Η επικοινωνία μαζί του μόνο εύκολη δεν ήταν. Το κρατικό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο της Συρίας έχει καταρρεύσει. Ο μητροπολίτης Χαλεπίου και Αλεξανδρέττας Εφραίμ βρισκόταν, όπως μάθαινε η «Κ», σε «ασφαλή τοποθεσία» στο Χαλέπι. Η προέλαση των τζιχαντιστών ξύπνησε μνήμες από την αρχή του συριακού εμφυλίου, όταν οι δυνάμεις αυτές είχαν στραφεί κατά των ελληνορθοδόξων. Στα κοινωνικά δίκτυα εμφανίστηκαν μάλιστα απειλητικά μηνύματα κατά του ιεράρχη. Υπό αυτές τις συνθήκες πολεμικής επισφάλειας, η «Κ» εντόπισε τον μητροπολίτη, που μεταφέρει τις εικόνες από την πόλη του.
Οπως διηγείται ο κ. Εφραίμ, οι πολεμιστές που έχουν εισέλθει στο Χαλέπι δεν έχουν προχωρήσει σε καταστροφές και λεηλασίες χριστιανικών μνημείων. «Εδώ και μια εβδομάδα», εξηγεί, «οι μαχητές έχουν εισέλθει στην πόλη και έχουν πάρει τον έλεγχό της στα χέρια τους, ενώ πλέον έχουν προχωρήσει και σε άλλες πόλεις της Συρίας. Στην περιοχή υπάρχουν περίπου 2.600 οικογένειες ελληνορθοδόξων», προσθέτοντας ότι μέχρι στιγμής οι αντάρτες τούς λένε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή των χριστιανών.
«Προς το παρόν μας λένε ότι δεν κινδυνεύουμε, αλλά θα δούμε πώς το εννοούν, δηλαδή αν θα υλοποιήσουν την υπόσχεσή τους. Ελπίζουμε πάντα για το καλύτερο και φαίνεται ότι μέχρι στιγμής δείχνουν το πολύ καλό τους πρόσωπο». Τι εκπροσωπούν αυτοί που ανέτρεψαν την κυβέρνηση Ασαντ, τον ρωτάμε. Με την πολιτική «ταυτότητα» των ανταρτών να μην είναι ξεκάθαρη στους κατοίκους, τα πρώτα βίντεο που διακινούνται από το Χαλέπι προβάλλουν την τουρκική σημαία να κυματίζει στο κάστρο της πόλης και επικηρυγμένους τζιχαντιστές να φωτογραφίζονται με λάφυρα. «Δεν ξέρω ακριβώς ποιοι είναι, η παγκόσμια κοινωνία ξέρει καλύτερα από μένα», απαντάει ο κ. Εφραίμ. «Ωστόσο, αυτό που ξέρω είναι ότι εδώ στο Χαλέπι είναι Σύροι, δεν είναι ξένοι. Ηταν στην αντιπολίτευση και τους βλέπουμε τώρα με όπλα. Αυτοί πήγαν και ύψωσαν τη συριακή σημαία, όχι αυτή που είχαμε μέχρι σήμερα, αλλά αυτή που είχαμε πιο πριν (μια τροποποιημένη εκδοχή της σημαίας της συριακής «ανεξαρτησίας» / 1930-1958).
Ο προκάτοχος του Εφραίμ, μητροπολίτης Παύλος, είχε απαχθεί το 2013 από ισλαμιστές αντάρτες και δολοφονήθηκε από τη σουνιτική οργάνωση Νουρ αλ-Ντιν αλ-Ζίνκι. Σήμερα ο κ. Εφραίμ αισθάνεται μέχρι στιγμής ότι δεν απειλείται. «Από πλευράς ασφαλείας προς το παρόν είμαστε πολύ καλά, αλλά από πλευράς οικονομίας τα πράγματα δεν είναι καλά. Οι τράπεζες έκλεισαν, ο κόσμος δεν έχει λεφτά στα χέρια του και οι τιμές έχουν ανέβει».
«Σκέφτεστε να εγκαταλείψετε το Χαλέπι ή θα μείνετε;». «Είναι η χώρα μας, πού να πάμε;» τονίζει, με τον ίδιο να έχει γεννηθεί στη συριακή πόλη Τζιντέντ Αρτούζ, νότια της Δαμασκού, και να απευθύνει έκκληση: «Πρέπει να μας βοηθήσετε να μείνουμε».
Λίγο πριν «χαθεί» το σήμα του τηλεφώνου, ο μητροπολίτης Εφραίμ μιλάει για τους δεσμούς του Ελληνισμού με τη Συρία και το Χαλέπι. «Ο Ελληνισμός υπάρχει στην περιοχή από το πρώτο κάλεσμα του Χριστού. Από τότε ο Χριστιανισμός δεν έχει αποκοπεί από εδώ και πρέπει να σας πω ότι εμείς στο Χαλέπι έχουμε τον στύλο του Αγίου Συμεών του Στυλίτη και τα ερείπια εκατοντάδων μοναστηριών που υπάρχουν από τότε. Ακόμη, στη Δαμασκό έχουμε το σπίτι του Ανανία, όπου βαπτίστηκε ο Απόστολος Παύλος. Εχουμε επίσης την “ευθεία οδό” στη Δαμασκό, όπου βρίσκεται το Πατριαρχείο. Η “ευθεία οδός” αναφέρεται στην Αγία Γραφή και την Καινή Διαθήκη. Πρόκειται λοιπόν για μια μακρόχρονη παρουσία του Χριστιανισμού στην περιοχή (Χαλέπι) και σε ολόκληρη τη Συρία».
Με τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία να μετράει δεκατρία χρόνια, για πολλούς η πτώση του Ασαντ και η φυγή του ολοκληρώνει αυτόν τον κύκλο της βίας. Ωστόσο, για πολλούς ο Ασαντ ήταν ο «προστάτης» των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής, ενώ κατά τη διάρκεια του πολέμου δεκάδες πολιτιστικοί θησαυροί και θρησκευτικοί χώροι της Συρίας κατεδαφίστηκαν και λεηλατήθηκαν, με την κατάσταση σήμερα να είναι διαφορετική.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η προέλαση των «ανταρτών» και η κατάληψη της εξουσίας δεν συνοδεύτηκε από βεβήλωση χώρων λατρείας, ενώ, όπως λέει ο σεβασμιώτατος Εφραίμ, «παραδόξως, με τα νέα γεγονότα, δεν είδα να συμβαίνει κάτι τέτοιο».
Ρωτάμε τον ίδιο αν παρατηρεί κινήσεις ανασύνταξης των κυβερνητικών δυνάμεων του Ασαντ και των φιλικών προς το (τέως) καθεστώς του δυνάμεων, όπως των Κούρδων, ή αν πιστεύει ότι η κατάσταση σύντομα θα εξομαλυνθεί. «Δεν ξέρω, αλλά δεν πιστεύουμε ότι υπάρχει κίνδυνος (νέας σύγκρουσης). Από τη δική μας πλευρά, ελπίζουμε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε φροντίδα στους ανθρώπους μας».
_______________________________________________________________________________________
Κεντρική φωτό: Στη ράχη του αλόγου στο Χαλέπι καθόταν μέχρι πριν από λίγες ημέρες ένας Ασαντ. Τώρα, μετά την αποκαθήλωση του καθεστώτος, σκαρφαλώνουν μικροί και μεγάλοι. Η πορεία της Συρίας μοιάζει περισσότερο με άλμα στα τυφλά, παρά με καλπασμό στο μέλλον. IVOR PRICKETT / THE NEW YORK TIMES
