Οταν το 2023 ο Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε τον διορισμό του Τσεβντέτ Γιλμάζ στoν ρόλο του αντιπροέδρου, ολόκληρη η πόλη Μπινγκιόλ από την οποία κατάγεται ο 57χρονος τεχνοκράτης ξέσπασε σε πανηγυρισμούς. Πυροτεχνήματα φώτισαν τη νύχτα, ενώ αρκετοί κρατούσαν γιγάντιες σημαίες με τον λαμπτήρα – σήμα του κυβερνώντος κόμματος.
Οι εκδηλώσεις ενθουσιασμού υπογράμμισαν την κορύφωση μιας μακράς καριέρας κατά την οποία ο Γιλμάζ, ένας μετρημένος στα λόγια βετεράνος του κόμματος Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη (ΑΚΡ), κατάφερε να αναδειχθεί σε έναν από τους πιο έμπιστους «στρατιώτες» του Ερντογάν, καθώς και σε πρωτεργάτη της σαρωτικής αναμόρφωσης που γνωρίζει η χώρα στον τομέα της οικονομίας.
Είναι γεγονός ότι μεγάλο μέρος της παγκόσμιας προσοχής έχει επικεντρωθεί τώρα στον Μεχμέτ Σιμσέκ, υπουργό Οικονομικών και πρώην τραπεζίτη στον όμιλο Merrill Lynch, που έγινε δεκτός με τιμές ροκ σταρ στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι, καθώς προσπαθεί να πείσει τους επενδυτές ότι ο Ερντογάν έχει εγκαταλείψει μια και καλή τις πολιτικές που οδήγησαν στη βαθιά κρίση πληθωρισμού.
Ομως, όπως σχολιάζει χθεσινό δημοσίευμα των Financial Times, ο Γιλμάζ έχει παίξει καθοριστικό ρόλο ώστε το τρένο να παραμείνει στις ράγες. Μέσα από τα νευραλγικά κυβερνητικά πόστα που έχει αναλάβει τις τελευταίες δεκαετίες έχει βοηθήσει, συχνά από το παρασκήνιο, τη χώρα να θέσει τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε η σημερινή αναδιαμόρφωση.
«Ο Τσεβντέτ επικοινωνούσε με τον πρόεδρο, τους επιχειρηματίες, το κοινό, λέγοντάς τους ότι “τρέχουμε” ένα πρόγραμμα και τα πράγματα είναι υπό έλεγχο», είπε ένας πρώην κορυφαίος υπεύθυνος χάραξης πολιτικής στη βρετανική εφημερίδα. «Ο πρόεδρος έχει ανάγκη να ακούει τη γνώμη ανθρώπων που εμπιστεύεται σχετικά με το πρόγραμμά του».
«Στο παλάτι ο Γιλμάζ είναι κατά βάσιν αυτός που φροντίζει ώστε το πρόγραμμα του Σιμσέκ να μη λοξοδρομήσει», δήλωσε ο Εμρέ Πεκέρ, διευθυντής του ευρωπαϊκού τομέα στη συμβουλευτική εταιρεία Eurasia Group. «Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πεπειραμένο πρόσωπο», πρόσθεσε, «και έχει την εμπιστοσύνη του Ερντογάν, καθώς βρίσκεται στο κόμμα από την αρχή».
Ο Γιλμάζ, ο οποίος γεννήθηκε το 1967, υπηρέτησε στην πρώτη κυβέρνηση του Ερντογάν πριν από 21 χρόνια ως γενικός διευθυντής σχέσεων με την Ε.Ε. Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης είχαν αναφέρει κατά τον διορισμό του ως υπουργός Επικρατείας το 2009 ότι ήταν ο πρώτος άνθρωπος από την ευρύτερη επαρχία της Μπινγκιόλ που υπηρετεί σε τόσο υψηλή κυβερνητική θέση. Κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου από το Πανεπιστήμιο του Ντένβερ και διδακτορικού από το Πανεπιστήμιο Μπίλκεντ της Αγκυρας, ο Γιλμάζ προήδρευσε επίσης της Επιτροπής Σχεδιασμού και Προϋπολογισμού, ενώ εκλέγεται διαρκώς βουλευτής του κόμματος. Εγινε αντιπρόεδρος μετά τις γενικές εκλογές του Μαΐου 2023, τις οποίες κέρδισε ο Ερντογάν.
Ο Σιμσέκ θεωρείται ο κορυφαίος αρχιτέκτονας της οικονομικής μεταρρύθμισης της Τουρκίας, η οποία ξεκίνησε λίγο μετά τις εκλογές του 2023, καθώς οι ανησυχίες αυξήθηκαν για την πορεία της οικονομίας τού σχεδόν ενός τρισ. δολαρίων (ΑΕΠ). Ενας Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε ακόμη ότι ο Γιλμάζ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να πειστεί ο Ερντογάν για τα σημεία οικονομικής πολιτικής στα οποία ήταν αναποφάσιστος. Οπως είπε στους F.T., ο Γιλμάζ λειτούργησε ως μεσάζων με τις εγχώριες επιχειρήσεις, ακούγοντας παράπονα για τη νέα οικονομική πολιτική.
Οι επιχειρηματικοί σύμμαχοι του Ερντογάν, όπως οι μεγιστάνες των κατασκευών, ήταν από τους μεγαλύτερους ωφελούμενους από την προηγούμενη προσέγγιση του προέδρου για ώθηση της οικονομικής ανάπτυξης με εξαιρετικά χαμηλό κόστος δανεισμού και ορισμένοι βλέπουν με καχυποψία το νέο πρόγραμμα.
Οι πολιτικές της κυβέρνησης με αυξήσεις σε ΦΠΑ και φόρο βενζίνης, καθώς και την αύξηση του κατώτατου μισθού μόνο κατά 30% για το 2025, έχουν κερδίσει τα εύσημα από τις τράπεζες της Wall Street, τους οίκους αξιολόγησης και διεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ. Αλλά έχουν συσσωρεύσει πιέσεις στα νοικοκυριά. Λιγότεροι από ένας στους πέντε Τούρκους που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση της Metropoll με έδρα την Αγκυρα το καλοκαίρι δήλωσαν ότι εγκρίνουν τον Σιμσέκ. «Κανείς δεν τον εμπιστεύεται», δήλωσε ένας οδηγός ταξί. Σε αυτό το σημείο ο Γιλμάζ αναμένεται να διαδραματίσει τον πιο κρίσιμο ρόλο.
