Η λίστα της σουηδικής κυβέρνησης με τα μέτρα που χρειάζεται να ληφθούν σε μια έκτακτη συνθήκη, όπως στην περίπτωση ενός πολέμου, η αλήθεια είναι ότι δεν θα έμοιαζε παράταιρη πριν από μερικές δεκαετίες: εμφιαλωμένο νερό, υπνόσακοι, επιπλέον μπαταρίες, αρκετά μετρητά για μια εβδομάδα και τρόφιμα που δεν φθείρονται, όπως ρύζι και δημητριακά.
Σήμερα όμως, ο συγκεκριμένος οδηγός φαίνεται ότι χρειάζεται να επανέλθει στο προσκήνιο για τις χώρες της Δύσης. Χωρίς να κατονομάζεται συγκεκριμένα, η Ρωσία θεωρείται ότι παραμονεύει για άλλη μια φορά στο παρασκήνιο, όπως έκανε κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Με τη διαφορά ότι η φύση της απειλής όπως ορίζεται στο σχετικό έντυπο που έχει τίτλο «Σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου», έχει αλλάξει.
Παράλληλα με το ενδεχόμενο της πιθανότητας «ένοπλης επίθεσης κατά της Σουηδίας», το σχετικό εγχειρίδιο αναφέρεται επίσης σε «κυβερνοεπιθέσεις» και «εκστρατείες παραπληροφόρησης».
Εκτός από την αντιμετώπιση της απειλής μιας πυρηνικής σύγκρουσης ή μιας ένοπλης εισβολής στα σύνορα, η Ευρώπη πρέπει τώρα λοιπόν να αντιμετωπίσει έναν εχθρό του 21ου αιώνα: τον κυβερνοπόλεμο.
«Κίνδυνος να σβήσουν τα φώτα για εκατομμύρια κόσμο»
Ο Ρίτσαρντ Χορν, επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας της Βρετανίας, αναμένεται να τοποθετηθεί επίσημα, μιλώντας για τη «σοβαρότητα του κινδύνου που αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο» από χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα, όπως και ότι ο κίνδυνος αυτός «υποτιμάται ευρέως».
Ο Χορν πρόκειται να προβεί σε αυτή την προειδοποίηση καθώς το Εθν. Κέντρο Κυβερνοασφάλειας αποκαλύπτει σημαντική αύξηση των σοβαρών περιστατικών στον κυβερνοχώρο τους τελευταίους 12 μήνες.
Την περασμένη εβδομάδα ένας Βρετανός υπουργός περιέγραψε τις πιθανές συνέπειες από τις ήδη ενεργές επιχειρήσεις της Ρωσίας στον κυβερνοχώρο που διαχέονται σε σοβαρότερους τομείς. «Ο κυβερνοπόλεμος μπορεί να αποσταθεροποιήσει και να αποδυναμώσει. Με μια κυβερνοεπίθεση, η Ρωσία μπορεί να σβήσει τα φώτα για εκατομμύρια ανθρώπους», δήλωσε ο Πατ ΜακΦάντεν, ο καγκελάριος του δουκάτου του Λάνκαστερ.
Οι χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή μιας πιθανής σύγκρουσης έχουν όλες τους καλέσει τους πολίτες να προετοιμαστούν για διακοπές ρεύματος. Το σχετικό σουηδικό εγχειρίδιο, το οποίο επανεκδόθηκε αυτόν τον μήνα, κάνει αναφορές στην αντιμετώπιση των διακοπών ρεύματος, όπως και ένας πρόσφατος οδηγός «ετοιμότητας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης» από τη νορβηγική κυβέρνηση. Η φινλανδική οδηγία αναφέρεται σε κυβερνοεπιθέσεις που προκαλούν «μακροχρόνια μπλακ άουτ» και η Δανία αναφέρεται σε διάφορες κρίσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας ψηφιακής επίθεσης, που προκαλούν «απώλεια υπηρεσιών κοινής ωφέλειας».
Οι ειδικοί λένε ότι η ρωσική απειλή στον κυβερνοχώρο πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, ακόμη και αν μια καταστροφική επίθεση σε εθνικές υποδομές θα μπορούσε να επικαλεστεί τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ – γεγονός που θα μπορούσε να κάνει τη Μόσχα να διστάσει.
«Κάθε οργανισμός θα πρέπει να έχει ένα σχέδιο για το πώς θα αντιμετωπίσει την απώλεια ενός σημαντικού δικτύου υποδομής. Η διαφορά μεταξύ του να είσαι λειτουργικός κατά 50% μέσα σε 24 ώρες από μια επίθεση και του να είσαι εκτός λειτουργίας για δύο εβδομάδες είναι τεράστια», δήλωσε.
Η ομιλία του McFadden αναφέρθηκε στην ευρύτερη ρωσική κυβερνοπαρέμβαση στο Ηνωμένο Βασίλειο, προειδοποιώντας ότι η Μόσχα έχει «στοχεύσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τις τηλεπικοινωνίες μας, τους πολιτικούς και δημοκρατικούς θεσμούς μας και την ενεργειακή μας υποδομή».
Ο Νταν Μπλακ, επικεφαλής της ομάδας ανάλυσης κυβερνοκατασκοπείας της Mandiant, μιας εταιρείας κυβερνοασφάλειας που ανήκει στην Google, δήλωσε ότι η Ρωσία αύξησε την κυβερνοεπίθεσή της προς το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, μόλις κατέστη σαφές ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα εξελισσόταν σε μια ψυχοφθόρα μάχη.
