Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η σημερινή ετήσια σύνοδος του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) που θα πραγματοποιηθεί στη Μάλτα, καθώς για πρώτη φορά από τότε που έγινε η εισβολή στην Ουκρανία θα βρεθεί στην Ε.Ε. ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Με αγωνία αναμένεται επίσης η αντιπαράθεση με τον Αμερικανό ομόλογό του, Αντονι Μπλίνκεν, με θέμα τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου.
Ενώ η Ουκρανία θα είναι το κυρίαρχο πολιτικό ζήτημα, κατά τη συνάντηση πρόκειται επίσης να εγκριθούν συμφωνίες της τελευταίας στιγμής που επιτεύχθηκαν για ζητήματα όπως οι θέσεις του υψηλόβαθμου προσωπικού σ’ αυτό τον οργανισμό για την ασφάλεια και τα δικαιώματα, στον οποίο οι δυτικές δυνάμεις συχνά κατηγορούν τη Ρωσία ότι παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα και άλλες διεθνείς προδιαγραφές.
Υπό τη σκιά της εκλογής Τραμπ
Αυτή η σύνοδος υπουργών Εξωτερικών και άλλων αξιωματούχων από τις 57 χώρες–μέλη του οργανισμού στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία επισκιάζεται φέτος από την επιστροφή του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, οι σύμβουλοι του οποίου διατυπώνουν προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου με παραχώρηση μεγάλων τμημάτων της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Με τον Τραμπ να αναλαμβάνει καθήκοντα σε λίγο περισσότερο από έναν μήνα, οι δυτικές δυνάμεις σχεδιάζουν να επαναλάβουν την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, ενώ η Ρωσία είναι πιθανό να ανανεώσει τις επικρίσεις της σε βάρος του οργανισμού. Ο Λαβρόφ δήλωσε πέρυσι ότι ο ΟΑΣΕ «ουσιαστικά μετατρέπεται σε ένα παράρτημα του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Πρόκειται για το πρώτο ταξίδι του Λαβρόφ στην Ευρωπαϊκή Ενωση αφότου η Ρωσία εξαπέλυσε την εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, αναμένεται να συμμετάσχει επίσης στη διήμερη διάσκεψη.
Η διαφορά με τη Μαρία Ζαχάροβα
Η Μάλτα ακύρωσε χθες, Τετάρτη, τη βίζα της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρίας Ζαχάροβα, η οποία επρόκειτο να συμμετάσχει επίσης στη συνάντηση, επικαλούμενη μια ταξιδιωτική απαγόρευση σε βάρος της.
«Μολονότι ο υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ υπόκειται σε κυρώσεις από την Ε.Ε., δεν υπάρχει ταξιδιωτική απαγόρευση σε βάρος του. Εντούτοις υπάρχει ταξιδιωτική απαγόρευση σε βάρος της κ. Ζαχάροβα, της εκπροσώπου του», επισήμανε το υπουργείο Εξωτερικών της Μάλτας.
Ο ΟΑΣΕ είναι ο διάδοχος ενός οργανισμού που δημιουργήθηκε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου για να συνομιλούν μεταξύ τους η Ανατολή και η Δύση. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, και ιδιαίτερα μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει αυτό που αποτελεί ουσιαστικά δικαίωμα βέτο, το οποίο διαθέτει κάθε χώρα, για να μπλοκάρει πολλές σημαντικές αποφάσεις, συχνά παραλύοντας τον οργανισμό.
Φέτος ωστόσο οι χώρες που μπλοκάρουν τη συμφωνία για τον προϋπολογισμό του ΟΑΣΕ είναι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν μάλλον παρά η Ρωσία, λένε διπλωμάτες αναφορικά με ζητήματα που σχετίζονται με τη σύγκρουσή τους στο διαφιλονικούμενο έδαφος του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Διπλωμάτες σημειώνουν πως αυτή την εβδομάδα επιτεύχθηκε μια συμφωνία για την πλήρωση τεσσάρων κορυφαίων θέσεων του ΟΑΣΕ, περιλαμβανομένης της θέσης του γενικού γραμματέα, την οποία θα αναλάβει ο Τούρκος Φεριντούν Σινιρλίογλου, ο οποίος ήταν υπουργός Εξωτερικών σε υπηρεσιακή κυβέρνηση το 2015.
Η πιο σημαντική ετήσια απόφαση του ΟΑΣΕ –ποια χώρα θα είναι η επόμενη που θα αναλάβει την ετήσια προεδρία του οργανισμού– έχει ληφθεί από καιρό, και η Φινλανδία θα είναι η πρόεδρος κατά την 50ή επέτειο της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, που έθεσε τα θεμέλια του σημερινού ΟΑΣΕ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP, dpa
