ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Λευκός καπνός βγήκε χθες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς ύστερα από σχεδόν δέκα ημέρες πολιτικού «αδιεξόδου» επετεύχθη τελικά συμφωνία μεταξύ των τριών μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων, του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) και των Φιλελευθέρων (Renew), για την έγκριση των έξι εκτελεστικών αντιπροέδρων της νέας Κομισιόν, καθώς και του Ούγγρου υποψήφιου επιτρόπου Oλιβερ Βαρχέλι, που παρέμεναν σε εκκρεμότητα.
Ολόκληρο το Κολέγιο των Επιτρόπων αναμένεται πλέον να τεθεί προς ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, στις 27 Νοεμβρίου. Εάν λάβει εκεί το πράσινο φως, τότε η νέα ομάδα της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου.
Aλλωστε, υπό την «πίεση» των πολιτικών και γεωπολιτικών «προκλήσεων» για την Ευρώπη –που πλέον εντείνονται μετά την επανεκλογή Τραμπ– οι επικεφαλής των τριών πολιτικών ομάδων αποφάσισαν ύστερα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις, οι οποίες ξεκίνησαν την ίδια ημέρα με την ολοκλήρωση των ακροάσεων των έξι εκτελεστικών αντιπροέδρων, να καταλήξουν χθες σε συμφωνία, ώστε να μην υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση ως προς την έναρξη λειτουργίας της νέας Κομισιόν.
Οι γραμμές
Η συμφωνία των «τριών» περιλαμβάνει μια κοινή διακήρυξη, που αποκαλείται μάλιστα «δήλωση πλατφόρμας συνεργασίας» και οριοθετεί τις πολιτικές «γραμμές» συνεργασίας με άλλες ευρωομάδες.
Στο κείμενο γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στη δυνατότητα συνεννόησης και συνεργασίας με πολιτικά κόμματα που σέβονται τρεις βασικές αρχές: είναι υπέρ της Ευρώπης, του κράτους δικαίου και της Ουκρανίας, «φωτογραφίζοντας» επί της ουσίας την ευρωομάδα της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, τους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR). Το ECR εκτιμάται εσχάτως ως φιλοευρωπαϊκή πολιτική δύναμη καθώς οι ευρωβουλευτές του έχουν επιδείξει στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο υπεύθυνη στάση έναντι συγκεκριμένων νομοθετημάτων, όπως και στη διάρκεια των ακροάσεων των υποψήφιων επιτρόπων, σύμφωνα με κοινοβουλευτικές πηγές.
Πάντως, αυτή η αναφορά στη διακήρυξη –που αφήνει, δηλαδή, ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με το ECR– αποτέλεσε προϊόν «συμβιβασμού» για τις πολιτικές ομάδες των Σοσιαλιστών και Φιλελευθέρων, καθώς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ήδη έχει συνεργαστεί με την εν λόγω ευρωομάδα σε συγκεκριμένες ψηφοφορίες και πολύ πρόσφατα για τροπολογίες που κατέθεσε σε κανονισμό της «Πράσινης Συμφωνίας». Η συμφωνία μεταξύ των «τριών» επί της ουσίας επέτρεψε την τελική αξιολόγηση από τις αρμόδιες επιτροπές για τους έξι εκτελεστικούς αντιπροέδρους της νέας Κομισιόν: την επικείμενη νέα επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Εσθονή Κάγια Κάλας, τον Ιταλό Ραφαέλε Φίτο για συνοχή και μεταρρυθμίσεις, τη Ρουμάνα Ροξάνα Μινζάτου για ανθρώπους και δεξιότητες, τον Γάλλο Στεφάν Σεζουρνέ για ευημερία και βιομηχανική στρατηγική, τη Φινλανδή Χένα Βιρκούνεν για τεχνολογία, ασφάλεια και δημοκρατία, και την Ισπανίδα Τερέζα Ριμπέρα για καθαρή, δίκαιη και ανταγωνιστική μετάβαση.
Προβλέπεται συνεργασία μεταξύ των κομμάτων που σέβονται τρεις βασικές αρχές: είναι υπέρ της Ευρώπης, του κράτους δικαίου και της Ουκρανίας.
Παράλληλα, υπήρξε συμφωνία και για την εξαρχής αμφιλεγόμενη υποψηφιότητα του Ούγγρου επιτρόπου για την υγεία Ολιβερ Βαρχέλι, από το χαρτοφυλάκιο του οποίου θα αφαιρεθούν όμως συγκεκριμένες προβλέψεις για τη διαχείριση κρίσεων αλλά και για τα δικαιώματα αναπαραγωγής, τα οποία θα ανατεθούν στη Βελγίδα επίτροπο Χάτζα Λαμπίμπ.
Πιέσεις
Το πολιτικό αδιέξοδο πάντως ξεκίνησε όταν το ΕΛΚ –υπό την πίεση των ευρωβουλευτών του ισπανικού Λαϊκού Κόμματος– αμφισβήτησε ευθέως το χαρτοφυλάκιο της Τερέζα Ριμπέρα την ημέρα της ακρόασής της στο Ευρωκοινοβούλιο, προφασιζόμενο ευθύνες της Ισπανίδας υπουργού Κλιματικής Αλλαγής για τις καταστροφικές πλημμύρες στη Βαλένθια.
Σε μια ανακλαστική πολιτική κίνηση οι Σοσιαλιστές απείλησαν τότε να απορρίψουν τον Ιταλό υποψήφιο Ραφαέλε Φίτο για τη θέση εκτελεστικού αντιπροέδρου, η οποία εξαρχής τους είχε προκαλέσει αντιδράσεις.
Το ΕΛΚ έθεσε τον όρο να εμφανιστεί η υπουργός στο ισπανικό κοινοβούλιο αλλά και να παραιτηθεί από την Κομισιόν, σε περίπτωση που η ισπανική Δικαιοσύνη της απέδιδε ευθύνες για κακή διαχείριση των πλημμυρών.
Η Ριμπέρα πράγματι εμφανίστηκε χθες στο κοινοβούλιο της χώρας της, αλλά δεν δεσμεύθηκε να παραιτηθεί. Και οι Σοσιαλιστές ενέκριναν τελικά τον Ραφαέλε Φίτο, προκειμένου να «σωθεί» η Ισπανίδα υποψήφια.
Για να επιτευχθεί η τελική συμφωνία είχαν προηγηθεί όλες τις προηγούμενες ημέρες «παρεμβάσεις» Ευρωπαίων ηγετών που ανήκουν είτε στο ΕΛΚ είτε στους Σοσιαλιστές, με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ μάλιστα να φέρεται να έχει ζητήσει ευθέως από την επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών Ιράτσε Γκαρθία να αμβλύνει τις επικρίσεις της έναντι του Ραφαέλε Φίτο και να πετύχει συμφωνία με τους κεντροδεξιούς.
