Η σχέση τους κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ ήταν δραματική και απρόβλεπτη και σημαδεύτηκε από εύκολες διπλωματικές νίκες του Πούτιν και στιγμές κατά τις οποίες ο Τραμπ τράβηξε κόκκινες γραμμές.
Ακολουθεί σύνοψη της Washington Post με τις κρίσιμες στιγμές αυτής της περίπλοκης σχέσης.
Παρέμβαση στις εκλογές
Η κατηγορία ότι η Μόσχα παρενέβη στις αμερικανικές εκλογές το 2016 επισκίασε τη συνεργασία του Τραμπ με τον Πούτιν κατά την πρώτη θητεία του Αμερικανού προέδρου. Τόσο η CIA όσο και το FBI εκτίμησαν ότι η Ρωσία παρενέβη στις εκλογές, αν και ο Τραμπ αμφισβήτησε επανειλημμένα τα πορίσματά τους.
Η ρωσική ανάμειξη φέρεται να είχε τη μορφή καμπάνιας επιρροής με στόχο την πόλωση του κοινού και την υπονόμευση της εκλογικής διαδικασίας, με απόπειρες διατάραξης των εκλογικών συστημάτων και με την παραβίαση των δικτύων του Δημοκρατικού Κόμματος από τη Ρωσία, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ωστόσο ο Πούτιν αρνήθηκε τις κατηγορίες και ο Τραμπ εμφανίστηκε δημόσια να υποστηρίζει τη θέση του. Οι δύο ηγέτες συμμετείχαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου το 2018, στο Ελσίνκι, κατά την οποία ο Τραμπ χαρακτήρισε τη διάψευση από πλευράς Πούτιν «εξαιρετικά ισχυρή».
Επιπλέον, χαρακτήρισε την έρευνα για τη ρωσική ανάμειξη «ολοκληρωτικό κυνήγι μαγισσών», «αδειάζοντας» το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. «Ο πρόεδρος Πούτιν λέει ότι δεν είναι η Ρωσία. Δεν βλέπω κανέναν λόγο για τον οποίο θα μπορούσε να είναι», δήλωσε αργότερα ο Τραμπ.
Τα λόγια του έτυχαν θερμής υποδοχής στη Μόσχα: Η σύνοδος κορυφής ήταν «καλύτερη από σούπερ», είχε δηλώσει τότε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Επαινος και κριτική
Ο Τραμπ και ο Πούτιν έχουν επαινέσει ο ένας το ταλέντο, την εξυπνάδα και τη δύναμη του άλλου.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης εκστρατείας του Τραμπ, ο Πούτιν είχε αναφέρει ότι ο Τραμπ είναι «ένας πολύ ταλαντούχος» άνθρωπος.
«Ως ηγέτης παίρνει Α», είχε δηλώσει από πλευράς του ο Τραμπ για τον Πούτιν, ενώ ο Μπαράκ Ομπάμα βρισκόταν ακόμη στην προεδρία των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του 2016, ο Τραμπ συνέκρινε επανειλημμένα τον Ομπάμα με τον Πούτιν, υποτιμώντας τον πρώτο.
Ο Πούτιν «έχει πολύ ισχυρό έλεγχο στη χώρα του», είχε αναφέρει ο Τραμπ προσθέτοντας: «Σίγουρα, είναι ηγέτης, πολύ περισσότερο από τον πρόεδρό μας».
Τον Σεπτέμβριο του 2016, σε συνέντευξή του στο CBS, αναφερόμενος στη σχέση του με τον Ρώσο πρόεδρο είχε αναφέρει: «Αν λέει υπέροχα πράγματα για εμένα, θα πω σπουδαία πράγματα για εκείνον».
«Η επιτυχία του στο επιχειρηματικό πεδίο δείχνει ότι είναι έξυπνος άνθρωπος», είχε δηλώσει ο Πούτιν σε τηλεοπτική του συνέντευξη μετά την πρώτη εκλογική νίκη του Τραμπ.
