Εντυπη έκδοση. Τουλάχιστον 24 καύσωνες που μέχρι πρόσφατα θεωρείτο αδύνατο να συμβούν έχουν χτυπήσει τα τελευταία χρόνια τον πλανήτη, στοιχείο που αποτελεί οδυνηρό πειστήριο του ότι η ανθρωπογενής αύξηση της θερμοκρασίας επιταχύνει τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι ακραίοι καύσωνες που έχουν στοιχίσει ζωές στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη και στην Ασία θα είχαν, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μηδενικές πιθανότητες να συμβούν αν δεν υπήρχε η επιπλέον θερμοκρασία που έχει παγιδευτεί στην ατμόσφαιρα εξαιτίας της εκπομπής ρύπων που προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Περαιτέρω έρευνες υπολογίζουν το πόσο έχουν επιδεινωθεί όλα τα ακραία καιρικά φαινόμενα εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Τα αποτελέσματα ήταν σοκαριστικά: εκατομμύρια άνθρωποι, μεταξύ των οποίων χιλιάδες νεογέννητα μωρά, δεν θα είχαν πεθάνει πρόωρα αν δεν υπήρχε η επιπλέον ανθρωπογενής θερμότητα στην ατμόσφαιρα.
Συνολικά οι μελέτες που υπολόγισαν τον ρόλο που παίζει η κλιματική αλλαγή στις άνευ προηγουμένου φυσικές καταστροφές έδειξαν πως 550 καύσωνες, πλημμύρες, καταιγίδες, ξηρασίες και δασικές πυρκαγιές είχαν σημαντικά μεγαλύτερη ένταση από το φυσιολογικό εξαιτίας της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Μια νέα βάση δεδομένων που περιέχει εκατοντάδες μελέτες οι οποίες αναλύουν τον ρόλο της υπερθέρμανσης του πλανήτη συγκροτήθηκε από τον ιστότοπο Carbon Brief και δημοσιεύθηκε χθες από τον βρετανικό Guardian. «Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη αξιολόγηση στοιχείων και παρέχει αναντίρρητες αποδείξεις ότι η έκτακτη κλιματική ανάγκη υπάρχει εδώ και τώρα, παίρνοντας ζωές και περιουσίες σε όλες τις γωνιές του κόσμου», αναφέρει η εφημερίδα.
Οι επιστήμονες
Η επιστημονική μέθοδος που καθορίζει τον ρόλο που παίζει η παγκόσμια υπερθέρμανση στην εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων ονομάζεται απόδοση (attribution). Οταν πρωτοξεκίνησε να εφαρμόζεται, πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, ο στόχος της ήταν να ανακαλύψει το «αποτύπωμα» της κλιματικής αλλαγής στα καιρικά φαινόμενα. Πλέον, η σχέση μεταξύ των δύο είναι τόσο προφανής που οι ίδιοι ερευνητές παίζουν περισσότερο τον ρόλο ενός αυτόπτη μάρτυρα σε ένα έγκλημα.
Οι έρευνες έχουν εστιάσει στις αλλαγές που έχουν συντελεστεί από τότε που η μέση παγκόσμια θερμοκρασία ξεπέρασε τον 1,3 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η πρόβλεψη ότι ο κόσμος οδεύει ολοταχώς προς αύξηση 2,5 – 3 βαθμών είναι αποκαρδιωτική, ενώ η διαπίστωση ότι ο «στόχος του 1,5 βαθμού» έχει οριστικά χαθεί προκαλεί διάχυτη απογοήτευση στην επιστημονική κοινότητα.
Με μια φωνή τα μέλη της προσπαθούν να πείσουν τους ηγέτες των κρατών του κόσμου που συμμετέχουν στη διάσκεψη για το κλίμα COP29 στο Αζερμπαϊτζάν να λάβουν μέτρα για την άμεση και βαθιά περικοπή των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Ορισμένοι πολιτικοί λένε πως οι επιστήμονες δεν θα έπρεπε να δημιουργούν αυτή την εικόνα τρόμου και καταστροφής. Ομως είμαστε άνθρωποι, έχουμε συναισθήματα, έχουμε παιδιά», δήλωσε η δρ Τζόις Κιμουτάι, καθηγήτρια στο Imperial College του Λονδίνου και σύμβουλος στην αποστολή της Κένυας στην παγκόσμια διάσκεψη CΟΡ29. «Ο όλο και μεγαλύτερος ρόλος που παίζει η κλιματική αλλαγή στην εμφάνιση ακραίων καιρικών καταστροφών μάς ανησυχεί πάρα πολύ», προσθέτει. «Κι αν συνεχιστεί έτσι, σύντομα θα αφορά κάθε άνθρωπο στον πλανήτη. Η κλιματική κρίση δεν κάνει διακρίσεις». Η ασύδοτη καύση ορυκτών των τελευταίων δεκαετιών έχει αλλάξει τόσο ριζικά το κλίμα ώστε κύματα καύσωνα χτυπούν πλέον κοινότητες ανθρώπων με μια ένταση και μια συχνότητα που δεν έχουν σημειωθεί ποτέ ξανά στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού τα τελευταία 5.000 χρόνια.
Κανένα μέρος του κόσμου δεν είναι πια ασφαλές. Τα τελευταία δύο χρόνια, καύσωνες που θεωρούσαμε «επιστημονική φαντασία» στο παρελθόν χτύπησαν τη Μεσόγειο, την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες και τους πολύ ευάλωτους πληθυσμούς της Αφρικής. Πριν από τέσσερα χρόνια, η Βόρεια Αμερική και η Ευρώπη, η Νότια Κορέα, ακόμη και το παγωμένο Οροπέδιο του Θιβέτ, ίδρωναν κάτω από μια θερμοκρασία που τότε αποτελούσε ρεκόρ.
Ζούμε πλέον σε έναν νέο κόσμο, για τον οποίο οι πόλεις και τα νοσοκομεία μας, οι δρόμοι, οι φάρμες και τα χωράφια μας δεν είναι προετοιμασμένα. Σε έναν κόσμο που γίνεται μέρα με την ημέρα όλο και πιο επικίνδυνος όσο η απόφαση για την οριστική εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων αργεί να ληφθεί.
