Επίσημη «πρώτη» σήμερα για τις ακροάσεις των ορισθέντων επιτρόπων από την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι αρμόδιες επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου ξεκινούν σήμερα τις διαδικασίες ακροάσεων, που θα διαρκέσουν έως τις 12 Νοεμβρίου, οπότε και θα γνωστοποιηθεί εάν η νέα ομάδα που θα πλαισιώνει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα μπορέσει να ξεκινήσει επισήμως τα καθήκοντά της την 1η Δεκεμβρίου.
Το πρόγραμμα των ακροάσεων υιοθετήθηκε από τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων και την πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου στις 10 Οκτωβρίου, ενώ ακολούθησε διαδικασία ελέγχου των δηλώσεων συμφερόντων των υποψηφίων από την επιτροπή νομικών υποθέσεων (JURI) προκειμένου να διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχουν συγκρούσεις συμφερόντων οικονομικού χαρακτήρα, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για να διεξαχθούν οι ακροάσεις.
Υπήρξαν, πάντως, αντιδράσεις από αρκετές πολιτικές ευρωομάδες για τον τρόπο διεξαγωγής της διαδικασίας ελέγχου των λεγόμενων δηλώσεων συμφερόντων, με την επικεφαλής της ευρωομάδας της Αριστεράςκ, Μανόν Ομπρί, να κάνει λόγο για «πλαστή (fake) διαδικασία», που δεν επιτρέπει μια ενδελεχή αξιολόγηση των στοιχείων που προσκόμισαν οι ορισθέντες επίτροποι.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της επιτροπής JURI, Ιλχάν Κιουτσούκ, ανέφερε ότι «από διαδικαστικής άποψης υπάρχει μια δικαιολογημένη κριτική για το νομικό πλαίσιο, και θα έχουμε πάντως την ευκαιρία να την αναλύσουμε και να προτείνουμε τις απαιτούμενες αλλαγές».
«Εξέταση» διάρκειας τριών ωρών
Η διάρκεια των ακροάσεων φτάνει έως και τις τρεις ώρες. Μετά από μια σύντομη εισαγωγή περίπου δεκαπέντε λεπτών, ο ορισθείς επίτροπος καλείται να απαντήσει σε ερωτήσεις των σχετικών κοινοβουλευτικών επιτροπών για το χαρτοφυλάκιο που έχει κληθεί να αναλάβει.
Είχε προηγηθεί κατάθεση γραπτών απαντήσεων από τον κάθε ορισθέντα επίτροπο, πριν από την έναρξη της σημερινής διαδικασίας. Ο αριθμός των ερωτήσεων εξαρτάται από τον αριθμό των επιτροπών που μετέχουν σε κάθε ακρόαση. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ακρόασης, ο πρόεδρος και οι συντονιστές της κάθε επιτροπής που είναι υπεύθυνη για τη διαδικασία θα πρέπει να συμφωνήσουν στη σύνταξη ειδικής επιστολής που αφορά την έγκριση ή την απόρριψη του κάθε επιτρόπου.
Κατά το παρελθόν έχουν πάντως απορριφθεί υποψήφιοι επίτροποι είτε λόγω έλλειψης σαφών απαντήσεων σε σχέση με το χαρτοφυλάκιό τους είτε επειδή κρίθηκαν «ακατάλληλοι» για να πλαισιώσουν την ομάδα της Κομισιόν. Για παράδειγμα, το 2019, το Ευρωκοινοβούλιο δεν ενέκρινε τρεις υποψηφίους: τη Γαλλίδα Σιλβί Γκουλάρ, τον Ούγγρο Λάζλο Τροτσκάνι και τη Ρουμάνα Ροβάνα Πλαμπ.
«Αυλαία» με τέσσερις υποψήφιους επιτρόπους
Η διαδικασία των ακροάσεων ξεκινά σήμερα με τον «βετεράνο» Σλοβάκο και νυν αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μάρος Σέφκοβιτς, στις 15.30 ώρα Ελλάδας. Ο Σέφκοβιτς θα κληθεί να εξηγήσει τα σχέδιά του σχετικά με το Εμπόριο της Ε.Ε., και στο πλαίσιο αυτό τρόπους διαχείρισης των σχέσεων και του ανταγωνισμού με ΗΠΑ και Κίνα.
Την ίδια ώρα, ο Μαλτέζος και νεότερος εκ των ορισθέντων επιτρόπων Γκλεν Μικάλεφ θα κληθεί να εξηγήσει το πρόγραμμά του σε σχέση με τη Διαγενεακή Δικαιοσύνη, τη Νεολαία και τον Αθλητισμό. Η υποψηφιότητα του Μικάλεφ θεωρείται «αδύναμη» λόγω πιθανούς έλλειψης εμπειρίας.
