Με άτακτη υποχώρηση της αριστερής κυβέρνησης της Κολομβίας έληξε η αναμέτρηση του προέδρου Γουστάβο Πέτρο με τον Ντόναλντ Τραμπ για το καυτό ζήτημα της μετανάστευσης. Αργά το βράδυ της Κυριακής, κυριολεκτικά στις 12 παρά πέντε, η Μπογκοτά αποδέχθηκε τον επαναπατρισμό Κολομβιανών μεταναστών από τις ΗΠΑ προκειμένου να αποφύγει τον εξοντωτικό οικονομικό πόλεμο με τον οποίο την απειλούσε η Ουάσιγκτον.
Αρχικά ο Γουστάβο Πέτρο αρνιόταν να επιτρέψει την προσγείωση δύο στρατιωτικών αεροπλάνων των ΗΠΑ που μετέφεραν παράτυπους μετανάστες, κατηγορώντας τον Αμερικανό ομόλογό του ότι μεταχειρίζεται αναξιοπρεπώς τους ομοεθνείς του. Δεν δίστασε μάλιστα να δηλώσει ότι η δική του κυβέρνηση είναι «το αντίθετο των ναζί», τοποθέτηση που ερέθισε τα μέγιστα τον Τραμπ και τους συνεργάτες του.
Η απάντηση ήταν καταιγιστική. Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει περιορισμούς στη χορήγηση βίζας και δασμούς της τάξεως του 25% σε όλες τις εξαγωγές της Κολομβίας, ποσοστό που θα μπορούσε στη συνέχεια να αυξηθεί σε 50%. Με τη σειρά του, ο Πέτρο έδωσε διαταγή στο υπουργείο Εξωτερικού Εμπορίου να αυξήσει σε 25% τους τελωνειακούς δασμούς στα εισαγόμενα αμερικανικά προϊόντα. Λίγες ώρες αργότερα, όμως, και ενώ ο επιχειρηματικός τομέας της Κολομβίας προειδοποιούσε για οικονομική καταστροφή, ο Γουστάβο Πέτρο ανέκρουσε πρύμναν και ανακοίνωσε ότι θα στείλει το προεδρικό αεροπλάνο για να παραλάβει τους υπό απέλαση ομοεθνείς του.
«Τα σημερινά γεγονότα δείχνουν ξεκάθαρα στον κόσμο ότι η Αμερική γίνεται και πάλι σεβαστή», σχολίασε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου. Αλλος κυβερνητικός αξιωματούχος, που ρωτήθηκε αν η σκληρή αντιμετώπιση της Κολομβίας αποσκοπούσε στον παραδειγματισμό και άλλων χωρών, απάντησε: «Απολύτως. Ναι. Ολες οι χώρες έχουν υποχρέωση να δέχονται τις πτήσεις επαναπατρισμού».
Ο Αμερικανός πρόεδρος απαιτεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες τουλάχιστον 1.500 επαναπατρισμούς την ημέρα.
Στη Βραζιλία, η κυβέρνηση Λούλα κατηγόρησε την Ουάσιγκτον για «κατάφωρη προσβολή» των παράτυπων μεταναστών που υποχρεώθηκαν να μεταφερθούν με χειροπέδες μέσα σε στρατιωτικά αεροπλάνα. Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Ονδούρας Σιομάρα Κάστρο συγκάλεσε επείγουσα σύνοδο κορυφής της κοινότητας κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC) στις 30 Ιανουαρίου για να συζητηθεί η κρίση γύρω από το μεταναστευτικό ζήτημα.
Πάντως, η αριστερή πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σέινμπαουμ ανακοίνωσε χθες ότι δέχθηκε την επιστροφή 4.000 μεταναστών από τις ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα. Προηγουμένως, είχε εκφράσει την αντίθεσή της στην απόφαση του Τραμπ να απωθεί στο Μεξικό τους μετανάστες που υπέβαλαν αιτήσεις εισόδου στα σύνορα, υποχρεώνοντάς τους να περιμένουν την απάντηση στη χώρα τους. Ωστόσο, η απειλή για επιβολή δασμών ύψους 25% στο Μεξικό (όπως και στον Καναδά) έπαιξε κατά τα φαινόμενα τον ρόλο της.
Παρά τη σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής και την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορα με το Μεξικό, τα αποτελέσματα φαίνονται μέχρι στιγμής πενιχρά. Η Αστυνομία Συνόρων και Τελωνείων (ICE) γνωστοποίησε ότι την Παρασκευή έγιναν 593 συλλήψεις παράτυπων μεταναστών και το Σάββατο άλλες 286, κάτι που υποδηλώνει ότι δεν απέχουν πολύ από τον μέσο όρο του 2024, δηλαδή επί διακυβέρνησης Μπάιντεν (310 συλλήψεις την ημέρα). Δημοσίευμα της Washington Post ανέφερε ότι ο Τραμπ είναι δυσαρεστημένος με τον ρυθμό των συλλήψεων και ότι ζήτησε από την ICE να τον αυξήσει σε τουλάχιστον 1.200 με 1.500 την ημέρα. Σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC, ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας Τομ Χόμαν προειδοποίησε ότι ενδέχεται να γίνονται στο εξής συλλήψεις παράτυπων μεταναστών ακόμη και σε νοσοκομεία, σχολεία και εκκλησίες. Χθες το βράδυ ο Ντόναλντ Τραμπ επρόκειτο να υπογράψει εκτελεστικά διατάγματα για θέματα εθνικής άμυνας, με εισήγηση του νέου επικεφαλής του Πενταγώνου, Πιτ Χέγκσεθ. Σύμφωνα με το CNN, τα διατάγματα αφορούν τη δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας κατά το ισραηλινό πρότυπο του «Σιδερένιου Θόλου», την επιστροφή στο στράτευμα χιλιάδων στρατιωτικών που αποτάχθηκαν γιατί αρνήθηκαν να εμβολιαστούν κατά της COVID-19 και την κατάργηση των προγραμμάτων «Ποικιλομορφίας, Ισότητας και Συμπερίληψης» (DEI) στις ένοπλες δυνάμεις.
