REUTERS
16.10.2025 • 09:28
ΛΟΝΔΙΝΟ. Στο βρετανικό λιμάνι του Φίλιξστοου έφθασε κινεζικό πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ολοκληρώνοντας πρωτοποριακό ταξίδι μέσα από τους πάγους της Αρκτικής και μειώνοντας έτσι κατά πολύ τον χρόνο που απαιτεί η αποστολή κινεζικών προϊόντων σε ευρωπαϊκά λιμάνια. Αυτό καθίσταται πλέον εφικτό χάρη στην τήξη των θαλάσσιων πάγων του Αρκτικού Κύκλου εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Το ταξίδι του πλοίου «Istanbul Bridge» αναμενόταν αρχικά να διαρκέσει 18 ημέρες, με τον κυβερνήτη να υποχρεώνεται να καθυστερήσει για δύο ημέρες εξαιτίας καταιγίδας στα ανοικτά των νορβηγικών ακτών. Το ταξίδι ενός τέτοιου πλοίου από το λιμάνι του Νινγκμπό-Ζουσάν στην ανατολική Κίνα θα απαιτούσε περισσότερες από 34 έως 45 ημέρες αν πραγματοποιείτο μέσω της διώρυγας του Σουέζ ή γύρω από το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, αντίστοιχα.
Ο νέος αρκτικός δίαυλος διέρχεται εξ ολοκλήρου μέσα από ρωσικά χωρικά ύδατα και τη ζώνη αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης της Ρωσίας. Η ικανότητα αξιοποίησης της νέας ρότας θα επισπεύσει τον ρυθμό των κινεζικών εξαγωγών προς την Ευρώπη σε περίοδο εμπορικού πολέμου Ουάσιγκτον – Πεκίνου, προσφέροντας σημαντικό εμπορικό, αλλά και γεωπολιτικό, πλεονέκτημα στην Κίνα. Το φορτίο του πλοίου περιελάμβανε φωτοβολταϊκούς πίνακες, μπαταρίες λιθίου και ηλεκτρικά οχήματα. Ο διάπλους του πλοίου κοντέινερ στην Αρκτική Θάλασσα δεν απαίτησε συνοδεία παγοθραυστικού πλοίου, συνηθισμένη πρακτική σε τέτοια ταξίδια. «Το 2018, η Κίνα δημοσίευσε λευκή βίβλο με τίτλο “Κινεζική Αρκτική Πολιτική”, υπογραμμίζοντας σε αυτό την ελπίδα του Πεκίνου για διεθνή συνεργασία για τη δημιουργία Πολικού Δρόμου του Μεταξιού, μέσω της ανάπτυξης των εμπορικών διαύλων ναυσιπλοΐας της Αρκτικής», ανέφερε χθες το ειδησεογραφικό πρακτορείο Νέα Κίνα. Αφού ελλιμενίσθηκε στο Φίλιξστοου, το «Istanbul Bridge» ξεφόρτωσε κάποια από τις 4.000 κοντέινερ του φορτίου του, για να συνεχίσει το ταξίδι του προς το Αμβούργο, το Γκντανσκ και το Ρότερνταμ. Οι κινεζικές φιλοδοξίες διάνοιξης της «Οδού της Αρκτικής» μοιάζουν να εκπληρώνονται χάρη στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες η θερμοκρασία στην Αρκτική έχει αυξηθεί τέσσερις φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, προκαλώντας δραματική υποχώρηση του εμβαδού των πάγων και δημιουργώντας βιώσιμες οδούς ναυσιπλοΐας τους θερμούς μήνες του έτους.
Οι καιρικές συνθήκες στον Αρκτικό Κύκλο είναι όμως απρόβλεπτες και ικανές να ακυρώσουν τα πιο λεπτομερή σχέδια. Αυτό διαπίστωσε το ολλανδικό πλοίο κοντέινερ «Thamesborg», το οποίο προσάραξε στα νερά της Αρκτικής στον κόλπο Μπάφιν, στα χωρικά ύδατα του Καναδά.
Η τήξη των πάγων μειώνει κατά πολύ το ταξίδι των πλοίων με κοντέινερ, προσφέροντας πλεονέκτημα για τις εξαγωγές του Πεκίνου στην Ευρώπη.
Ο κυβερνήτης του πλοίου, που είχε αποπλεύσει από το Βανκούβερ του δυτικού Καναδά, επέλεξε να το οδηγήσει μέσα από το Στενό του Μπελό, σε μια προσπάθεια να αποφύγει τον σχηματισμό απροσπέλαστων πάγων στα βόρεια της διαδρομής του. Το Στενό του Μπελό, με πλάτος μόλις 11,5 ναυτικών μιλίων, συνδέει τον κόλπο της Μπούθια στον βόρειο Καναδά με τον κόλπο του Μπρένφορντ στα καναδικά ύδατα του βόρειου Ατλαντικού.
Το διαρκώς μεταβαλλόμενο θαλάσσιο ρεύμα στο στενό και η παλίρροια προκάλεσαν την προσάραξη του πλοίου, το οποίο παρέμεινε αποκλεισμένο από τους πάγους, που γρήγορα σχηματίσθηκαν, για έξι εβδομάδες. Η αποκόλληση κατέστη δυνατή με τη βοήθεια τριών παγοθραυστικών και δύο ρυμουλκών, αφού το «Thamesborg» είχε μεταφέρει σε άλλο σκάφος 5.000 τόνους εμπορευματοκιβωτίων και είχε αδειάσει τις δεξαμενές έρματος.
Το Στενό του Μπελό, η μεγάλη ελπίδα του Καναδά για βιώσιμη οδό ναυσιπλοΐας στον Αρκτικό Κύκλο, εντοπίσθηκε ως εναλλακτική διαδρομή το 1957 από ακταιωρό της καναδικής ακτοφυλακής. Το βάθος των 15 μέτρων του πυθμένα του διαύλου τον καθιστά κατάλληλο για μεγάλα πλοία. Το αρχικό ενδιαφέρον για τον δίαυλο οφείλεται στον Ψυχρό Πόλεμο και στην αναζήτηση ασφαλούς μεθόδου θαλάσσιου ανεφοδιασμού των εγκαταστάσεων έγκαιρης αντιπυραυλικής προειδοποίησης του ΝΑΤΟ, αλλά και ταχείας απόσυρσης των νατοϊκών πλοίων σε περίπτωση σχηματισμού πάγου σε βορειότερο πέρασμα.
