Οι Μαμάδες με Ρούμι βάζουν το σακίδιο στον ώμο όχι για εκδρομή, αλλά για τον δρόμο προς τη δουλειά ή για έναν απλό καθημερινό περίπατο. Πώς όμως αυτός ο περίπατος μπορεί να εξελιχθεί σε περιπέτεια; Με καλεσμένη την Ελένη Σβορώνου, συγγραφέα, κριτικό παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας και υπεύθυνης εκπαιδευτικών προγραμμάτων της WWF, ανακαλύπτουμε πως με τη σωστή ματιά, ακόμα και η πιο γνώριμη γειτονιά της πόλης κρύβει μικρά θαύματα. Γιατί η Αθήνα, όταν την περπατάς με άλλη… οπτική, σε ανταμείβει.
Ακούστε εδώ το επεισόδιο
Η πόλη μάς περιμένει
Τι κι αν έχει ζεστάνει πολύ ο καιρός; Τι κι αν το timeline μας έχει γεμίσει με θάλασσες, σανδάλια και ταβερνάκια σε ερημικά χωριουδάκια; Η Αθήνα είναι μια πόλη που αντέχει το καλοκαίρι και προσφέρεται για εξερεύνηση. Μια απλή βόλτα μπορεί να μετατραπεί σε περιπέτεια. Ενα πάρκο που νομίζαμε πως το ξέρουμε, μας δείχνει νέα μονοπάτια. Ενα έργο τέχνης ανάμεσα στα δέντρα ή ένα άγαλμα που προσπερνάμε καθημερινά γίνεται αφορμή για σκέψη ή παιχνίδι. Η τέχνη και η ιστορία είναι εκεί αρκεί να στρέψουμε εκεί το βλέμμα μας.
Περπατώντας με τα παιδιά
Δεν χρειάζεται εξοπλισμός ή ταξιδιωτικό πλάνο. Ενα βιβλίο, ένας χάρτης, μια ερώτηση μπορεί να γίνουν ο οδηγός. Μπορούμε να περπατήσουμε την πόλη μαζί με τα παιδιά μας, να παρατηρήσουμε, να μαντέψουμε, να φτιάξουμε ιστορίες για τα κτίρια, τα γκράφιτι, τις αυλές. Η πόλη είναι γεμάτη ευκαιρίες για μάθηση και ψυχαγωγία.
Πριν ξεκινήσετε…
Μιλήστε στα παιδιά για τον προορισμό σας. Δείξτε τους τον χάρτη, διαβάστε μια ιστορία, δείτε μια ταινία που διαδραματίζεται στην πόλη. Αν είναι μεγαλύτερα, δώστε τους ένα τετράδιο για να καταγράφουν τις εντυπώσεις τους. Η προετοιμασία μπορεί να είναι κομμάτι της εμπειρίας.
Tips για εξερευνήσεις με παιδιά στην πόλη
- Δεν χρειάζεται σε μια βόλτα να δείτε «τα πάντα». Μερικές φορές, όσο λιγότερες οι… ανακαλύψεις τόσο καλύτερα.
- Κάντε στάσεις. Μια παιδική χαρά, ένα παγκάκι, λίγη σκιά μπορούν να σας γλιτώσουν από ταλαιπωρία.
- Γευστικές στάσεις: Μια στάση για ένα ξεχωριστό γλυκό που σερβίρεται σε ένα παλιό ζαχαροπλαστείο της περιοχής ή ένα παραδοσιακό γλυκό κουταλιού, που θυμίζει άλλες εποχές, μπορεί να γίνει κομμάτι της διαδρομής. Το ίδιο και το φαγητό: ένα πιάτο σε ένα εστιατόριο που κουβαλάει την ιστορία της πόλης, μια γεύση από τα παλιά, ένα μαγαζί που στέκει χρόνια στο ίδιο σημείο ή ακόμη και μια οικογενειακή ταβέρνα που έχει γίνει στέκι για ντόπιους και περαστικούς. Η γεύση, άλλωστε, είναι μια από τις πιο δυνατές μνήμες και από τις πιο απολαυστικές.
Δείτε εδώ κάποιες προτάσεις για οικογενειακές ταβέρνες. - Μην προσπαθείτε να τα κάνετε όλα τέλεια. Μερικές φορές, οι εξορμήσεις χωρίς συγκεκριμένο προορισμό είναι εκείνες που δημιουργούν τις πιο όμορφες περιπέτειες.
Δείτε εικόνες από μεγάλα έργα γκράφιτι που υπάρχουν στην πόλη και αξίζει να κάνετε στάσεις δίπλα τους.
Ακούστε την ηθοποιό Αμαλία Καβάλη να μιλάει στο «ιστορίες μιας πόλης» για ιστορικά σπίτια καλλιτεχνών στην Αθήνα
Στην Αθήνα, με… ξεναγό ένα βιβλίο
- «Διαδραστικές Διαδρομές: ΑΘΗΝΑ» της Ελένης Σβορώνου, εικονογράφηση Φίλιππος Φωτιάδης, εκδόσεις Καλέντης. Ξενάγηση στο παρόν και στο παρελθόν της πρωτεύουσας. Με σχέδια που συνοδεύουν αυτή τη διαδραστική περιήγηση στα σημαντικά «τοπόσημα» της πόλης, στα μνημεία, τα μουσεία αλλά και τα πάρκα, στους κήπους, στις γειτονιές της Αθήνας, που σε κάθε γωνιά της συνθέτει το παλιό με το σύγχρονο.
