«Αγκάθι» στην πρόοδο οποιασδήποτε συζήτησης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στη χώρα αποτελούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις που υπάρχουν μέσα στην κυβέρνηση για τις συνενώσεις των δημοτικών εταιρειών ύδρευσης – αποχέτευσης. Τα δύο θέματα (έκτακτες παρεμβάσεις για εξασφάλιση νερού και η μεταρρύθμιση του μοντέλου διαχείρισης υδάτων) πηγαίνουν «πακέτο», με αποτέλεσμα ένα έτος μετά τις ανακοινώσεις για την Αττική και ενώ τα αποθέματα του Μόρνου παραμένουν σε ιστορικό χαμηλό, να μην έχουν προκηρυχθεί διαγωνισμοί για τις οριστικές μελέτες και τα έργα.
Η υπόθεση συζητήθηκε τη Δευτέρα σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με τη συμμετοχή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη, του αρμόδιου υπουργού Σταύρου Παπασταύρου, του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ Χάρη Σαχίνη και άλλων αρμόδιων στελεχών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τη σύσκεψη δεν απασχόλησε τόσο το ζήτημα των ΔΕΥΑ, όσο τα έργα της Αττικής.
Το ενδιαφέρον στην υπόθεση είναι ότι τα έργα έχουν ανακοινωθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και την ΕΥΔΑΠ εδώ και ένα χρόνο. Πρόκειται για:
• Τη σύνδεση του Κρικελοποτάμου με σήραγγα 12 χλμ. και του Καρπενησιώτη με σήραγγα 7 χλμ. με τον ταμιευτήρα στον Εύηνο. Το κόστος του έργου εκτιμάται σε 450 εκατ. ευρώ.
• Την κατασκευή μονάδας αφαλάτωσης στη Θίσβη Βοιωτίας. Η μονάδα θα παράγει 150.000-200.000 κυβικά νερού ημερησίως και θα το διοχετεύει στον αγωγό μεταφοράς νερού από Εύηνο και Μόρνο. Το κόστος κατασκευής της μονάδας έχει προεκτιμηθεί στα 100 εκατ. ευρώ.
Ενδοκυβερνητικές διαφωνίες για τις συνενώσεις των δημοτικών εταιρειών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο έργα βρίσκονται ακόμη σε στάδιο προμελέτης. Αυτό που έχει αποφασιστεί είναι ότι σε πρώτη φάση θα προχωρήσει το έργο στην Ευρυτανία, που θεωρείται και μακροπρόθεσμα πιο «οικονομικό» (έχει μεγαλύτερο κόστος επένδυσης αλλά πολύ μικρό λειτουργικό κόστος). Και σε δεύτερη φάση, ανάλογα και με την πορεία των βροχοπτώσεων, θα ληφθεί και η απόφαση για το δεύτερο. Επίσης τα έργα θα προωθηθούν με μελετοκατασκευή, δηλαδή ο ανάδοχος που θα επιλεγεί από ανοιχτό διαγωνισμό θα πρέπει να εκπονήσει τις οριστικές μελέτες και να κατασκευάσει το έργο. Πάντως, κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι και τα δύο έργα θα κατασκευαστούν ως δημόσια, χωρίς συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (παρότι υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι «γαμπροί», ειδικά για το θέμα της αφαλάτωσης).
Γιατί όμως ένα έτος μετά τις ανακοινώσεις δεν έχει ακόμη προκηρυχθεί διαγωνισμός; Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αιτία φαίνεται να είναι οι ενδοκυβερνητικές διαφωνίες για τις ΔΕΥΑ, δηλαδή τη συνολικότερη μεταρρύθμιση που έχει εδώ και καιρό εξαγγελθεί. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης είχε αναθέσει σε συμβουλευτική εταιρεία την εκπόνηση μελέτης, η οποία επεσήμαινε τα προβλήματα του σημερινού συστήματος και πρότεινε να συγχωνευθούν οι ΔΕΥΑ σε 45, μία ανά υδατική λεκάνη απορροής ποταμού. Στην κυβέρνηση υπήρχε και το σενάριο μιας «υπερεταιρείας» στο πρότυπο της Ιρλανδίας, σχέδιο που έχει πλέον εγκαταλειφθεί. Ωστόσο, οι υπουργοί Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου και Εσωτερικών Θόδωρος Λιβάνιος έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στο σχέδιο των 45 ΔΕΥΑ, συνεκτιμώντας τις μεγάλες αντιδράσεις από πλευράς των δήμων.
Πρόταση ΚΕΔΕ
Είναι χαρακτηριστικό ότι την προηγούμενη εβδομάδα, η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) κατέθεσε στον κ. Παπασταύρου κείμενο θέσεων που αναφέρεται και στις ΔΕΥΑ. Η ΚΕΔΕ προτείνει να συνταχθεί ένα εθνικό επιχειρησιακό σχέδιο με τη συνεργασία των υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομικών και της ΡΑΑΕΥ (ρυθμιστική αρχή) για να προταθεί σε κάθε περιφερειακή ενότητα ένα optimum διοικητικό σχήμα των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, που θα αξιοποιεί διαδημοτικές κοινές υπηρεσίες.
Πάντως κυβερνητικά στελέχη, στο ερώτημα γιατί δεν αποσυνδέονται τα έργα ύδρευσης της Αττικής από το ζήτημα των ΔΕΥΑ, ώστε να προχωρήσουν αυτόνομα, επισήμαινε ότι η Αττική δεν είναι η μόνη περιοχή της Ελλάδας που αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα – ανάλογες ή και χειρότερες συνθήκες υπάρχουν και στη Θεσσαλία, στην Κρήτη και στο Νότιο Αιγαίο. Καταλήγουν, ωστόσο, ότι ο διαχωρισμός θα συμβεί αναπόφευκτα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το ημερήσιο δελτίο της ΕΥΔΑΠ, στις 8 Οκτωβρίου ο Μόρνος είχε 169 εκατ. κυβικά και ο Εύηνος 47 εκατ. κυβικά. Την ίδια ημέρα πέρυσι ο Μόρνος είχε 300 εκατ. κυβικά και ο Εύηνος 40,3 εκατ. κυβικά.
