Ενα νέο είδος σαύρας που έζησε στην Τυνησία πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια ανακάλυψε ο δρ Γιώργος Γεωργαλής, καθηγητής στο Ινστιτούτο Συστηματικής και Εξέλιξης των Ζώων της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Ο καθηγητής, σε συνεργασία με ερευνητές από Γερμανία, Γαλλία και Τυνησία, μελετά απολιθώματα σαγονιών και σπονδύλων που φυλάσσονται στις συλλογές του Εθνικού Γραφείου Ορυχείων της Τυνησίας στην Τύνιδα.
«Εδωσα το όνομα Τεραστιοδοντόσαυρος (Terastiodontosaurus marcelosanchezi) στο νέο ζώο για να τονίσω τα πολύ αξιοπερίεργα χαρακτηριστικά του σχετικά με το μέγεθος και το σχήμα των δοντιών του», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ερευνητής.
Ο Τεραστιοδοντόσαυρος, όπως εξηγεί, ανήκε σε μια ομάδα σαυρών που ονομάζονται Αμφίσβαινες. Πρόκειται κυρίως για άποδες σαύρες, που περνάνε τον περισσότερο χρόνο τους σε υπόγεια λαγούμια και σπάνια εμφανίζονται στην επιφάνεια της γης. Οι Αμφίσβαινες υπάρχουν σήμερα στην Αμερική, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, ενώ στην Ευρώπη ζουν αποκλειστικά στην Ιβηρική χερσόνησο και σε κάποια νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
«Τα απολιθωμένα σαγόνια του Τεραστιοδοντόσαυρου είναι πολύ μεγαλύτερα από οποιοδήποτε άλλη Αμφίσβαινα και φανερώνουν ότι ήταν ένα ζώο που ξεπερνούσε το ένα μέτρο σε μήκος, κάτι που το καθιστά ως τον μεγαλύτερο αντιπρόσωπο αυτής της ομάδας σαυρών. Πιθανόν το μέγιστο μέγεθος να οφείλεται στο γεγονός ότι η εποχή που έζησε ο Τεραστιοδοντόσαυρος χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά θερμό κλίμα και υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες προφανώς ευνοούσαν τα ερπετά».
Γιατί ονομάστηκε Τεραστιοδοντόσαυρος
Πέραν του εντυπωσιακού μεγέθους, ο Τεραστιοδοντόσαυρος είναι αξιοσημείωτος για τα πολύ περίεργα δόντια του, τα οποία διαφέρουν από οποιοδήποτε άλλο ερπετό. Ο κ. Γεωργαλής το ονόμασε έτσι για κάποιο προφανή λόγο (στην Παλαιοντολογία, τα ζώα ονομάζονται διεθνώς συνήθως με ελληνικά ονόματα): ένα δόντι στο πάνω και κάτω σαγόνι του Τεραστιοδοντόσαυρου ήταν πραγματικά «τεράστιο» σε σχέση με τα υπόλοιπα δόντια. Με τα δόντια αυτά, ο Τεραστιοδοντόσαυρος μπορούσε να συνθλίβει μεγάλα σαλιγκάρια που ζούσαν στο περιβάλλον του.
«Το ένα δόντι στην πάνω και κάτω σιαγόνα είναι πραγματικά τεράστιο, όχι σε ύψος αλλά σε μήκος. Είναι πολύ πεπλατυσμένο και πολύ μεγαλύτερο απ’ όλα τα υπόλοιπα δόντια στη σειρά. Αυτό φαίνεται καθαρά και στην απεικόνιση, όπου στην πάνω σιαγόνα, το δεύτερο δόντι (μετρώντας από πίσω) είναι τεράστιο σε μήκος σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα δόντια».
Αντίθετα με τις σημερινές Αμφίσβαινες, ο Τεραστιοδοντόσαυρος θεωρείται ότι δεν ζούσε σε λαγούμια, αλλά στην επιφάνεια της γης. Το νέο αυτό είδος, σύμφωνα με τον κ. Γεωργαλή, προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για τον γιγαντισμό, την εξέλιξη, την ποικιλομορφία και τον τρόπο ζωής των Αμφίσβαινων, της μυστηριώδους αυτής ομάδας σαυρών, που ζουν κυρίως στην αφάνεια κάτω από το έδαφος, ανάμεσά τους και τη «δική μας» σημερινή Αμφίσβαινα (είδος Blanusstrauchi), που ζει σε κάποια από τα νησιά μας (Ρόδος, Σύμη, Κως, Λέρος, Κάλυμνος, Καστελόριζο, Φούρνοι και Σάμος).
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Zoological Journal of the Linnean Society.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