- «Τα μυστικά της Αθήνας. Τι λες κι εσύ, κυρ Σωκράτη;» του Σάκη Σερέφα, σε εικονογράφηση Πέτρου Χριστούλια, εκδόσεις Πατάκη. Μια διασκεδαστική αφήγηση που φέρνει την αρχαία Αθήνα στο σήμερα και μπορεί να αποτελέσει αφορμή για μια περιήγηση στην Αρχαία Αγορά.
- «Υπόγεια Εκδρομή» της Χριστίνας Φραγκεσκάκη, εικονογράφηση Ευαγγελία Γουτιάνου, εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. Ενα βιβλίο που κάνει ξενάγηση στην υπόγεια γκαλερί της Αθήνας (στο μετρό) σε έργα σημαντικών σύγχρονων δημιουργών.
Ακούστε το επεισόδιο με τίτλο Εκδρομή στο Κέντρο της Πόλης που οδηγεί στον Εθνικό Κήπο.
Τουρίστες στην πόλη
Ακόμα κι αν ζούμε στην Αθήνα, αξίζει πού και πού να την περπατάμε σαν τουρίστες. Να κοιτάμε με άλλα μάτια, να μαθαίνουμε ξανά όσα νομίζουμε πως ξέρουμε.
Δείτε εδώ έναν οδηγό για οικογένειες που αναζητούν δραστηριότητες, αξιοθέατα και εμπειρίες στην πόλη – από μουσεία και θεματικά πάρκα μέχρι φαγητό, βόλτες και μυστικές γωνιές.
Επισκεφθείτε τη σελίδα των Homo Ludens, όπου μπορείτε να βρείτε οδηγίες για χρήση ψηφιακών μέσων για εξερεύνηση και παιχνίδι στην πόλη.
Δροσερές οάσεις στην Αθήνα
Ανάμεσα στους θορύβους και στις διασταυρώσεις, η Αθήνα κρύβει μικρές ανάσες δροσιάς. Τα μουσεία παραμένουν ιδανικοί προορισμοί που προσφέρουν όχι μόνο πολιτισμό, αλλά και κλιματιζόμενες αίθουσες και χώρους για δημιουργική χαλάρωση. Πάρκα όπως ο Εθνικός Κήπος, το Πεδίον του Αρεως ή το πάρκο Ριζάρη δίνουν σκιά και χώρο για παιχνίδι, πικ νικ ή απλώς παρατήρηση.
Κι αν θέλουμε να πάμε λίγο πιο κοντά στη φύση, να βγούμε εντελώς εκτός καθημερινότητας χωρίς να πάμε πολύ μακριά, υπάρχουν και τα βουνά της Αθήνας. Ο Υμηττός, με μονοπάτια κατάλληλα και για παιδιά, και η Πάρνηθα, με οργανωμένα καταφύγια και σκιερές διαδρομές. Η πόλη έχει και υψόμετρο χωρίς να χρειάζεται να… σκαρφαλώσουμε πολύ.
Η περιπέτεια αρχίζει και τελειώνει… δίπλα μας
Οι βόλτες, οι μικρές περιπλανήσεις χωρίς σαφές πλάνο, τα «πάμε να δούμε τι θα βρούμε», δεν είναι απλώς τρόποι να περάσουμε την ώρα. Είναι ευκαιρίες που δίνουμε στα παιδιά να καταλάβουν την αξία των εμπειριών σε σύγκριση με τα υλικά αγαθά.
Μια διαδρομή, μια εξερεύνηση, μια ανάμνηση είναι πιο ουσιαστικά και από το ακριβότερο παιχνίδι του κόσμου.
Πώς θα ενισχύσουμε την ανάγκη των παιδιών για εξερεύνηση;
– Πηγαίνουμε σε μουσεία, πάρκα, γειτονιές της πόλης που δεν έχουμε ξαναπάει.
– Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις, να παρατηρούν, να δοκιμάζουν.
– Συμμετέχουμε μαζί τους σε πρακτικές δραστηριότητες. Από το να φυτέψουμε μία γλάστρα στο μπαλκόνι, μέχρι βγάλουμε παρέα τα σκουπίδια στον κάδο έξω από το σπίτι.
– Τα αφήνουμε να παίξουν ελεύθερα, χωρίς «μη» και «πρόσεχε» συνεχώς.
Η Αθήνα δεν είναι απλώς η πόλη που ζούμε. Είναι μια πόλη μέσα από την οποία μπορούμε να μαθαίνουμε. Μέσα από τους δρόμους, τα κτίρια, τα μνημεία και τις αυλές της, τα παιδιά γνωρίζουν την ιστορία, τον πολιτισμό και τη διαφορετικότητα, με τρόπο άμεσο, βιωματικό.
Γιατί το να «ταξιδεύεις» με παιδιά ακόμα και μέσα στην ίδια σου την πόλη σημαίνει να τα βοηθάς να δουν τον κόσμο με άλλη, πιο… ενδιαφέρουσα οπτική.
