Οι Παλαιστίνιοι της Γάζας απέδειξαν τους προηγούμενους δραματικούς 15 μήνες ότι δεν εννοούν να φύγουν από τη γη τους, ακόμη και υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες, κι αυτό δεν θα αλλάξει μετά την τοποθέτηση – σοκ του Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό υποστηρίζει, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ», η Παλαιστίνια υπουργός Επικρατείας, Εξωτερικών Υποθέσεων και Ομογένειας Βάρσεν Αγκαμπιεκιάν, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η καθολική απόρριψη του σχεδίου Τραμπ από τα αραβικά κράτη και τη διεθνή κοινότητα θα υποχρεώσει την Ουάσιγκτον να αλλάξει στάση.
– Ο πρόεδρος Τραμπ προκάλεσε διεθνές σοκ ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να καταλάβει τη Γάζα και να οικοδομήσει μια «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», διώχνοντας μόνιμα τους Παλαιστινίους σε Αίγυπτο και Ιορδανία. Πώς αντιμετωπίζετε αυτή την τεράστια πολιτική στροφή των ΗΠΑ;
– Οι λέξεις που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ –να «αναλάβει τον έλεγχο», να «έχει την ιδιοκτησία» και να «χτίσει μια Ριβιέρα»– δείχνουν μια εξαιρετικά επικίνδυνη οπτική. Για μας, η τοποθέτηση του Αμερικανού προέδρου είναι απαράδεκτη, συγκρούεται μετωπικά με το διεθνές δίκαιο, αρνείται την ύπαρξή μας ως Παλαιστινίων στην κατεχόμενη γη μας. Ο πρόεδρος Τραμπ μάς αντιμετωπίζει σαν αντικείμενα, με περίσσευμα ηγεμονισμού, με διάθεση επεκτατισμού και με τη λογική του δίκαιου του ισχυροτέρου. Γι’ αυτό απορρίφθηκε, όχι μόνο από τους Παλαιστινίους, αλλά σχεδόν από το σύνολο του κόσμου. Η Παλαιστινιακή Αρχή βρίσκεται σε διαρκή διαβούλευση με τους αδελφούς μας, τα αραβικά κράτη, με τον ισλαμικό κόσμο γενικότερα, με την Ευρώπη και διαπιστώνουμε γενική κατακραυγή και απόρριψη του σχεδίου Τραμπ. Φυσικά δεν μπορούμε να πολεμήσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες με τα όπλα, αλλά θα δώσουμε τη μάχη στους διεθνείς θεσμούς, στον ΟΗΕ, θα κάνουμε τα πάντα για την εξασφάλιση της μέγιστης διεθνούς συμπαράστασης, ελπίζοντας ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα αναθεωρήσει τη στάση του.
– Αμέσως μετά τις δηλώσεις Τραμπ ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς έδωσε εντολή στον στρατό του να διευκολύνει την «εθελοντική» έξοδο Παλαιστινίων της Γάζας από ξηρά, θάλασσα και αέρα. Μήπως αυτό σημαίνει ότι το σχέδιο Τραμπ έχει ήδη αρχίσει εν μέρει να υλοποιείται;
– Το Ισραήλ επεδίωκε τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων ήδη από το 1948, επομένως εδώ δεν έχουμε κάτι καινούργιο. Φυσικά, ο πρόεδρος Τραμπ ήρθε να τους δώσει το «πράσινο φως». Αλλά πρέπει να κατανοήσετε ότι εδώ μιλάμε για τον λαό της Παλαιστίνης, ο οποίος δεν θα δεχθεί τον εκτοπισμό του. Εχει ζήσει αυτή την εμπειρία στο παρελθόν και δεν πρόκειται να κάνει πίσω. Οι Παλαιστίνιοι της Γάζας αναγκάστηκαν να εκτοπιστούν από το ένα μέρος στο άλλο αυτούς τους φοβερούς 15 μήνες, αλλά δεν έφυγαν από τη γη τους. Φυσικά είναι κι αυτοί άνθρωποι και κάποιοι μπορεί να αναζητήσουν μια νέα ζωή αλλού, αλλά στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι αποφασισμένοι να μείνουν και να υπερασπιστούν τη γη τους. Το έδειξαν με τη μεγάλη πορεία από τη νότια προς τη βόρεια Γάζα, όπου εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πορεύονταν προς τους τόπους τους, κουβαλώντας τα παπλώματα και τα λιγοστά τους υπάρχοντα. Πιστεύετε ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τη χώρα τους;
– Η τοποθέτηση Τραμπ, ωστόσο, άλλαξε ριζικά το τοπίο στο Παλαιστινιακό. Μέχρι χθες συζητούσαμε για το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων. Σήμερα συζητάμε –ή αυτό θέλουν, τουλάχιστον, οι Ισραηλινοί– για το δικαίωμα εξόδου των Παλαιστινίων από τη γη τους.
– Οι Ισραηλινοί και οι Αμερικανοί υποστηρικτές τους μπορεί να λένε ό,τι θέλουν, αλλά συναντούν την καθολική απόρριψη από τους Παλαιστινίους και σχεδόν από όλο τον κόσμο. Νομίζω ότι όσο συνεχίζουν σε αυτόν τον δρόμο, τόσο θα κλιμακώνεται η αντίδραση ολοένα και περισσότερων χωρών.
