Στην εποχή των social media η παραπληροφόρηση γύρω από ιατρικά ζητήματα διαδίδεται πολύ ταχύτερα από τα «γιατροσόφια» που πουλούσαν απατεώνες τους προηγούμενος αιώνες.
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open διαπιστώνει πως περίπου το 85% των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με ιατρικές εξετάσεις είναι παραπλανητικό και, σε ορισμένες περιπτώσεις προωθούνται δυνητικά επιβλαβείς για την υγεία συμβουλές.
«Τα στοιχεία που εξετάσαμε καταδεικνύουν την ανάγκη για ένα αυστηρότερο νομικό πλαίσιο γύρω από την παραπληροφόρηση σε ιατρικά ζητήματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», επισημαίνουν οι συγγραφείς της έρευνας.
Τα social media παραπλανούν
Ειδικοί τονίζουν πως οι αναρτήσεις στα social media δημιουργούν σε πολλούς ανθρώπους την λανθασμένη εντύπωση πως πάσχουν από κάποια ασθένεια, με αποτέλεσμα να αναζητούν θεραπείες που δεν χρειάζονται.
Η λεγόμενη «υπέρ-διάγνωση» έχει ως αποτέλεσμα να σπαταλούνται υγειονομικοί πόροι που σε αντίθετη περίπτωση θα χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση πραγματικών ασθενειών. Με αυτόν τον τρόπο διαμορφώνεται αντίστοιχα ένα πλέγμα «υπό-διάγνωσης» ή «υπό-θεραπείας» απέναντι σε πραγματικές υγειονομικές απειλές. Επιπλέον, η αχρείαστη θεραπεία μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στους κατά φαντασίαν ασθενείς, όπως για παράδειγμα πονοκεφάλους ή άλλα συμπτώματα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν 982 αναρτήσεις διαφόρων influencers στο Instagram και το TikTok με περισσότερους από 200 εκατομμύρια ακολούθους, εστιάζοντας ιδίως σε δημοσιεύσεις γύρω από ιατρικές εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία και οι εξετάσεις τεστοστερόνης.
Μόλις το 15% όλων αυτών των αναρτήσεων επεσήμαινε πως οι εξετάσεις που προτείνονταν ενδέχεται να είχαν επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων.
Ο ρόλος των οικονομικών κινήτρων
Σχεδόν όλοι οι influencers που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη δεν διέθεταν το απαραίτητο ιατρικό υπόβαθρο για την παροχή έγκυρης πληροφόρησης. Μόλις το 6% των αναρτήσεων συνοδευόταν από επιστημονικά δεδομένα.
Οπως διαπιστώθηκε πάνω από τα δύο τρίτα των influencers έχουν οικονομικά κίνητρα για την προώθηση του εκάστοτε ιατρικού τεστ – με αποτέλεσμα να μην είναι αμερόληπτοι όσον αφορά τις πληροφορίες που παραθέτουν, υπερβάλλοντας για την αναγκαιότητα διενέργειας της εκάστοτε εξέτασης και υποτιμώντας τους κινδύνους που αυτή συνεπάγεται.
Πηγή Deutsche Welle

