Τρεισήμισι δεκαετίες από την ενοποίηση των δύο Γερμανιών, μια αόρατη διαχωριστική γραμμή συνεχίζει να τέμνει τη χώρα, με το σχίσμα να εμφανίζεται εκεί όπου στεκόταν κάποτε το Σιδηρούν Παραπέτασμα. Αντί για συρματοπλέγματα και φρουρούς, η νέα διαχωριστική γραμμή μετριέται σε εισόδημα και ποσοστά ανεργίας, αλλά και με την ολοένα και μεγαλύτερη προθυμία των πολιτών να ψηφίσουν εξτρεμιστικά κόμματα.
Αν η Ανατολική Γερμανία συνέχιζε να είναι ανεξάρτητη χώρα, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο έχει συνδεθεί με νεοναζιστικούς κύκλους και παρακολουθείται από την κρατική ασφάλεια, θα είχε πετύχει αποφασιστική νίκη στις εκλογές της Κυριακής, με σχεδόν έναν στους τρεις ψηφοφόρους να το προτιμούν.
Μόλις 2 από τις 48 εκλογικές περιφέρειες στην πρώην Ανατολική Γερμανία –εκτός του Βερολίνου– αντιστάθηκαν στην AfD. Σε ορισμένες περιφέρειες το κόμμα εξασφάλισε σχεδόν το 50% των ψήφων. Ο διχασμός αυτός και η αίσθηση ότι οι Γερμανοί ζουν σε δύο διαφορετικούς κόσμους, τον ανατολικό και τον δυτικό, έχουν καταστεί μόνιμο γνώρισμα των εκλογικών αναμετρήσεων στη χώρα, όπως φάνηκε και στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου. Το χάσμα αυτό δεν αποκαλύπτει μόνο την αποτυχία ενσωμάτωσης της Ανατολής, αλλά και τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητές της που διαμορφώθηκαν μέσα από δεκαετίες κομμουνιστικής διακυβέρνησης και ευθυγράμμισης με τη Μόσχα και το σοβιετικό μπλοκ.
«Ενα σημαντικό γνώρισμα αυτού είναι ότι πολλοί Ανατολικογερμανοί δεν συνδέθηκαν ποτέ συναισθηματικά ή πνευματικά με τη δυτικογερμανική δημοκρατία», λέει ο πολιτικός επιστήμονας και ειδήμων της Ανατολικής Γερμανίας, Μπέντζαμιν Χένε. Πολλοί από τους οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι εμφανίζουν την Ανατολή να υστερεί σε σχέση με τη Δύση, είναι αυτοί που ωθούν τους ψηφοφόρους στην Ακροδεξιά, λέει ο Χένε.
Την Κυριακή, μόλις το 42% των κατοίκων της πρώην Ανατολικής Γερμανίας ψήφισε τα παραδοσιακά γερμανικά κόμματα. Οι υπόλοιποι ψήφισαν είτε υπέρ της AfD ή της Αριστεράς που προέρχεται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ανατολικής Γερμανίας, είτε υπέρ μικρότερου κόμματος με πρώην κομμουνιστή ηγέτη. «Τα παραδοσιακά δυτικά κόμματα δεν κατάφεραν να διεισδύσουν στην Ανατολική Γερμανία», λέει ο Ματίας Κεντ, καθηγητής Κοινωνιολογίας που μελετάει την Aκροδεξιά.
Μόλις 2 από τις 48 εκλογικές περιφέρειες στην πρώην Ανατολική Γερμανία –εκτός του Βερολίνου– αντιστάθηκαν στην AfD, η οποία σε κάποιες εξασφάλισε σχεδόν το 50% των ψήφων.
Στην πρώην Ανατολική Γερμανία η AfD μοιάζει να βρίσκεται παντού. Πολλά στελέχη της έχουν εκλεγεί δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι, ευρισκόμενοι σε διαρκή επαφή με πολίτες, ακόμη κι αν αυτοί δεν είναι ψηφοφόροι του κόμματος. «Η Ανατολική Γερμανία λειτουργεί αλλιώς και δεν έγινε όπως η υπόλοιπη χώρα», λέει ο Κεντ. Το γεγονός ότι οι πολίτες της Ανατολής δεν είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν σε ελεύθερες εκλογές για 40 χρόνια ίσως να εξηγεί το ότι δεν αντιμετωπίζουν με τον ίδιο σεβασμό τις δημοκρατικές διαδικασίες, σύμφωνα με ειδικούς. Τα γνωρίσματα αυτά επιτρέπουν στην AfD να εμφανίζεται ως η μόνη εναλλακτική λύση απέναντι στα διεφθαρμένα και αδιάφορα παραδοσιακά κόμματα.
