Ο Αιγύπτιος πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, αντικατέστησε τον πανίσχυρο επικεφαλής της γενικής υπηρεσίας πληροφοριών, ο οποίος είχε κομβικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για την απελευθέρωση των ομήρων και την επίτευξη εκεχειρίας.
Ο πρώην αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών, Αμπάς Καμέλ, ο οποίος θεωρείτο για χρόνια ως το δεύτερο ισχυρότερο πρόσωπο στο πολυπληθέστερο κράτος της Μέσης Ανατολής, είχε οικοδομήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με αξιωματούχους των αμερικανικών και των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, καθώς και με ηγέτες της Χαμάς.
H εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία ταραχώδη συγκυρία, καθώς ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Γάζα επιβαρύνει τις σχέσεις της Αιγύπτου με το Ισραήλ και θέτει σε κίνδυνο την 45ετή ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών. Σημειώνεται πως η συγκεκριμένη υπηρεσία χειρίζεται θέματα εξωτερικής πολιτικής, μεταξύ αυτών τη Γάζα, το Σουδάν και τη Λιβύη, καθώς και εσωτερικής ασφάλειας που συνδέονται με τη μακρά καταστολή των πολιτικών αντιφρονούντων.
«Ο Καμέλ είναι και παραμένει ένας από τους λίγους ανθρώπους στο σύστημα που εμπιστεύεται ο πρόεδρος», σημειώνει ο Μάικλ Γουαχίντ Χάνα, ειδικός σε θέματα αιγυπτιακής διακυβέρνησης και διευθυντής προγράμματος στις ΗΠΑ στο International Crisis Group. «Δεν περιμένω ότι θα εξαφανιστεί από το προσκήνιο».
Ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι διόρισε στη θέση του τον υποστράτηγο Χασάν Μαχμούντ Ρασάντ, ενώ μετέφερε τον απερχόμενο Καμέλ ως σύμβουλο της προεδρίας και συντονιστή των υπηρεσιών ασφαλείας.
Ο Ρασάντ είχε διατελέσει αναπληρωτής του Καμέλ και, σύμφωνα με δύο πηγές ασφαλείας που επικαλείται το Reuters, είχε αναλάβει τη διαχείριση σημαντικών χαρτοφυλακίων, μεταξύ αυτών και την αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ιράν.
Προαγωγή ή υποβάθμιση;
Ωστόσο, όπως σχολιάζει η Wall Street Journal, λόγω της ασάφειας η οποία χαρακτηρίζει το πολιτικό σύστημα της Αιγύπτου, μεταξύ των Αιγύπτιων αξιωματούχων επικρατεί σύγχυση για το αν ο νέος ρόλος του Καμέλ συνιστά προαγωγή ή υποβάθμιση.
Ως εκ τούτου, σε αυτή τη φάση, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν θα υπάρξουν επιπτώσεις από αυτή την αλλαγή και ποιες θα είναι αυτές.
Σύμφωνα με το Reuters, γεγονός είναι πως ο Σίσι βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στον Καμέλ, ο οποίος είχε σταθερά ρόλο στις συναντήσεις με ανώτερους ξένους ηγέτες και σε συνόδους κορυφής, ενώ συχνά ταξίδευε στο εξωτερικό ως απεσταλμένος της αιγυπτιακής κυβέρνησης.
Ο 68χρονος Καμέλ είχε διοριστεί επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών το 2018, ενώ προηγουμένως είχε εργαστεί στις στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών και ήταν διευθυντής του γραφείου του Σίσι.
Προσφάτως, φέρεται να του είχε ζητηθεί να αναθέσει σε άλλους μέρος του μεγάλου όγκου υποθέσεών του, λόγω προβλημάτων υγείας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ασφαλείας.
Τις –προσώρας ατελέσφορες– διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, όπου ρόλο διαμεσολαβητή είχε η Αίγυπτος μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ, χειριζόταν άλλος ανώτερος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών και επέβλεπε ο Καμέλ.
Σύμφωνα με τη WSJ, κατά τη διάρκεια των προσπαθειών διαμεσολάβησης, ο Καμέλ συνεργαζόταν συχνά και στενά με τον διευθυντή της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) Γουίλιαμ Μπερνς, τον επικεφαλής της ισραηλινής Μοσάντ Ντέιβιντ Μπαρνέα και τον πρωθυπουργό του Κατάρ Μοχάμεντ αλ-Θάνι.
Ο Καμέλ έπαιξε επίσης σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο στην εκεχειρία που έδωσε τέλος στην προηγούμενη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, τον Μάιο του 2021, κατά την οποία σκοτώθηκαν περισσότεροι από 200 Παλαιστίνιοι και περισσότεροι από δώδεκα Ισραηλινοί.
Πηγή: WSJ, Reuters
