«Πρέπει να διαλέξεις ποιο καλώδιο θα κόψεις. Να εκτιμήσεις την κατάσταση, να έχεις εικόνα του μηχανισμού, από πού ξεκινάει και πού τελειώνει. Πού είναι η πηγή ενέργειας, πού είναι ο πυροκροτητής, που είναι ο διακόπτης. Οταν έχεις αυτά τα δεδομένα, επεμβαίνεις με το χέρι με ασφάλεια και το εξουδετερώνεις» εξηγεί στην «Κ» ο Αστυνομικός Υποδιευθυντής κ. Χαράλαμπος Παναγιωτόπουλος, τμηματάρχης του Τμήματος Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών (ΤΕΕΜ) της ΕΛ.ΑΣ.
Οι 40 ειδικά εκπαιδευμένοι πυροτεχνουργοί, καθώς και 20 νεοαφιχθέντες είναι εκείνοι που καλούνται πρώτοι όταν έρχεται το τηλεφώνημα για βόμβα.
Σ’ έναν καλά φυλασσόμενο χώρο, στεγάζεται και εκπαιδεύεται η ελληνική Bomb Squad, με αποστολή την επισήμανση, περισυλλογή και εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών και αυτοσχέδιων βομβών. Οι 40 ειδικά εκπαιδευμένοι πυροτεχνουργοί, καθώς και 20 νεοαφιχθέντες είναι εκείνοι που καλούνται πρώτοι όταν χτυπάει το τηλέφωνο για βόμβα. Ωστόσο, η συγκεκριμένη ομάδα επικίνδυνων αποστολών φροντίζει και για την ασφάλεια διαφόρων εκδηλώσεων, πραγματοποιώντας καθημερινούς ελέγχους σε κτίρια, γήπεδα ή «χτενίζουν» το κέντρο της Αθήνας όταν για παράδειγμα επισκέπτεται τη χώρα μας αρχηγός κράτους ή όταν πραγματοποιείται ένα μεγάλο αθλητικό/πολιτιστικό γεγονός.
Μονάδες του Τ.Ε.Ε.Μ. υπηρετούν και στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε μεγάλες επαρχιακές πόλεις. Η ομάδα στελεχώνεται από εθελοντές Αστυνομικούς που επιλέγονται με αυστηρά κριτήρια και εκπαιδεύονται συνεχώς. Οπλο τους για το δύσκολο έργο τους, είναι η τεχνολογία. Ρομπότ, τηλεχειριζόμενα οχηματίδια, αντιβομβικές στολές, ανιχνευτές μετάλλων διαφόρων τύπων, ανιχνευτές εκρηκτικών και ακτινογραφικά, χρησιμοποιούνται ώστε να αποφευχθεί κάθε κακό, όπως περιγράφουν οι ίδιοι στην «Κ».
ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΕΣ ΒΟΜΒΕΣ
Οπως εξηγεί ο Αστυνομικός Υποδιευθυντής η υπηρεσία ιδρύθηκε το 1987 με μια ομάδα αστυνομικών που πήγε στην Αγγλία για να εκπαιδευτεί από Βρετανούς πυροτεχνουργούς. «Οι περισσότερες βόμβες σήμερα είναι αυτοσχέδιες και οι δράστες τις κατασκευάζουν σπίτι τους» εξηγεί. «Ο Επαναστατικός Αγώνας για παράδειγμα έχει κάνει χτυπήματα με αυτοσχέδιους μηχανισμούς. Ενώ η 17Ν είχε στην κατοχή της πιο εξελιγμένους μηχανισμούς με στρατιωτικό εξοπλισμό» λέει αποκαλύπτοντας μερικά από τα μυστικά της δουλειάς.
