Ενώ η Συρία αρχίζει να κάνει τα πρώτα διστακτικά βήματα για την αποκατάσταση μιας ομαλής καθημερινής ζωής ύστερα από την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ, οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν γρήγορα οι νέες αρχές στον τομέα της ασφάλειας άρχισαν να γίνονται ευδιάκριτες με τις πρώτες κινήσεις δύο ανήσυχων γειτόνων, του Ισραήλ και της Τουρκίας.
Οι νέες αρχές όρισαν υπηρεσιακό πρωθυπουργό και ετοιμάζουν κατάλογο αξιωματούχων του παλιού καθεστώτος που θα διωχθούν για βασανιστήρια.
Για δεύτερη συνεχή νύχτα, οι κάτοικοι της Δαμασκού και των περιχώρων της ξύπνησαν από σφοδρούς βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας εναντίον στρατιωτικών βάσεων και υποδομών. Ταυτόχρονα, ισραηλινά στρατεύματα που είχαν εισβάλει από το βράδυ του Σαββάτου στην ουδέτερη ζώνη, πλάι στα κατεχόμενα Υψώματα του Γκολάν, προωθήθηκαν περαιτέρω και βρέθηκαν σε απόσταση 25 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Δαμασκού, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τρεις Σύροι αξιωματούχοι ασφαλείας επιβεβαίωσαν ότι τα ισραηλινά στρατεύματα προωθήθηκαν πέραν της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης και έφτασαν στην κωμόπολη Κατάνα, σε μικρή απόσταση από το αεροδρόμιο της Δαμασκού.
Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού διέψευσε τις πληροφορίες περί προέλασης προς τη Δαμασκό. «Δεν κάνουμε, ούτε σκεφτόμαστε κάτι τέτοιο», δήλωσε ο αντισυνταγματάρχης Ναντάβ Σασάνι, διευκρινίζοντας ότι τα ισραηλινά στρατεύματα παραμένουν εντός της ουδέτερης ζώνης, αν και αναγνώρισε ότι έχουν καταλάβει «ορισμένα σημεία ακόμη». Προσέθεσε, δε, ότι οι ένοπλες δυνάμεις έλαβαν εντολή να δημιουργήσουν «νεκρή ζώνη ασφαλείας» στη νότια Συρία.
Υψώματα του Γκολάν
Νωρίτερα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε δηλώσει ότι τα Υψώματα του Γκολάν, που απέσπασε η χώρα του από τη Συρία στον πόλεμο του 1967, θα μείνουν στα χέρια του «για πάντα». Σε μιαν άλλη σημαντική εξέλιξη, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς ανακοίνωσε ότι το πολεμικό ναυτικό της χώρας του κατέστρεψε τη νύχτα της Δευτέρας προς Τρίτη τον στόλο της Συρίας.
Την κατάληψη της ουδέτερης ζώνης και τους βομβαρδισμούς της Συρίας από το Ισραήλ κατήγγειλε το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, υποστηρίζοντας ότι τορπιλίζουν την πολιτική μετάβαση στη χώρα. Στον ίδιο τόνο, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών υποστήριξε πως η προώθηση των ισραηλινών στρατευμάτων προδίδει «τη νοοτροπία του κατακτητή».
Μιλώντας σε σύσκεψη στελεχών του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, ο Ταγίπ Ερντογάν κατέστησε σαφείς τις ανησυχίες της Αγκυρας για το ενδεχόμενο να εκμεταλλευθεί τα κενά ασφαλείας στη Συρία η ένοπλη πολιτοφυλακή των Κούρδων, YPG, που ελέγχει εδάφη στο βόρειο και στο ανατολικό τμήμα της χώρας. «Τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το Ισλαμικό Κράτος και το YPG/ΡΚΚ σε άλλα μέρη της Συρίας θα συντριβούν το συντομότερο δυνατόν… Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να διαιρεθεί η Συρία άλλη μια φορά. Δεν θα μείνουμε άπραγοι, να παρακολουθούμε ορισμένους που ενθαρρύνονται από δυνάμεις στις οποίες στηρίζονται να βάλουν φωτιά στην περιοχή», είπε ο Τούρκος πρόεδρος, σε μια έμμεση αλλά σαφή αναφορά του στις ΗΠΑ, που συνεργάζονται με την YPG εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. «Κάθε επίθεση κατά της ελευθερίας του συριακού λαού θα βρει κι εμάς απέναντι», απείλησε ο Ταγίπ Ερντογάν, σε μια δήλωση που ερμηνεύεται στην Τουρκία ως ετοιμότητα της Αγκυρας να αντιμετωπίσει το Ισραήλ. Αργότερα, ανακοινώθηκε ότι η τουρκική μυστική υπηρεσία ΜΙΤ κατέστρεψε δύο τανκς και 12 φορτηγά με βαρέα όπλα, που είχαν εγκαταλειφθεί από τον στρατό του Ασαντ στην περιοχή Καμισλί και έπεσαν στα χέρια της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG.
