Ηδη από το 2010 πολλοί ειδικοί σε θέματα τουρισμού σχολίαζαν πως αρκετοί δημοφιλείς προορισμοί πλησιάζουν (ή έχουν ήδη αγγίξει) τη μέγιστη χωρητικότητά τους. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, πόλεις όπως το Αμστερνταμ και η Βαρκελώνη άρχισαν να παίρνουν μέτρα για να αποφύγουν τις μη αναστρέψιμες επιπτώσεις του τουρισμού στις υποδομές, στη στέγαση, στο περιβάλλον και στον τρόπο ζωής. Μετά την πανδημία, όμως, όταν το φαινόμενο του «εκδικητικού ταξιδιού» αύξησε κατά πολύ τον αριθμό των αφίξεων σε μια σειρά από προορισμούς, η επιβολή μέτρων έγινε πιο διαδεδομένη.
Οι ταξιδιώτες του τρέχοντος έτους θα νιώσουν τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών. Νέα νομοθεσία που ρυθμίζει το Airbnb και άλλες βραχυχρόνιες μισθώσεις τίθεται σε ισχύ στη Γαλλία, στην Τσεχία και στην Ελλάδα. H αύξηση των ξένων επισκεπτών κατά 24,5% το 2024 σε σχέση με το προηγούμενο έτος είναι επίσης η αιτία για την αύξηση του φόρου –έως και 20 ευρώ την ημέρα– για τους επιβάτες κρουαζιέρας στα νησιά της Σαντορίνης και της Μυκόνου.
Η Νέα Ζηλανδία θα απαιτεί από τους επισκέπτες να καταβάλλουν τουριστικό φόρο 100 δολαρίων Νέας Ζηλανδίας (περίπου 57 δολάρια ΗΠΑ). Πρόκειται για ένα ποσό τρεις φορές υψηλότερο από ό,τι ήταν το περασμένο έτος, ενώ τα νησιά Γκαλαπάγκος διπλασίασαν το τέλος στα 200 δολάρια. Στη Νότια Κορέα, οι Αρχές επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας σε μια ιστορική συνοικία της Σεούλ ώστε να περιορίσουν τις τουριστικές υπερβολές.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επίλυση του υπερτουρισμού φαίνεται, ωστόσο, πως είναι η έλλειψη συναίνεσης ως προς την ύπαρξη προβλήματος. Ως πηγή εσόδων και απασχόλησης σε παγκόσμιο επίπεδο, ο τουρισμός σημείωσε ρεκόρ 1,6 τρισ. δολαρίων το 2024 ενώ για πάμπολλες χώρες του πλανήτη τα ταξίδια αποτελούν μοχλό οικονομικής ανάπτυξης.
Λόγω αυτού του ρόλου, οι περισσότερες προσπάθειες περιορισμού του τουρισμού αντιμετωπίζουν αντιδράσεις. Ενδεικτικό παράδειγμα η πρόσφατη απόφαση δικαστηρίου στο υπερτουριστικό Μπαλί να μην ισχύσει τελικά η αναστολή στις άδειες κατασκευής νέων ξενοδοχείων.
Ανθρωποι που ζουν από τον τουρισμό βλέπουν με μεγάλη εχθρότητα τα προτεινόμενα νέα μέτρα.Ο Μάτο Φράνκοβιτς, δήμαρχος του Ντουμπρόβνικ στην Κροατία, έχει βιώσει αυτή την αντίσταση. Αφού μείωσε τον αριθμό των κρουαζιερόπλοιων, περιόρισε τις ενοικιάσεις στην Παλιά Πόλη και μείωσε τον αριθμό των τραπεζιών και καρεκλών στις υπαίθριες καφετέριες κατά 30% και τον αριθμό των περιπτέρων με σουβενίρ κατά 70%, οι διεθνείς και οι τοπικές επιχειρήσεις εξεγέρθηκαν. «Η αντιπολίτευση έλεγε ότι θα καταστρέψω την πόλη», δήλωσε ο Φράνκοβιτς.
Αλλά με τις διεθνείς αφίξεις παγκοσμίως να αναμένεται να αυξηθούν κατά 12,4% το 2025 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019, ο υπερτουρισμός φαίνεται ότι έχει έρθει για να μείνει. «Δεν είμαι σίγουρη ότι υπάρχει λύση», σημείωσε η Μαρίνα Νοβέλι, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, με ειδίκευση στον βιώσιμο τουρισμό. «Εκτός αν οι άνθρωποι αναλάβουν την ευθύνη και πουν: “Ξέρετε κάτι; Δεν χρειάζεται να δω τη Βενετία. Θα πάω κάπου αλλού”».
