Οι εκλογές στη Μολδαβία και τη Γεωργία αυτή την εβδομάδα εξελίσσονται σε απογοητευτικό τεστ για την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς οι Βρυξέλλες βρίσκονται όλο και πιο πίσω στη μάχη για επιρροή έναντι του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως αναφέρεται σε ανάλυση του Politico με τίτλο «Καμπανάκι για την Ε.Ε. κρούουν Μολδαβία και Γεωργία».
Για χρόνια, η Ε.Ε. θεωρούσε ότι η φιλελεύθερη ατζέντα της θα οδηγήσει τη Γεωργία και τη Μολδαβία μακριά από την τροχιά του Κρεμλίνου και πιο κοντά στη Δύση.
Οι εκλογές αυτής της εβδομάδας δείχνουν ότι αυτή η πορεία γίνεται όλο και πιο αβέβαιη. Η Μολδαβία ψήφισε υπέρ της ένταξης στην Ε.Ε. με μικρή διαφορά στο δημοψήφισμα της Κυριακής – με 50,4% των ψηφοφόρων υπέρ. Οι κάλπες στήθηκαν ταυτόχρονα με τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη χώρα.
Παράλληλα, το κόμμα Γεωργιανό Ονειρο που αναμένεται να κερδίσει το Σάββατο στις κάλπες στη Γεωργία πρόκειται να ακολουθήσει ατζέντα που θα καταστήσει αδύνατη την ένταξη στην Ε.Ε.
«Είναι προφανές ότι το Κρεμλίνο –παρά τη βαριά στρατιωτική και οικονομική του δέσμευση στην Ουκρανία– εξακολουθεί να είναι πρόθυμο να διαθέσει μεγάλα κεφάλαια σε εκστρατείες εξαγοράς ψήφων και παραπληροφόρησης, για να ξαναβάλει τη σφραγίδα του στα πρώην σοβιετικά εδάφη», αναφέρει η ανάλυση του Politico.
Τόσο στη Μολδαβία όσο και στη Γεωργία, η Μόσχα διακηρύσσει ότι οι χώρες που προωθούν ατζέντα υπέρ της Ε.Ε. ή του ΝΑΤΟ παίζουν με τη φωτιά. Παράλληλα, προβάλλει την πολιτική ουδετερότητα ως αντίδοτο στη σύγκρουση.
Εκπληκτη από το αποτέλεσμα (μια και αναμενόταν καθαρή επικράτηση του «ναι») η φιλοευρωπαία πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σάντου έκανε λόγο για «άνευ προηγουμένου επίθεση της Ρωσίας στην ελευθερία και τη δημοκρατία της χώρας της».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έσπευσε να τονίσει ότι το οριακό αποτέλεσμα οφείλεται σε ρωσικά τεχνάσματα και επέμεινε ότι οι Βρυξέλλες θα συνεχίσουν τις προσπάθειες να εντάξουν τη Μολδαβία στην Ε.Ε.
«Μπροστά στις υβριδικές τακτικές της Ρωσίας, η Μολδαβία δείχνει ότι είναι ανεξάρτητη, ισχυρή και θέλει ευρωπαϊκό μέλλον», ανέφερε.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα στη Μολδαβία αποκαλύπτει το όριο της επιρροής της Ε.Ε., τη στιγμή που ο Πούτιν αυτοπροσδιορίζεται ως μέρος μιας ευρύτερης αντιδυτικής συμμαχίας, σύμφωνα με το Politico.
Σήμερα, Τρίτη, ο Πούτιν φιλοξενεί τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, τον Μασούντ Πεζεσκιάν του Ιράν και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και περισσότερους από 15 άλλους αρχηγούς κρατών για συνομιλίες στη ρωσική πόλη Καζάν.
Η Μόσχα πιέζει για την ένταξη νέων χωρών στην ομάδα BRICS, που έχει σχεδιαστεί με σκοπό να ενώσει τις αναπτυσσόμενες οικονομίες και να αμφισβητήσει τα ευρωαμερικανικά συμφέροντα.