«Εχουμε τρεις βασικές κατηγορίες δραστών», συνεχίζει. «Οι τρομοκράτες, η οπαδική βία και η μαφία της νύχτας. Είμαστε εκπαιδευμένοι και για τα τρία. Εκπαιδευόμαστε όπως οι Βρετανοί και οι Ισπανοί, οι οποίοι είναι πολύ καλά εκπαιδευμένοι. Οι μεν γιατί είχαν τον ΙΡΑ και οι δε την ΕΤΑ. Και γιατί έχουν νεκρούς πυροτεχνουργοί, και δυστυχώς μαθαίνουν από τα λάθη τους» τονίζει για να προσθέσει την ανακούφισή του που η ελληνική ομάδα δεν μετράει νεκρούς. «Χαίρομαι που δεν έχουμε κανένα μνημείο να καταθέσουμε στεφάνι, να κάνουμε ετήσιο μνημόσυνο. Αυτή είναι η χαρά μου».
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ
«Την ώρα της εξουδετέρωσης, δεν μας απασχολεί ποιος έβαλε τη βόμβα και γιατί. Πάμε να κάνουμε αυτό που έχουμε εκπαιδευτεί» λέει ο Ανδρέας, πυροτεχνουργός της ομάδας. «Μετά, όταν μένουμε στον τόπο και συλλέγουμε τα στοιχεία, συζητάμε για το ποιος ήταν ο σκοπός, αν ήθελε να πλήξει μια εγκατάσταση, αν ήθελε να πλήξει ανθρώπους. Μπαίνουμε στο μυαλό του τρομοκράτη με έναν τρόπο» λέει περιγράφοντας τη φύση της δουλειάς.
«Το πρώτο μας μέλημα είναι να πάμε γρήγορα ώστε να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή. Από εκεί και πέρα θα σκεφτούμε όλες τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε ώστε αν χρειαστεί, να την εξουδετερώσουμε με ασφάλεια» συμπληρώνει ο Γιάννης. «Ανάλογα το περιστατικό έχεις και τον αντίστοιχο βαθμό ανησυχίας. Αυτό που χρειάζεται είναι να ελέγχεις τον φόβο σου. Γι’ αυτό ακολουθούμε πρωτόκολλα», λέει ο Αντώνης, επίσης μέλος της ομάδας.
Οταν μας καλούν, ξέρουμε πως ίσως και να πεθάνουμε. Ο φόβος δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό. Ομως πρέπει να μάθεις να τον διαχειρίζεσαι. Γιατί μπορεί να σε κρατήσει πίσω ή να οδηγήσει σε ένα μοιραίο λάθος.
Οταν μας καλούν, ξέρουμε πως ίσως και να πεθάνουμε. Ο φόβος δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό» παίρνει τον λόγο και η Ράνια, μία από τις τέσσερις γυναίκες που ανήκουν στην ομάδα. «Ομως πρέπει να μάθεις να διαχειρίζεσαι τον φόβο σου. Γιατί αυτό μπορεί να σε κρατήσει πίσω ή μπορεί και να αποβεί μοιραίο λάθος». «Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκρηξη στην Τράπεζα της Ελλάδος. Εγώ και ένας συνάδελφος μου ήμασταν τα πρώτα άτομα που φτάσαμε στο σημείο. Κύριο μέλημά μας ήταν να κάνουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα την εκκένωση για να μην τραυματιστεί κάποιος αθώος. Αλλά από τη στιγμή που ενημερωθήκαμε μέχρι να φτάσουμε μεσολάβησε πολύ λίγος χρόνος για να μπορέσουμε να κάνουμε την οποιαδήποτε επέμβαση. Οπότε αναγκαστικά έπρεπε να περιμένουμε να γίνει η έκρηξη. Και ακούσαμε το μπαμ και νιώσαμε το ωστικό κύμα. Ηταν συγκλονιστικό. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ» κλείνει τη συζήτηση η πυροτεχνουργός λίγο πριν αναχωρήσουμε με την ομάδα για να παρακολουθήσουμε μια ελεγχόμενη έκρηξη σε ένα ξέφωτο.
Βίντεο: Μαρία Σιδηροπούλου
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Νίνα Μαρία Πασχαλίδου
Αρχισυνταξία: Ιωάννα Μπρατσιάκου
