Οι Μαμάδες με Ρούμι με καλεσμένο τον κ. Χαράλαμπο Δημητρίου, εκπαιδευτικό και μέλος του Δ.Σ. του Cyprus Ibby (Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού Βιβλίου) συζητάνε για το ότι, μαζί με άλλα… συστατικά, τα βιβλία βοηθούν στο να μεγαλώνουμε αγόρια χωρίς στερεότυπα, χωρίς ρόλους που τα περιορίζουν, χωρίς «πρέπει» που δεν τους ανήκουν.
Ακούστε εδώ το επεισόδιο
Από την πληθώρα βιβλίων που υπάρχουν, σίγουρα δεν είναι όλα ιδανικά, αλλά κάποια βιβλία όταν διαβαστούν με προσοχή και φροντίδα, μπορούν να ανοίξουν πόρτες. Πόρτες που οδηγούν τα αγόρια σε έναν κόσμο πιο ευρύ, με περισσότερες δυνατότητες. Εναν κόσμο που δεν τα περιορίζει σε «αντρικές» συμπεριφορές, αλλά τα προσκαλεί να φροντίσουν, να νιώσουν, να συνδεθούν.
Τα βιβλία χτίζουν ενσυναίσθηση. Δείχνουν τρόπους, δίνουν λέξεις, δημιουργούν αναγνώριση. Και κάποιες φορές είναι αυτά που λένε κάτι στο παιδί τη στιγμή που ο γονιός, ο δάσκαλος, ο φροντιστής δεν βρίσκει τις κατάλληλες λέξεις.
Παίζουμε μαζί, χτίζουμε σχέση
Η επιθετικότητα σε μικρές ηλικίες αποτελεί συχνά μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης. Ενα ασφαλές πλαίσιο έκφρασης βοηθά τα παιδιά να αναγνωρίζουν, να ονομάζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. Εξίσου σημαντικό είναι να τους δίνουμε τον χώρο να επιλύουν μικρές διαφωνίες και συγκρούσεις μόνα τους, πάντα μέσα σε σαφή και υποστηρικτικά όρια. Ετσι ενισχύονται η αυτονομία και η ενσυναίσθησή τους.
Σε ό,τι αφορά τα παιχνίδια, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως δεν είναι όλα τα παιχνίδια κατάλληλα για κάθε ηλικία. Ακόμη κι αν ένα παιδί μπορεί τεχνικά να χειριστεί ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι έτοιμο να το διαχειριστεί συναισθηματικά ή γνωστικά. Τα παιχνίδια που επιλέγουμε πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αναπτυξιακής φάσης του παιδιού, να το εμπνέουν και να του προσφέρουν ασφάλεια.
Ορισμένα παιχνίδια ενισχύουν την ανάγκη για κυριαρχία ή εξοικειώνουν τα παιδιά με τη βία. Υπάρχουν όμως και εκείνα που καλλιεργούν τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και τη συνεργασία – όπως τα παιχνίδια ρόλων, οι κατασκευές με τουβλάκια και άλλα δημιουργικά υλικά. Αντίστοιχα, κατάλληλες ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να υποστηρίξουν τη μάθηση και την έκφραση με δημιουργικούς τρόπους.
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και οι εφαρμογές είναι ιδιαίτερα ελκυστικά, ειδικά για τα μεγαλύτερα παιδιά, και είναι φυσιολογικό να τραβούν το ενδιαφέρον τους. Ο ρόλος μας ως γονέων είναι να τα βοηθήσουμε να διαμορφώσουν μια ισορροπημένη σχέση με την οθόνη και την τεχνολογία. Αυτή η ισορροπία σημαίνει ότι τα ψηφιακά μέσα εντάσσονται στη ζωή των παιδιών παράλληλα με δραστηριότητες που ενισχύουν τη σωματική, συναισθηματική και κοινωνική τους ανάπτυξη, όπως το ελεύθερο παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους, το συμβολικό παιχνίδι και η αλληλεπίδραση με συνομηλίκους.
Ας δίνουμε προτεραιότητα σε παιχνίδια που αφήνουν χώρο για έκφραση, φροντίδα και εξερεύνηση. Μέσα από τέτοιες εμπειρίες χτίζονται τα θεμέλια για παιδιά με ενσυναίσθηση, αυτογνωσία και πλούσιες δεξιότητες ζωής.
Τέλος, το παιχνίδι με τους γονείς παραμένει πολύτιμο σε κάθε ηλικία. Ακόμα και λίγα λεπτά ποιοτικού χρόνου ένα χαλαρό παιχνίδι με μπάλα μετά το σχολείο ή μια παρτίδα επιτραπέζιο πριν από τον ύπνο ενδυναμώνουν τη σχέση, δημιουργούν κοινές αναμνήσεις και καλλιεργούν την αίσθηση ασφάλειας και σύνδεσης.
Ακούστε το επεισόδιο με τίτλο «σύνδεση»
Αγόρια σε βιβλία
Μεγαλώνοντας αγόρια που αγαπούν τον εαυτό τους
Kasey Edwards & Christopher Scanlon
Εκδόσεις Διόπτρα
Στον γιο μου
Alberto Pellai
Εκδόσεις Ψυχογιός
Ολα όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο
Fredrik Backman
Εκδόσεις Κέδρος
Αγόρι – Κορίτσι
Hélène Druvert
Εκδόσεις Καπόν
Για αγόρια – Οδηγός εφηβείας (Αποκλειστικά!)
Lizzie Cox
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου
José Saramago
Εκδόσεις Καστανιώτης
Ντέιβιντ Μπόουι – Μικρά αγόρια με μεγάλες ιδέες
Isabel Maria Sanchez Vegara
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Αταξίες στην τάξη – Αγόρια εναντίον κοριτσιών
Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης
Εκδόσεις Πατάκης
Τα αγόρια έχουν το δικαίωμα
Élisabeth Brami & Estelle Billon-Spagnol
Εκδόσεις Διόπτρα
Τα αγόρια
Lauren Ace
Εκδόσεις Key Books
Το μεγάλωμα των αγοριών σε Ταινίες
Κάθε αγόρι έχει δικαίωμα να μεγαλώνει χωρίς τα βάρη των κοινωνικών «πρέπει». Η καλοσύνη δεν είναι αδυναμία, ούτε η ευαισθησία μειονέκτημα. Οταν ένα αγόρι και κατ’ επέκταση ένα παιδί στηρίζεται από στοργικούς γονείς που περνάνε μαζί του ποιοτικό χρόνο και από ένα περιβάλλον που προσφέρει καθοδήγηση, έχει όλα τα εφόδια για να μεγαλώσει με ισορροπία.
Και όταν σε αυτό το μείγμα προστεθεί λίγη υγιής περιπέτεια, ένας σκοπός για τη ζωή τους και μια εμπειρία που σφραγίζει τη μετάβασή τους στην ενηλικίωση, τότε τα αγόρια μπορούν να ανοίξουν τα φτερά τους με σταθερότητα. Μια τέτοια υποστηριζόμενη μετάβαση προς την ωριμότητα έχει διαρκή οφέλη όχι μόνο για το ίδιο το παιδί, αλλά και για τα δικά του παιδιά που πιθανώς να μεγαλώσει στο μέλλον.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα αγόρια να είναι ο εαυτός τους και ας τα βοηθήσουμε να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του. Με εμπιστοσύνη, σύνδεση και τα σωστά ερεθίσματα (βιβλία, ιστορίες, παιχνίδια και υποστήριξη) μπορούμε να συμβάλουμε σε μια ενηλικίωση με νόημα.
