερμόντ, ο οποίος διατηρεί στενές σχέσεις με το Δημοκρατικό Κόμμα. «Οχι, δεν πρόκειται να περικόψουμε την κοινωνική ασφάλιση», δεσμεύθηκε. Η ΑΟC, από την πλευρά της, σχολίαζε σε ζωντανό χρόνο την ομιλία στον λογαριασμό της στο Instagram και εκτίμησε πως αν και ο Τραμπ απέφυγε να αναφερθεί σε περικοπές στο σύστημα υγείας, αυτός ακριβώς είναι ο βασικός του στόχος. Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει, κατά τη γνώμη της, οι Δημοκρατικοί να διοργανώσουν συζητήσεις με πολίτες σε περιοχές που ελέγχονται από Ρεπουμπλικανούς προκειμένου να αποτρέψουν τέτοιου είδους περικοπές και να ξεμπροστιάσουν όσους τοπικούς βουλευτές συναινούν σε αυτές.
Εχοντας χάσει τον έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου, του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αλλά και παραδοσιακών προοδευτικών ΜΜΕ εξαιτίας των συμφερόντων των ιδιοκτητών τους, οι Δημοκρατικοί δεν έχουν αποφασίσει προς το παρόν αν αυτό που χρειάζεται είναι ένα επιθετικό μήνυμα απέναντι σε έναν αχαλίνωτο πρόεδρο ή μια κεντρώα ρητορική που θα προσελκύσει όσους ψήφισαν τον Τραμπ αλλά απωθούνται από το άγριο δίμηνο της προεδρίας του. Το πρόβλημα είναι ότι η απεύθυνση στο συναίσθημα, στην οποία διαπρέπει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί με λογικά επιχειρήματα, fact checking και μετριοπάθεια.
Θυμήθηκε τον Ρέιγκαν. «Θα τρίζουν τα κόκαλα του Ρόναλντ Ρέιγκαν με όσα διαδραματίστηκαν στον Λευκό Οίκο κατά την επίσκεψη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι», σχολίασε η Ελίσα Σλότκιν, άρτι εκλεγείσα γερουσιαστής από το Μίσιγκαν, η οποία θεωρείται ανερχόμενο αστέρι των Δημοκρατικών.
Ταξικό χάσμα
«Θέλουν οι Δημοκρατικοί να ξαναγίνουν το κόμμα της εργατικής τάξης; Είναι αυτό εφικτό; Ο Τζο Μπάιντεν το προσπάθησε με καλές οικονομικές πολιτικές – ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτικών του βοήθησε πράγματι τους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης. Πολιτικά, όμως, δεν τον βοήθησε, γιατί δεν μπορείς να επιλύσεις με την οικονομία ένα πρόβλημα που έχει σχέση με την κουλτούρα και τον σεβασμό», ανέφερε αυτήν την εβδομάδα ο Συντηρητικός αρθρογράφος των New York Times Ντέιβιντ Μπρουκς, για να καταλήξει: «Ισως θα πρέπει να αποδεχθούν ότι είναι το κόμμα των αστών με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Αυτοί είναι και αυτούς θα εκπροσωπούν, με την ελπίδα ότι θα μπορούν να σχηματίσουν πλειοψηφίες γύρω από αυτές τις πληθυσμιακές ομάδες».