– Ανησυχείτε για τις επιπτώσεις της στροφής Τραμπ στη Δυτική Οχθη; Ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίστηκε ανοιχτός στην προσάρτηση τμημάτων της από το Ισραήλ και επιφυλάχθηκε να πει περισσότερα σε ένα μήνα. Πιστεύετε ότι ο Νετανιάχου είναι έτοιμος να προχωρήσει στην προσάρτηση ολόκληρης της παλαιστινιακής γης;
– Ασφαλώς πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση. Αυτά που συμβαίνουν ήδη στη Δυτική Οχθη, με τις φονικές επιδρομές του Ισραήλ, είναι μια προέκταση της εγκληματικής συμπεριφοράς του στη Γάζα. Αποτελούν έκφραση της επεκτατικής ιδεολογίας, με βιβλικά αφηγήματα, του κράτους του Ισραήλ. Ναι, ο Νετανιάχου θα μπορούσε να διακηρύξει την προσάρτηση της Δυτικής Οχθης, αλλά γνωρίζει πως ό,τι και να πει, ό,τι και να κάνει, δεν μπορεί να αφανίσει την ύπαρξή μας στη γη μας. Θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε με όσα μέσα διαθέτουμε σε αυτούς που παραβιάζουν τα δικαιώματά μας και θέλουν να σκοτώσουν το όνειρό μας για ένα κυρίαρχο κράτος στο 22% της ιστορικής Παλαιστίνης.
Δεν μπορούμε να πολεμήσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες με τα όπλα, αλλά θα δώσουμε τη μάχη στους διεθνείς θεσμούς, ελπίζοντας ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα αναθεωρήσει τη στάση του.
– Eνα άρθρο των New York Times που έχω μπροστά μου φέρει τον τίτλο «Το σχέδιο του Τραμπ για κατάληψη της Γάζας μπορεί να είναι η πένθιμη καμπάνα για τη λύση των δύο κρατών». Συμφωνείτε;
– Δεν νομίζω ότι μπορούν να σκοτώσουν τη λύση των δύο κρατών με τα λόγια. Μπορούν ασφαλώς να τη σκοτώσουν επί του εδάφους, με τη στρατιωτική υπεροπλία που διαθέτουν, αλλά δεν μπορούν να τη σκοτώσουν στην καρδιά και στο μυαλό του λαού μας.
– Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση που είδα, μόλις το 28% των Παλαιστινίων πιστεύει σήμερα στα δύο κράτη.
– Ναι, γιατί ενώ εμείς υιοθετήσαμε αυτή τη λύση εδώ και πολύ καιρό, τίποτα δεν έγινε προς αυτή την κατεύθυνση στην πράξη. Το Ισραήλ πρέπει να σκεφτεί με στρατηγικούς όρους, πώς θέλει να εξελιχθούν τα πράγματα σε ορίζοντα 50 χρόνων. Αν θέλει τα δύο κράτη, έχει καλώς. Αν θέλει ένα κράτος, πρέπει να σκεφτεί ότι σε 50 χρόνια θα αντιπροσωπεύουμε την καθαρή δημογραφική πλειονότητα. Οι Ισραηλινοί δεν θα μπορούν να εφαρμόζουν πολιτικές απαρτχάιντ σε ένα κράτος όπου η πλειονότητα θα είναι Παλαιστίνιοι – Αραβες.
– Φοβάστε ότι η θύελλα που προκάλεσε ο Τραμπ θα πνίξει τις διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας στη Γάζα;
– Θέλω να ελπίζω ότι η τοποθέτηση του Αμερικανού προέδρου δεν θα ενθαρρύνει τους Ισραηλινούς να τορπιλίσουν τις διαπραγματεύσεις. Σήμερα όλοι πρέπει να εστιάσουμε στη συνέχιση της εκεχειρίας, στην αποχώρηση όλων των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα και στη διανομή της ζωτικά αναγκαίας ανθρωπιστικής βοήθειας.
– Το πιο ακανθώδες ζήτημα των διαπραγματεύσεων είναι βέβαια ποιος θα κυβερνάει τη Γάζα την επόμενη ημέρα. Σήμερα στη Λωρίδα υπάρχουν η Χαμάς και το Ισραήλ. Τι ρόλο βλέπει για τον εαυτό της η Παλαιστινιακή Αρχή;
– Δεν είναι μόνο το Ισραήλ και η Χαμάς στη Γάζα. Πολλοί από το προσωπικό της Παλαιστινιακής Αρχής ήταν εκεί πριν από τον πόλεμο, έμειναν εκεί στη διάρκεια της γενοκτονίας προσφέροντας τις υπηρεσίες τους και είναι εκεί σήμερα. Είναι υπάλληλοι της Παλαιστινιακής Αρχής και πληρώνονται από αυτήν. Η Παλαιστινιακή Αρχή οφείλει να αναλάβει τη διοίκηση της Γάζας όταν τελειώσει ο πόλεμος.
– Θα δεχόσαστε την παρουσία αραβικών ή και διεθνών στρατευμάτων;
– Η Παλαιστινιακή Αρχή θα διαπραγματευόταν πάνω σε αυτό το ζήτημα. Επί της αρχής, θα μπορούσαμε να δεχθούμε την παρουσία ξένων δυνάμεων, εξαιρουμένου, όπως είναι αυτονόητο, του Ισραήλ.