«Μοντέλο» για τις μετασοβιετικές χώρες
Μιλώντας στο Politico πριν από τις εκλογές της Κυριακής, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Μολδαβίας Νίκου Ποπέσκου ανέφερε ότι το δημοψήφισμα είχε προκηρυχθεί για να «επαναπροσδιοριστεί η εσωτερική πολιτική συζήτηση», προτού οι ψηφοφόροι κατευθυνθούν στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές του επόμενου έτους, στις οποίες η Σάντου και οι σύμμαχοί της θα αντιμετωπίσουν τα φιλορωσικά κόμματα της αντιπολίτευσης.
Αυτό το τεστ φαίνεται πως απέτυχε. Αντί για ενότητα, ανέδειξε μία νέα επικίνδυνη διχαστική γραμμή.
«Τα εκλογικά αποτελέσματα υπογραμμίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Βρυξέλλες όσον αφορά την επέκταση προς τις μετασοβιετικές χώρες», σύμφωνα με τη Μάρτα Μούτσνικ, αναλύτρια της Crisis Group. «Με τη Μολδαβία να προετοιμάζεται για βουλευτικές εκλογές το 2025, αυτοί οι διχασμοί είναι πιθανό να διαμορφώσουν την πολιτική ατζέντα τους επόμενους μήνες», προσθέτει η ίδια.
Με αγωνία στις Βρυξέλλες, αναμένεται να διαπιστωθεί τυχόν επίδραση του εκλογικού αποτελέσματος της Μολδαβίας και στις κάλπες στη Γεωργία, όπου το κόμμα του Γεωργιανού Ονείρου επιδιώκει να κερδίσει την πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Σαββάτου.
«Είναι αλήθεια ότι μπορεί κάποιος να επηρεάσει τις δημοκρατικές διαδικασίες σε μία μικρή χώρα ευκολότερα», υποστήριξε η Μάγια Σάντου. «Ωστόσο, όταν τέτοιες πρακτικές πετυχαίνουν σε μικρές χώρες, σίγουρα “ανοίγει ο δρόμος“ για να δοκιμαστούν και σε μεγαλύτερες», πρόσθεσε η ίδια.
Προειδοποίηση Κρεμλίνου για «αποσταθεροποίηση»
Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, κατήγγειλε «ανωμαλίες» στην καταμέτρηση των ψήφων του δημοψηφίσματος στη Μολδαβία, όπου το «ναι» στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση επικράτησε οριακά μετά την ενσωμάτωση και των ψήφων της διασποράς, ενώ αρχικά βρισκόταν μπροστά το «όχι».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ ζήτησε «αποδείξεις» για τις «σοβαρές καταγγελίες» που διατύπωσε η Σάντου περί δραστηριοποίησης «εγκληματικών συμμοριών σε συνεργασία με ξένες δυνάμεις, εχθρικές» προς τα συμφέροντα της Μολδαβίας.
Ο Πεσκόφ, όπως ανακοίνωσε, θεωρεί «δύσκολο να εξηγηθεί η αύξηση των ψήφων υπέρ της Σάντου και της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση». «Οποιος γνωρίζει την εκλογική διαδικασία μπορεί να εντοπίσει ανωμαλίες στην αύξηση των ψήφων», τόνισε κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Το Κρεμλίνο διαβεβαίωσε ακόμη ότι η Μόσχα «γνωρίζει τον βαθμό στον οποίο οι πολίτες δεν τάσσονται υπέρ της ιδεολογίας και των πράξεων της προέδρου» και έκανε λόγο για τον κίνδυνο η Μολδαβία «να παγιδευτεί στην ανασφάλεια και την αποσταθεροποίηση», που η Ρωσία θεωρεί ότι θα προκληθεί από την απομάκρυνση της χώρας από τη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.
Η 52χρονη Μάγια Σάντου επικράτησε στον πρώτο γύρο με το 42% των ψήφων, αλλά προετοιμάζεται για έναν δύσκολο δεύτερο γύρο όπου θα αντιμετωπίσει τον Αλεξάντρ Στογιάνογλο (26%), πρώην εισαγγελέα που υποστηρίζεται από τους φιλορώσους σοσιαλιστές. Ο Στογιάνογλο φαίνεται πως διαθέτει μεγαλύτερη δεξαμενή ψήφων αντλώντας από μικρότερους υποψηφίους.
Με πληροφορίες από Politico, Reuters
