ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Αμήχανα χαμόγελα αποτυπώθηκαν στις φωτογραφίες της χθεσινής πρώτης σύντομης συνάντησης της προέδρου της Κομισιόν με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο Παρίσι, που πραγματοποιήθηκε λίγες μόνον ώρες μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να ρίξει το γάντι στην Ουάσιγκτον, υποσχόμενη «αυστηρά και αναλογικά αντίμετρα» στους αμερικανικούς δασμούς σε ευρωπαϊκές εξαγωγές αλουμινίου και χάλυβα.
Είχαν προηγηθεί, εξάλλου, οι προειδοποιήσεις του Αμερικανού αξιωματούχου στη διεθνή διάσκεψη για την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) εναντίον ευρωπαϊκών κανονισμών, που όπως είπε «στραγγαλίζουν» την αναπτυσσόμενη βιομηχανία, δηλαδή τις τεχνολογικές εταιρείες της Silicon Valley, που ζητούν επίμονα από τον Ντόναλντ Τραμπ να ασκήσει «πιέσεις» για χαλάρωση της αυστηρής ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Ο Τζέι Ντι Βανς, βάλλοντας ευθέως κατά των ευρωπαϊκών νόμων για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) και την ψηφιακή αγορά (DMA) που έχουν «στοχοποιήσει» αμερικανικές εταιρείες –όπως η Χ του Eλον Μασκ και η Meta του Μαρκ Ζούκερμπεργκ– κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες «να αγκαλιάσουν τα νέα σύνορα της ΑΙ με αισιοδοξία και όχι τρόμο» και με ελαφρύτερους κανονισμούς.
Eναντι της σαφούς πρόθεσης του Αμερικανού αντιπροέδρου να επιβάλει στην Ε.Ε. τις «επιταγές» της Silicon Valley και του Μασκ, η πρόεδρος της Κομισιόν δεν ανταπάντησε ευθέως στον Βανς στη δημόσια τοποθέτησή της, μετά τις συνομιλίες τους. Εκανε απλώς λόγο για «καλή συζήτηση», για «κοινές προκλήσεις», που αφορούν «από την ασφάλεια και τη σταθερότητα μέχρι τη μεγάλη υπόσχεση της τεχνολογίας». Στη συνάντησή τους πάντως –σύμφωνα με πληροφορίες– υπογράμμισε τη δέσμευση της Ε.Ε. να αναπτύξει την τεχνητή νοημοσύνη προς όφελος όλων, διατηρώντας μια ανοιχτή και ανταγωνιστική αγορά. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «αναμένει με ενδιαφέρον τη συνεργασία με τον Αμερικανό πρόεδρο» και μια «δίκαιη εταιρική εμπορική σχέση».
Η Ε.Ε. θα απαντήσει στους δασμούς 25% που επέβαλε ο Τραμπ σε αλουμίνιο και χάλυβα, αλλά δεν έχει αποφασίσει ακόμη «ακριβή μέτρα».
Ο σκοπός της πρώτης επαφής με τη νέα αμερικανική διοίκηση, βέβαια, ήταν σαφής: να ανοίξει ο δρόμος για άμεσες διαπραγματεύσεις, προκειμένου να αποφευχθεί μεγάλης κλίμακας εμπορικός πόλεμος. Οι δασμοί άλλωστε «δεν αποτελούν αρμοδιότητα του αντιπροέδρου Βανς», ανέφερε εκπρόσωπος της Κομισιόν σε σχετική ερώτηση της «Κ», ενώ σημείωσε ότι η ατζέντα θα περιλάμβανε και ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Επιδίωξη των Ευρωπαίων είναι να καταλάβουν τις πραγματικές προθέσεις του Τραμπ ειδικά στο ζήτημα της Ουκρανίας, εάν δηλαδή θα συνεχιστεί η αμερικανική βοήθεια προς το Κίεβο –που ζήτησε ευθέως η Φον ντερ Λάιεν– και εάν η Ε.Ε. θα έχει θέση σε μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας, που ήταν παρούσα στη χθεσινή συνάντηση, έστειλε σαφές μήνυμα ότι «οι αντίπαλοί μας (σ.σ. Ρωσία και Κίνα) συντονίζουν τις ενέργειές τους, πρέπει να κάνουμε το ίδιο».
Εάν θα καταφέρουν ΗΠΑ και Ε.Ε. να συντονίσουν τις δράσεις τους μένει να φανεί τόσο στη διήμερη νατοϊκή σύνοδο των υπουργών Aμυνας, που αρχίζει σήμερα στις Βρυξέλλες, όσο και στη διάσκεψη ασφαλείας του Μονάχου, όπου θα βρεθούν εκ νέου η Φον ντερ Λάιεν και ο Βανς, την Παρασκευή.
Προσώρας, η Ε.Ε. εμφανίζεται έτοιμη να «πατήσει τη σκανδάλη» έναντι των «αδικαιολόγητων» δασμών 25% που ανακοίνωσε το βράδυ της Δευτέρας ο Ντόναλντ Τραμπ στις ευρωπαϊκές εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα. «Η Ε.Ε. θα ενεργήσει για να διασφαλίσει τα οικονομικά της συμφέροντα», τόνισε η Φον ντερ Λάιεν αναφερόμενη στην πιθανότητα ενεργοποίησης εκ νέου δασμών 50% σε εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων, που είχαν επιβληθεί και το 2018 ως «αντίποινα» τότε, σε αντίστοιχα μέτρα του Τραμπ για χάλυβα και αλουμίνιο και ανεστάλησαν τον περασμένο Μάρτιο. Σε κάθε περίπτωση, η Κομισιόν δεν ήταν χθες σε θέση να απαντήσει πότε και ποια «αναλογικά αντίμετρα» θα εφαρμόσει, καθώς σύμφωνα με εκπρόσωπό της, ενώ γνωρίζουν το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ, δεν έχουν δημοσιευθεί τα «ακριβή μέτρα» για την Ε.Ε.
Το ζήτημα πρόκειται να απασχολήσει σήμερα έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εμπορίου της Ε.Ε., με πρωτοβουλία της πολωνικής προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε., σε συντονισμό και με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως ανέφερε στην «Κ» αρμόδια πηγή.