«Τότε ήταν που ξεκίνησε να γίνεται αντιληπτό ότι οι διαστάσεις της κυβερνοσύγκρουσης είχαν αρχίσει να ξεφεύγουν από την Ουκρανία και να εισέρχονται στην ευρύτερη Ευρώπη και στις χώρες του ΝΑΤΟ», είπε.
Τα στοιχεία αυτής της εξέλιξης αποκαλύφθηκαν τον Σεπτέμβριο, όταν οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών δήλωσαν ότι μια μονάδα της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ρωσίας πραγματοποιούσε μια εκστρατεία «κακόβουλης κυβερνο-δραστηριότητας» εναντίον κυβερνητικών οργανισμών και οργανισμών υποδομής ζωτικής σημασίας σε όλο τον κόσμο.
Είπε ότι η ρωσική «Μονάδα 29155» είχε στοχοποιήσει οργανισμούς για να «συλλέξει πληροφορίες για σκοπούς κατασκοπείας, υπέκλεψε και διέρρευσε ευαίσθητες πληροφορίες, αλλοίωσε ιστότοπους των θυμάτων και προέβη σε συστηματικό σαμποτάζ που προκλήθηκε από την καταστροφή δεδομένων».
Έδρα για συμμορίες ransomware
Οι πρόσφατα επικαιροποιημένοι οδηγοί για την αντιμετώπιση κρίσεων αναφέρονται, όπως είναι λογικό, στην αποθήκευση τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης, δεδομένης της απειλής επιθέσεων που επηρεάζουν τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Αλλά αναφέρονται επίσης στην απόκρουση των χάκερ και στον εντοπισμό της διαδικτυακής παραπληροφόρησης, που αποτελούν σύγχρονα εργαλεία των κρατικών φορέων που επιδιώκουν να προκαλέσουν αναστάτωση.
Η Ρωσία αποτελεί κομβικό τόπο για συμμορίες ransomware (κακόβουλων λογισμικών), οι οποίες παραβιάζουν και κλειδώνουν τα συστήματα υπολογιστών – στόχων, από σχολεία και νοσοκομεία έως ιδιωτικές εταιρείες, και στη συνέχεια απαιτούν πληρωμή για την αποκατάσταση των δικτύων πληροφορικής και την επιστροφή των κλεμμένων δεδομένων. Αν και οι εγκληματίες ransomware δρουν ανεξάρτητα, είναι γνωστό ότι ορισμένες από αυτές έχουν δεσμούς με το ρωσικό κράτος, το οποίο «ανέχεται» την παρουσία τους στη χώρα.
Το σουηδικό εγχειρίδιο συνιστά τη χρήση ισχυρών κωδικών πρόσβασης στο σπίτι και στην εργασία, ενώ η καθοδήγηση της Νορβηγίας προτρέπει τους πολίτες να «ελέγχουν τις πηγές πληροφοριών και να εξετάζουν την αξιοπιστία των πληροφοριών που μεταβιβάζουν σε άλλους».
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, επίσης, συνιστά τη χρήση ισχυρών κωδικών πρόσβασης στον οδηγό της για την προετοιμασία για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει ισχυρά σχέδια για μια σειρά πιθανών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, τα οποία έχουν αναπτυχθεί, βελτιωθεί και δοκιμαστεί επί πολλά χρόνια. Συμβουλές σχετικά με τα βήματα που μπορούν να κάνουν τα άτομα, τα νοικοκυριά και οι κοινότητες για να προετοιμαστούν για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα gov.uk/prepare», δήλωσε εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης.
Το βάρος για την καταπολέμηση μιας ρωσικής κυβερνοαπειλής θα πρέπει να πέσει στην κυβέρνηση και στους ιδιοκτήτες βασικών υποδομών, σύμφωνα με τον Τζέιμι ΜακΚολ, ερευνητή σε θέματα κυβερνοαπειλών στο Rusi (think tank άμυνας και ασφάλειας). Ωστόσο, προσθέτει ότι η πανδημία του κορωνοϊού αποτέλεσε μια χαμένη ευκαιρία για το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι καλύτερα προετοιμασμένο για εξωτερικά σοκ στο μέλλον, ακόμη και αν η προοπτική ένοπλης σύγκρουσης, και όχι κυβερνοεπιθέσεων, είναι ο πιο πιθανός λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι θα πρέπει να αποθηκεύσουν τρόφιμα, νερό και μετρητά.
«Απλώς συνεχίσαμε σαν να μην υπάρχει μεγάλος πόλεμος στην ηπειρωτική Ευρώπη», δήλωσε.
Το βασικό μάθημα από τα κράτη της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι να «είστε ανθεκτικοί».
«Ένας από τους στόχους της ρωσικής δραστηριότητας κάτω από το κατώφλι του πολέμου, όπως οι κυβερνοεπιθέσεις, είναι να διασπείρει τον φόβο, τον πανικό και τη διχόνοια. Η καλύτερη απάντηση σε αυτό είναι να είστε ψυχολογικά ανθεκτικοί, όχι να βγείτε στο δρόμο και να αγοράσετε όλα τα ρολά τουαλέτας στα Sainsbury’s».
Πηγή: Guardian