Στη Δαμασκό, οι τράπεζες άνοιξαν χθες για πρώτη φορά ύστερα από την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ, τα καταστήματα ανέβασαν τα ρολά, τα αυτοκίνητα γέμισαν και πάλι τους δρόμους και δημοτικά συνεργεία καθάριζαν τους δρόμους. Σε τηλεοπτική ομιλία του, ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ, ο οποίος μέχρι χθες κυβερνούσε την ελεγχόμενη από την ένοπλη αντιπολίτευση περιφέρεια του Ιντλίμπ, ανακοίνωσε ότι ανέλαβε καθήκοντα υπηρεσιακού πρωθυπουργού μέχρι την 1η Μαρτίου του 2025. Η στρατιωτική διοίκηση της οργάνωσης HTS που κατέλαβε τη Δαμασκό κάλεσε τους μαχητές της να αποσυρθούν από τα αστικά κέντρα, καθώς καθήκοντα διατήρησης της τάξης θα αναλάβουν η αστυνομία και οι δυνάμεις εσωτερικής ασφάλειας της ίδιας της οργάνωσης.
Από την πλευρά του, ο αρχηγός της HTS Αχμεντ Χουσεΐν αλ Σάρα (γνωστός και ως Αμπού Μοχάμεντ αλ Γκολάνι) γνωστοποίησε ότι οι νέες αρχές θα δημοσιοποιήσουν κατάλογο αξιωματούχων του παλιού καθεστώτος, που ευθύνονται για βασανιστήρια πολιτών, για τα οποία θα κληθούν να λογοδοτήσουν. «Θα υπάρξουν αμοιβές για όσους θα προσφέρουν πληροφορίες για ανώτερους αξιωματούχους του στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας, που εμπλέκονται σε εγκλήματα πολέμου», προσέθεσε ο Αλ Σάρα.
Βολές Νετανιάχου κατά ΜΜΕ στη δίκη του
ΤΕΛ ΑΒΙΒ. Ως μάρτυρας κατέθεσε χθες για πρώτη φορά στη δίκη του για διαφθορά ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, υπακούοντας στην απόφαση των δικαστών να καταθέτει αυτοπροσώπως τρεις φορές την εβδομάδα. Η χθεσινή κατάθεση του Νετανιάχου διήρκεσε 4 ώρες, ενώ στη διάρκειά της επιτέθηκε κατά των ισραηλινών μέσων ενημέρωσης και της «αριστερής ιδεολογίας τους». Ο Μπίμπι αντιμετωπίζει διώξεις για δωροδοκία και εξυπηρέτηση μεγιστάνων φίλων του, εξασφαλίζοντας σε αντάλλαγμα θετική κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης ιδιοκτησίας τους. Ο 75χρονος πρωθυπουργός αρνείται τις κατηγορίες. «Αν επιδίωκα την εύνοια των ΜΜΕ θα έφτανε να εμφανιζόμουν ότι εξετάζω μια λύση δύο κρατών. Αν είχα μετακινηθεί έστω και ένα βήμα αριστερά, θα με δόξαζαν σήμερα», είπε ο Νετανιάχου στην κατάθεσή του ενώπιον του τριμελούς δικαστηρίου. Αρνούμενος την καρέκλα που του προσέφεραν οι κλητήρες, για να παραμείνει όρθιος, ο πρωθυπουργός εμφάνισε τον εαυτό του ως θεματοφύλακα της ασφάλειας του Ισραήλ, αντιμέτωπο με διεθνή πίεση και εχθρικά εγχώρια ΜΜΕ.