Η ψήφος της Κυριακής δεν προκάλεσε έκπληξη. Στη Θουριγγία, φέουδο του τοπικού επικεφαλής του κόμματος Μπιερν Χέκε, καταδικασμένου για χρήση ναζιστικών σλόγκαν, η AfD εξασφάλισε 33% των ψήφων στις περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Οι Χριστιανοδημοκράτες ήρθαν δεύτεροι με 24%.
Συγκρινόμενη με τα γειτονικά κράτη, το δυτικό τμήμα της χώρας –και όχι η Ανατολική Γερμανία– είναι το πιο παράξενο. «Η κομματική σύνθεση της Ανατολικής Γερμανίας είναι η αναμενόμενη, ενώ εκείνη της Δυτικής Γερμανίας, με τα σχετικά σταθερά συμβατικά κόμματα, αποτελεί την εξαίρεση», λέει ο καθηγητής Χένε.
Ο εν αναμονή καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς αναγνώρισε τη σοβαρότητα της ανισορροπίας στις εκλογικές συνήθειες των Γερμανών όταν μίλησε την επομένη της νίκης του κόμματός του στις ομοσπονδιακές εκλογές. «Ανησυχούμε ιδιαίτερα γι’ αυτά που συμβαίνουν στην Ανατολή», είπε ο Μερτς. Σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τα παραδοσιακά κόμματα, ο Μερτς σχεδιάζει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της παράτυπης μετανάστευσης, αγαπημένο προεκλογικό θέμα της AfD, και της έλλειψης ανταγωνιστικότητας της γερμανικής οικονομίας. «Πρέπει να εργασθούμε όλοι μαζί προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της Γερμανίας, στερώντας από την AfD το εύφορο πολιτικό της έδαφος», είπε ο Μερτς. Η Αγκελα Μέρκελ υπήρξε η μόνη καγκελάριος που ανατράφηκε στην Ανατολική Γερμανία.
Παρότι τα δύο τμήματα της χώρας έχουν ενοποιηθεί μερικώς, η πολιτική σκηνή παραμένει διχασμένη, με μόλις δύο υπουργούς της απερχόμενης κυβέρνησης του Ολαφ Σολτς να έχουν γεννηθεί στην Ανατολική Γερμανία. Στο επερχόμενο υπουργικό συμβούλιο του Μερτς, ο αριθμός αυτός αναμένεται να είναι ακόμη μικρότερος.
Σε επιφυλακή ενόψει καρναβαλιού
ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Σε αυξημένη επιφυλακή τέθηκε χθες η γερμανική αστυνομία ενόψει των εκδηλώσεων για το καρναβάλι αυτής της εβδομάδας μετά τις εκκλήσεις σελίδων κοινωνικής δικτύωσης με σχέσεις με το Ισλαμικό Κράτος για επιθέσεις σε Κολωνία και Νυρεμβέργη. Σύμφωνα με την εφημερίδα Bild, γερμανόφωνη ιστοσελίδα ισλαμικής προπαγάνδας του Ισλαμικού Κράτους δημοσίευσε κολάζ φωτογραφιών, καλώντας τους πιστούς να «επιλέξουν τον επόμενο στόχο επίθεσης». Στην ίδια σελίδα εμφανιζόταν κατάλογος των εκδηλώσεων για το καρναβάλι στη Γερμανία. Το καρναβάλι στις πόλεις της Ρηνανίας, όπως η Κολωνία και το Ντίσελντορφ, είναι φημισμένο και προσελκύει επισκέπτες από όλη την Ευρώπη. Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν τη «Δευτέρα των Ρόδων» την ερχόμενη εβδομάδα, με παρελάσεις στους κεντρικούς δρόμους των πόλεων. Η αστυνομία της Κολωνίας ανακοίνωσε χθες ότι προσάρμοσε τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της, λαμβάνοντας υπόψη της την απειλή. Περισσότεροι από 1.400 αστυνομικοί θα περιφρουρούν την παρέλαση στην πόλη, ενώ έλεγχοι θα πραγματοποιούνται σε τσάντες θεατών σε όλο το μήκος της παρέλασης.
Πηγή: REUTERS
_______________________________________________________________________________
Κεντρική φωτό: Οι δύο ηγέτες της AfD, Τίνο Κρουπάλα και Αλις Βάιντελ, σε συνέντευξη σε δημοσιογράφους έπειτα από μετεκλογική συνάντηση της κοινοβουλευτικής ομάδας στο Βερολίνο. Στις κάλπες της περασμένης Κυριακής, το κόμμα της Ακροδεξιάς επιβεβαίωσε την κυριαρχία του στις περιοχές της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. [REUTERS/Lisi Niesner]
