Μετά τις αμερικανικές εκλογές του 2016, η Meta, τότε γνωστή ως Facebook, κατηγορήθηκε ευρέως ότι συνέβαλε στη νίκη-έκπληξη του Ντόναλντ Τραμπ, προωθώντας παραπληροφόρηση και επιτρέποντας την παρέμβαση ξένων κρατών στην εκλογική διαδικασία. Ως απάντηση, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ προχώρησε σε δραστικά μέτρα: προσέλαβε 40.000 διαχειριστές περιεχομένου σε όλο τον κόσμο, συνεργάστηκε με εκατοντάδες οργανισμούς ελέγχου πληροφορίας, δημιούργησε ένα Εποπτικό Συμβούλιο από ανεξάρτητους ειδικούς για τη λήψη δύσκολων αποφάσεων, και αφαίρεσε δεκάδες δίκτυα κακόβουλων κρατών από την πλατφόρμα.
Παρά τις προσπάθειες, οι επικρίσεις δεν σταμάτησαν. Οι Δημοκρατικοί συνέχισαν να τον κατηγορούν ότι δεν έκανε αρκετά, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι άρχισαν να παραπονιούνται ότι έκανε υπερβολικά πολλά. Οι κατηγορίες από τη Δεξιά κλιμακώθηκαν, με τον ίδιο τον Τραμπ να ζητά δημόσια τη σύλληψή του.
Αυτή την εβδομάδα, ο Ζάκερμπεργκ ανακοίνωσε μια πλήρη στροφή στις πολιτικές της Meta για τη διαχείριση περιεχομένου. Η εταιρεία σταματά τη συνεργασία με οργανισμούς ελέγχου γεγονότων -αφαιρώντας έναν σημαντικό πυλώνα χρηματοδότησης για τον τομέα. Επιπλέον, περιορίζει το εύρος των πολιτικών της και στρέφεται σε μια περισσότερο αντιδραστική προσέγγιση. Στο πλαίσιο αυτής της αλλαγής, οι ομάδες διαχείρισης περιεχομένου μεταφέρονται από την Καλιφόρνια στο πιο συντηρητικό Τέξας, σε μια προσπάθεια να αμβλυνθούν οι κατηγορίες περί «προκατάληψης».
Η στρατηγική του Ζάκερμπεργκ εστιάζει πλέον περισσότερο στην πολιτική επιβίωση και λιγότερο στις αρχικές αξίες της εταιρείας. Ο ίδιος αναγνωρίζει την απειλή που μπορεί να αποτελέσει η δεύτερη θητεία του Τραμπ για τη Meta, ειδικά με τις δημόσιες επιθέσεις του πρώην και μελλοντικού προέδρου και την ένταση στις σχέσεις του Ζάκερμπεργκ με τον Ελον Μασκ, τον νέο «Πρώτο Φίλο» του Τραμπ. Φήμες από συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι ο Ζάκερμπεργκ έχει στραφεί προς τα δεξιά, ως απάντηση στην έντονη κριτική που δέχθηκε από τους Δημοκρατικούς τα τελευταία χρόνια. Το αποτέλεσμα; Μια εταιρεία σε κρίση ταυτότητας, που μοιάζει να προσαρμόζει τις πολιτικές της στις εκάστοτε πολιτικές πιέσεις.
Οι συνέπειες αυτής της απόφασης παραμένουν αβέβαιες. Ενα βασικό στοιχείο της αλλαγής είναι η αντικατάσταση των ανεξάρτητων οργανισμών ελέγχου πληροφοριών με τις «Σημειώσεις Κοινότητας», που δημιουργούνται από χρήστες για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στην πλατφόρμα. Δεν υπάρχουν ακόμα έγκυρα στοιχεία αν αυτή η πρακτική, η οποία ξεκίνησε από το Χ, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την παραπληροφόρηση.
Ωστόσο, η δεύτερη -και ίσως πιο κρίσιμη- πτυχή αφορά την απόφαση της Meta να σταματήσει την προληπτική αναζήτηση επιβλαβούς περιεχομένου, βασιζόμενη αντ’ αυτού σε αναφορές χρηστών. Αυτή η επιλογή εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους, καθώς η πλειονότητα της διαχείρισης περιεχομένου στο Facebook και στο Instagram βασίζεται σε αυτοματοποιημένα συστήματα ανίχνευσης και όχι σε αναφορές χρηστών. Ως αποτέλεσμα, περιεχόμενο μίσους, παρενοχλήσεις, εκκλήσεις για βία και παρόμοια φαινόμενα είναι πιθανό να εξαπλωθούν ανεξέλεγκτα. Πέρα από το γεγονός ότι είναι ανησυχητική, αυτή η απόφαση εμπεριέχει και μία ειρωνεία: η αυτοματοποιημένη διαχείριση κακόβουλου περιεχομένου, υποστηριζόμενη από προηγμένες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης στις οποίες η ίδια η Meta επενδύει, έχει γίνει πιο ακριβής από ποτέ -ακριβώς τη στιγμή που η εταιρεία επιλέγει να τη μειώσει.
* Η κ. Αρτεμις Σίφορντ εργάζεται στον τομέα πολιτικής τεχνολογίας και τεχνητής νοημοσύνης. Εχει εργαστεί προηγουμένως στη Meta.