Στις 19.30 ώρα Ελλάδας ξεκινά η ακρόαση του Ελληνα Απόστολου Τζιτζικώστα, που θα κληθεί να εξηγήσει το όραμά του για τις Βιώσιμες Μεταφορές και τον Τουρισμό. Στις γραπτές απαντήσεις που ήδη έχει καταθέσει στις αρμόδιες επιτροπές (Μεταφορών και Περιβάλλοντος) ξεχωρίζουν η επιδίωξη για «ισότητα» στην πολιτική των μεταφορών για την αντιμετώπιση της έλλειψης προσωπικού και η ανανέωση των δεξιοτήτων με σχετικό «διάλογο» με νέους, καθώς και η στόχευση για σύνδεση των ευρωπαϊκών πρωτευουσών με σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας και η λύση σε εναπομείναντα εμπόδια, όπως έλλειψη διαλειτουργικότητας στη σηματοδότηση και επαρκούς ανάπτυξης ψηφιακών τεχνολογιών, αλλά και η καθιέρωση «ενιαίου κανονισμού» για ψηφιακές κρατήσεις και έκδοση εισιτηρίων έως το τέλος του 2025.
Ο Λουξεμβούργιος Κριστόφ Χάνσεν την ίδια ώρα θα κληθεί να απαντήσει σε κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν το χαρτοφυλάκιο της Νέας Αγροτικής Πολιτικής και των συναφών υποχρεώσεων σε σχέση με τους στόχους της «πράσινης μετάβασης».
«Αδύναμες» υποψηφιότητες
Αν και ήδη κυκλοφορεί στις Βρυξέλλες η φήμη ότι η διαδικασία θα περάσει «αβρόχοις ποσί» για τους 26 επιτρόπους, λόγω της «πίεσης» να αναλάβει –χωρίς καθυστερήσεις– λόγω της τρέχουσας κρίσιμης γεωπολιτικής, και όχι μόνο, συγκυρίας η νέα Κομισιόν την 1η Δεκεμβρίου, ωστόσο κοινοβουλευτικοί παράγοντες κρατούν επιφυλάξεις για συγκεκριμένα ονόματα.
Πρώτος «φιγουράρει» ο Ούγγρος νυν επίτροπος διεύρυνσης Ολιβερ Βαρχέλι, αφού ο ορισθείς επίτροπος για την Υγεία στη διάρκεια της θητείας του προωθούσε συστηματικά την ατζέντα της κυβέρνησης Ορμπαν, κατά παράβαση της εντολής του. Αν «κοπεί», άλλωστε, δεν θα ζημιωθεί καμία από τις φιλοευρωπαϊκές ευρωομάδες, ώστε να ξεκινήσει «ντόμινο» απόρριψης άλλου υποψηφίου ως «αντίποινα», κάτι που θα συμβεί σίγουρα στην περίπτωση υποψηφίου από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ή τους Σοσιαλιστές. Και ο Βαρχέλι ωστόσο ενδεχομένως περάσει το «τεστ», καθώς υπάρχει ανησυχία ότι σε αντίθετη περίπτωση ο Βίκτορ Ορμπαν θα καθυστερήσει αρκετά την κατάθεση νέας υποψηφιότητας στη θέση του.
Δικαιολογημένα, δεύτερος είναι ο «εκλεκτός» της Τζόρτζια Μελόνι, Φίτο, καθώς η επιλογή για θέση εκτελεστικού αντιπροέδρου από τη Φον ντερ Λάιεν προκάλεσε αντιδράσεις στους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους. Θα είναι ωστόσο ρίσκο να τον απορρίψουν διακινδυνεύοντας δικούς τους υποψηφίους, όπως τη Σοσιαλίστρια Τερέζα Ριμπέρα, για την οποία ήδη προετοιμάζονται δεξιοί Ισπανοί ευρωβουλευτές να «κόψουν» τον διπλό τίτλο του χαρτοφυλακίου της.
Δύσκολη αναμένεται η ακρόαση του Αυστριακού Μάγκνους Μπρούνερ για τη Μετανάστευση, καθώς πρέπει να «ισορροπήσει» ανάμεσα στις απαιτήσεις της δεξιάς πλευράς του ημικυκλίου με την κεντρώα και αριστερή, ενώ αδύναμες υποψηφιότητες θεωρούνται της Βουλγάρας Αικατερίνα Ζαχαρίεβα για την Ερευνα και την Καινοτομία και της Βελγίδας υπουργού Εξωτερικών, Χάτζα Λαμπίμπ, για τη Διαχείριση Κρίσεων.
Σε κάθε περίπτωση, «τα πάντα είναι θέμα αριθμητικής» εξηγεί κοινοβουλευτική πηγή, καθώς το ΕΛΚ μπορεί να ανησυχεί –με τον μεγαλύτερο συνολικά αριθμό 14 υποψηφίων–, ωστόσο ως η ισχυρότερη ευρωομάδα μπορεί να ασκήσει «πίεση» στις υπόλοιπες να μην προκαλέσουν «ντόμινο» με τυχόν απόρριψη δικού του ορισθέντος επιτρόπου.
Τα επόμενα «βήματα»
Προτού αναλάβει η νέα Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο χρειάζεται να δώσει το «πράσινο φως» μέσω διαδικασίας ψηφοφορίας στην Ολομέλεια (προγραμματίζεται για την Ολομέλεια στα τέλη Νοεμβρίου). Εάν συμβεί αυτό, τότε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλείται να ορίσει επισήμως τη νέα Κομισιόν.
Αν και η Κομισιόν προγραμματίζεται να αναλάβει την 1η Δεκεμβρίου επισήμως τα καθήκοντά της, εάν τελικά «κοπούν» αρκετοί επίτροποι, τότε ενδεχομένως η διαδικασία να καθυστερήσει έως τον Ιανουάριο.