Τον Φεβρουάριο του 2017, ο Μπιλ Ο’Ράιλι του Fox News ώθησε τον Τραμπ να επαινέσει και πάλι τον Πούτιν. «Ο Πούτιν είναι δολοφόνος», είχε αναφέρει ο Ο’Ράιλι. Ο Τραμπ απάντησε: «Υπάρχουν πολλοί δολοφόνοι. Εχουμε πολλούς δολοφόνους. Νομίζεις ότι η χώρα μας είναι τόσο αθώα;».
Συρία
Τον Δεκέμβριο του 2018, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία, ξαφνιάζοντας τους συμμάχους και χαρίζοντας στον Πούτιν μια νίκη. Η αποχώρηση των στρατευμάτων των ΗΠΑ σήμαινε ότι η Μόσχα αύξανε την επιρροή της στη Συρία, την κυβέρνηση της οποίας υποστήριξε εν μέσω εμφυλίου πολέμου.
Νωρίτερα εκείνο το έτος, ο Τραμπ είχε επικρίνει τον Πούτιν, κατηγορώντας τον για θανάτους στη Συρία υπό το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ.
Ουκρανία
Το 2017, η κυβέρνηση Τραμπ ενέκρινε την πώληση πυραύλων Javelin και εκτοξευτών στην Ουκρανία, για να ενισχύσει τη μάχη της κατά των αυτονομιστών.
Δύο χρόνια αργότερα, ο Τραμπ πάγωσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια που είχε εγκρίνει το Κογκρέσο ως βοήθεια προς την Ουκρανία. Το πάγωμα φέρεται να ήρθε έπειτα από επικοινωνία με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Το 2022 –δεν ήταν πλέον πρόεδρος– ο Τραμπ σε ραδιοφωνική του συνέντευξη αποκάλεσε τον στρατό της Ρωσίας «ειρηνευτική δύναμη». Αργότερα δήλωσε ότι επαινούσε τη στρατιωτική ετοιμότητα του Πούτιν στα σύνορα με την Ουκρανία πριν από τον πόλεμο, θεωρώντας ότι επρόκειτο για διαπραγματευτική τακτική προτού πάρει την «ατυχή απόφαση να εισέλθει στην Ουκρανία».
Κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2024, ο Τραμπ δήλωσε επανειλημμένα ότι ως πρόεδρος θα έδινε αμέσως τέλος στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας.
Υπόθεση Σκριπάλ
Κριτική έχει δεχθεί Τραμπ για την αντίδρασή του έπειτα από απόπειρα δολοφονίας πρώην αξιωματικού των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών το 2018.
Στις 4 Μαρτίου του 2018, ο Βρετανός πολίτης και πρώην αξιωματικός των πληροφοριών της Ρωσίας Σεργκέι Σκριπάλ και η κόρη του βρέθηκαν και οι δύο πεσμένοι αναίσθητοι σε παγκάκι πάρκου στην ήσυχη αγγλική πόλη Σάλσμπερι.
Η Βρετανία καταδίκασε άμεσα και σθεναρά την απόπειρα, κάνοντας λόγο για επίθεση. «Η απόπειρα δολοφονίας με χρήση νευρικού παράγοντα σε βρετανική πόλη δεν αποτελεί απλώς ένα έγκλημα κατά των Σκριπάλ, αλλά απερίσκεπτη πράξη κατά της Βρετανίας», είχε δηλώσει η τότε πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι.
Η ρωσική κυβέρνηση αρνήθηκε οποιοδήποτε ρόλο στην επίθεση.
Ο Τραμπ αρχικά φάνηκε απρόθυμος να σχολιάσει, σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times και της Washington Post. Η κυβέρνησή του επέβαλε τελικά εκτεταμένες κυρώσεις στη Μόσχα.
Τον Οκτώβριο εκείνο, ο Τραμπ είχε αναφέρει σε συνέντευξή του ότι ο Πούτιν «πιθανώς» είχε εμπλακεί σε δολοφονίες και δηλητηριάσεις. Παράλληλα, διευκρίνισε πάντως: «Οχι στη χώρα μας».
Πηγή: Washington Post
