Ιδίως το καλοκαίρι, τα βλέπει κανείς παντού, στα πόδια γυναικών, ανδρών, παιδιών, σε παραλίες και εστιατόρια, σε μουσεία και εργασιακούς χώρους, με κάλτσες ή χωρίς. Οι περισσότεροι τα θεωρούν άνετα, κάποιοι πανάσχημα, άλλοι σικ. Ομως, μπορούν τα Birkenstock, τα εμβληματικά γερμανικά σανδάλια, να θεωρηθούν τέχνη;
Αυτό κλήθηκε να απαντήσει η γερμανική δικαιοσύνη την περασμένη Πέμπτη, κρίνοντας τελικά πως όχι, δεν μπορούν να θεωρηθούν τέχνη, παρά μόνο άνετη υπόδηση.
Η κατασκευάστρια εταιρία με έδρα στο Λιντς αμ Ράιν που υποστηρίζει πως η παράδοση της υποδηματοποιίας της χρονολογείται από το 1774, κατέθεσε αγωγή κατά τριών ανταγωνιστών της που διαθέτουν στην αγορά προϊόντα εξαιρετικά παρεμφερή με τα Birkenstock.
Σύμφωνα με την εταιρία, τα σανδάλια της «είναι έργα εφαρμοσμένης τέχνης που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα» και δεν μπορούν να αποτελούν προϊόν απομίμησης. Οπως ορίζει η γερμανική νομοθεσία, τα έργα τέχνης εμπίπτουν σε ισχυρότερο και μεγαλύτερης διάρκειας καθεστώς προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας από ό,τι τα καταναλωτικά προϊόντα.
Η εταιρία ζήτησε ασφαλιστικά μέτρα ώστε να σταματήσουν οι ανταγωνιστές της να κατασκευάζουν απομιμήσεις, αξιώνοντας την ανάκληση και την καταστροφή όσων «μαϊμού» Birkenstock κυκλοφορούν στην αγορά.
Τρεις δίκες, τρεις αποφάσεις
Η υπόθεση εκδικάστηκε σε δύο κατώτερα δικαστήρια, τα οποία εξέδωσαν αντικρουόμενες αποφάσεις επί του θέματος, προτού καταλήξει, την Πέμπτη, στο ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας για αστικές δίκες.
Αρχικά, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων (DPA), κρατιδιακό δικαστήριο της Κολωνίας αναγνώρισε τα παπούτσια ως έργα εφαρμοσμένης τέχνης και έδωσε τις αντίστοιχες εντολές κατά των εναγομένων. Ωστόσο, λίγο αργότερα και κατόπιν έφεσης, το ανώτερο περιφερειακό δικαστήριο της Κολωνίας ανέτρεψε την απόφαση, με το επιχείρημα πως δεν μπορούσε να αναγνωρίσει κάποιο καλλιτεχνικό επίτευγμα πίσω από τα ογκώδη σανδάλια με τα φαρδιά λουριά και τις μεγάλες αγκράφες.
Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο με τη σειρά του τάχθηκε υπέρ του εφετείου, απορρίπτοντας την υπόθεση.
Σύμφωνα με την απόφασή του, ένα προϊόν δεν μπορεί να προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα όταν «καθορίζουν τον σχεδιασμό και την κατασκευή του τεχνικές απαιτήσεις, κανόνες ή άλλοι περιορισμοί».
«Για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων ενός έργου εφαρμοσμένης τέχνης -όπως και για όλα τα άλλα είδη έργων- το επίπεδο σχεδιασμού δεν πρέπει να είναι τόσο χαμηλό», αποφάσισε το δικαστήριο. «Για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, πρέπει να επιτυγχάνεται ένα επίπεδο σχεδιασμού που να αναδεικνύει την ατομικότητα».
Πηγή: Associated Press
