Η «Φόνισσα» επιστρέφει

Η Φόνισσα, η νέα όπερα του Γιώργου Κουμεντάκη - παραγγελία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής - παρουσιάστηκε σε παγκόσμια πρώτη στις 19 Νοεμβρίου 2014 στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη, του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και για τέσσερις μόνο παραστάσεις. Απρίλιος 2016. Μετά από ισχυρή απαίτηση του κοινού, η Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει ξανά τη Φόνισσα, η οποία θα ακολουθήσει το αναπόφευκτο ριζικό της στην περιστροφική σκηνή της Αίθουσας Α. Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, για τέσσερις μόνο παραστάσεις στις 15, 16, 17 και 20 Απριλίου 2016, σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου και σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη.

Το λιμπρέτο του Γιάννη Σβώλου βασίζεται σε ένα από τα σπουδαιότερα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας, τη Φόνισσα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Φραγκογιαννού (Φόνισσα): Ειρήνη Τσιρακίδου (15 και 17 Απριλίου)

Μια μεγαλειώδης παραγωγή σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου, σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη, σκηνικά Πέτρου Τουλούδη, κοστούμια Πέτρου Τουλούδη - Ιωάννας Τσάμη και φωτισμούς του Βινίτσιο Κέλι. Φραγκογιαννού (Φόνισσα): Τζούλια Σουγλάκου (16 και 20 Απριλίου)

“Άφησα τη μουσική να περιπλανηθεί και να εκφράσει αβίαστα και ελεύθερα τον ψυχισμό της Φραγκογιαννούς, φτάνοντας εκεί που δεν μπορεί να φτάσει η λογική" σημειώνει ο συνθέτης Γιώργος Κουμεντάκης.

Και συνεχίζει: “Προσπάθησα να πλησιάσω τις κρυφές πτυχές μιας ψυχοπαθολογικής; ψυχονευρωτικής; δυναμικής; αυταρχικής; σίγουρα σύνθετης προσωπικότητας..

.που παίρνει μορφή μέσα από την συγκλονιστική λογοτεχνική προσέγγιση του Μέγιστου Παπαδιαμάντη...”

Ο ομώνυμος ρόλος είναι “τεραστίων διαστάσεων” λέει χαρακτηριστικά ο συνθέτης..

...ενώ απαιτεί πρωτόγνωρες αντοχές, γιατί η βασική πρωταγωνίστρια βρίσκεται περίπου δύο ώρες επί σκηνής: παρακολουθεί και κατευθύνει τα πάντα.

Στη σκηνική εγκατάσταση του Πέτρου Τουλούδη, βλέπουμε το τοπίο ενός οικισμού δίπλα στη θάλασσα, όπου με ευαισθησία και πρωτοτυπία αποτυπώνεται η ελληνικότητα και ο ανοιχτός ορίζοντας.

Μαζί με την Ιωάννα Τσάμη υπογράφει και τα κοστούμια.

Η Παιδική χορωδία της ΕΛΣ (που διευθύνει η Μάτα Κατσούλη) έχει τον ρόλο του παιδικού χορού...

...που τροφοδοτεί την εγκληματική φύση της Φραγκογιαννούς.

“Το στοίχημα της παράστασης είναι να αποδώσει το ψυχικό τοπίο της ηρωίδας”, σημειώνει μεταξύ άλλων ο σκηνοθέτης της παραγωγής Αλέξανδρος Ευκλείδης.

“Τον εφιαλτικό κόσμο της Φραγκογιαννούς..."

Εκτός από τους μονωδούς, η σύνθεση προβλέπει μεγάλη συμφωνική ορχήστρα (της ΕΛΣ), τρεις μουσικούς επί σκηνής. Κώστας Ράπτης (μπαγιάν)

Γκουίντο ντε Φλάβις (άλτο σαξόφωνο).

Γιώργος Καλογερόπουλος (κρουστά).

...καθώς, επίσης, τέσσερα χορωδιακά σύνολα.

Μια ακόμα γυναικεία χορωδία, ολιγομελής, με τέσσερις μοιρολογίστρες (Ειρήνη Δερέμπεη, Μαρία Μελαχροινού, Μάρθα Μαυροειδή, Μαρία Κώτη) ερμηνεύει χορωδιακά που βασίζονται στα πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου.

O Κωνσταντίνος Ράπτης με το μπαγιάν (ακορντεόν κοντσέρτου) κάνει την δική του προετοιμασία.

Ο διακεκριμένος μαέστρος - και μέχρι πρόσφατα Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών - Βασίλης Χριστόπουλος, έχει τη μουσική διεύθυνση.

... — Πρέπει να πάρω τα βουνά, δυχατέρα! είπεν αίφνης. Αν προφτάσω! — Γιατί, μάννα; είπεν εν αγωνία η Δελχαρώ. — Γιατί... με γυρεύουν για να με φυλακώσουν. — Αλήθεια;...

— Εσύ το έρριξες, μάννα, το κορίτσι στο πηγάδι; — Όχι, μάρτυς μου ο Θεός! Αυτό δεν το έκαμα, είπεν η Φραγκογιαννού... — Τότε;... — Σιώπα! — Η αμαρτία σε κυνηγά, μάννα, είπε δειλώς η Δελχαρώ.

Σιώπα! Μουρλάθηκες; είπε βλοσυρά η μάννα της, υποπτεύσασα υπαινιγμόν τινά εις τον τόνον μεθ' ου ωμίλει η κόρη της.

Φραγκογιαννού (Φόνισσα): Τζούλια Σουγλάκου, Μαρουσώ: Έλενα Κελεσίδη.

... — Μεγάλη φουρτούνα μ' ηύρε, γέροντά μου, και μεγάλη λιγοψυχιά μ'εκόλλησε.

— Ο Θεός να σε γλυτώση, κόρη μου, «από ολιγοψυχίας και από καταιγίδος», επέφερεν ο Ιωάσαφ, συνεχίζων τον ψαλμόν.

Ιωάσαφ: Τάσος Αποστόλου.

... Η γραία Χαδούλα εύρε τον θάνατο εις το πέραμα του Αγίου Σώστη, εις τον λαιμόν τον ενώνοντα τον βράχον του ερημητηρίου με την ξηράν, εις το ήμισυ του δρόμου..

...μεταξύ της θείας και της ανθρωπίνης δικαιοσύνης.

«Η φόνισσα» Μία όπερα σταθμός για την Εθνική Λυρική Σκηνή. Μία έκρηξη αισθητικής, πολιτισμού και αισιοδοξίας.

Ένα κερδισμένο στοίχημα...