REUTERS
01.08.2025 • 06:40
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Την άνευ όρων παράδοση της Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων απαίτησε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σε μήνυμά του. «Ο ταχύτερος τρόπος να δοθεί τέλος στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα είναι η Χαμάς να παραδοθεί και να απελευθερώσει τους ομήρους», έγραψε ο Τραμπ στην ιδιωτική πλατφόρμα του.
Μέχρι χθες το μεσημέρι, 111 Παλαιστίνιοι είχαν σκοτωθεί μέσα σε ένα 24ωρο στη Γάζα, οι 91 από αυτούς ενώ περίμεναν σε σημεία διανομής τροφίμων. Περισσότεροι από 1.330 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στα σημεία διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας από τον Μάρτιο, όταν το Ισραήλ εγκαινίασε νέο μηχανισμό διανομής, τον οποίο ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει αναποτελεσματικό και υπεύθυνο για τον συνεχιζόμενο λιμό στην παλαιστινιακή περιοχή.
Τη Γάζα και τα σημεία διανομής τροφίμων πρόκειται να επισκεφθεί σήμερα ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ στη Μ. Ανατολή, μετά τη συνάντηση που είχε χθες με τον Νετανιάχου, ύστερα από τη διπλωματική πίεση που έχει ασκηθεί στην Ουάσιγκτον για την ανθρωπιστική κρίση.
Μιλώντας την Τετάρτη στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο εκπρόσωπος του Οργανισμού, Φαράν Χακ, είπε ότι τέσσερις ημέρες μετά την ανακήρυξη «επιχειρησιακής παύσης» από το Ισραήλ στη Γάζα, οι θάνατοι στα σημεία διανομής συνεχίζονται, ενώ ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από ασιτία. «Οι μονομερείς παύσεις δεν επιτρέπουν τη συνεχή ροή τροφίμων, μόνη ικανή να προλάβει τον γενικευμένο λιμό», είπε ο Χακ.
Η προώθηση τροφίμων μέσω των ελεγχόμενων από το Ισραήλ περασμάτων στη Γάζα, όπως αυτά της Κερέμ Σαλόμ και της Καρέμ Αμπου Σάλεμ, απαιτεί πολλαπλά στάδια ταυτοποίησης και εγκρίσεις από τις ισραηλινές αρχές. Κάθε στάδιο της διαδικασίας προκαλεί καθυστερήσεις, εξηγεί ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έβαλε χθες κατά του πρωθυπουργού του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ για την αναγνώριση της Παλαιστίνης τον Σεπτέμβριο.
Ζοφερή εικόνα για την κατάσταση στη Γάζα σκιαγραφεί ο εκπρόσωπος της UNICEF, Ρικάρντο Πίρες. «Παιδιά τραυματίζονται και σκοτώνονται καθώς προσπαθούν να προσεγγίσουν τρόφιμα, ενώ υποφέρουν από υποσιτισμό. Την ίδια στιγμή βρισκόμαστε πολύ κοντά στην απόλυτη λειψυδρία, με 40% των εγκαταστάσεων άντλησης και επεξεργασίας να λειτουργούν και τα παιδιά να στρέφονται σε μολυσμένα ύδατα για να ξεδιψάσουν. Τα παιδιά είναι αφυδατωμένα, ενώ το μολυσμένο νερό τους προκαλεί διάρροιες, ικανές να τα σκοτώσουν», λέει ο Πίρες.
Στο μεταξύ, απειλές δέχθηκε ο Καναδάς από τον Τραμπ για την απόφαση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μαρκ Κάρνεϊ να αναγνωρίσει επίσημα την Παλαιστίνη στην επερχόμενη σύνοδο της ολομέλειας του ΟΗΕ, τον Σεπτέμβριο.
Ο Καναδός πρωθυπουργός δεσμεύθηκε την Τετάρτη να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη, έχοντας εξασφαλίσει εχέγγυα από τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς για εκλογές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Τη δυσαρέσκειά του εξέφρασε ο Τραμπ με μήνυμά του στην ιδιωτική πλατφόρμα του: «Ουάου! Η ανακοίνωση αυτή του Καναδά θα δυσχεράνει πολύ την προσπάθειά μας για εμπορική συμφωνία μαζί τους». Ο Τραμπ επιμένει στη θέση ότι κάθε αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους αποτελεί ανταμοιβή προς τους τρομοκράτες. Την πρόθεση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης της Πορτογαλίας να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο.
Τις επικρίσεις που δέχθηκε για την απόφασή του να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη απέκρουσε χθες ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Την πρωτοβουλία του Στάρμερ επέκρινε την Τρίτη η Εμιλι Νταμαρί, Βρετανίδα όμηρος της Χαμάς που επέστρεψε σώα. «Εχω ακούσει προσεκτικά την Εμιλι, με την οποία έχω συναντηθεί. Συνάντησα πολλές φορές τη μητέρα της και συνειδητοποιώ πόσο φρικτή πρέπει να ήταν η εμπειρία τους. Γι’ αυτόν τον λόγο είμαι κάθετος όταν λέω ότι πρέπει να απελευθερωθούν και οι τελευταίοι όμηροι. Την ίδια ώρα, όμως, οφείλουμε να ανακουφίσουμε την ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, όπου παιδιά και βρέφη πεθαίνουν ελλείψει βοήθειας», είπε ο πρωθυπουργός σε τοπικό τηλεοπτικό δίκτυο του Σουίντον στη δυτική Αγγλία.
Εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις στον Μερτς
Ασφυκτικές πιέσεις για αλλαγή πλεύσης του Βερολίνου στο Μεσανατολικό υφίσταται ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, προκειμένου να επιτρέψει στην Ε.Ε. να επιβάλει κυρώσεις στην κυβέρνηση Νετανιάχου. Οπως γράφει στην ιστοσελίδα του το Politico, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε αυτή την εβδομάδα την αναστολή τμημάτων της συμφωνίας σύνδεσης Ε.Ε. – Ισραήλ, προειδοποιώντας ότι η ισραηλινή κυβέρνηση έχει προκαλέσει μια «ανθρωπιστική καταστροφή», που απειλεί «σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό της Γάζας». Ενας αυξανόμενος αριθμός κρατών-μελών της Ε.Ε. τάσσεται υπέρ αυτής της κίνησης, όμως η Γερμανία αρνείται μέχρι στιγμής να εγκρίνει την πρόταση, η οποία θα σηματοδοτούσε σαφή ρήξη στην πολιτική του Βερολίνου, που διακατέχεται από την αμέριστη –για ιστορικούς λόγους–στήριξη προς το Ισραήλ. Διπλωμάτες από πολλές χώρες της Ε.Ε. εξέφρασαν κατ’ ιδίαν την απογοήτευσή τους για τη στάση αυτή, αφού ο Μερτς υπαινίχθηκε ότι επιθυμεί να δει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες ημέρες.
Οι διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ έχουν ενταθεί τις τελευταίες δύο εβδομάδες, με ολοένα και πιο δραματικές προειδοποιήσεις για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στη Γάζα. Στην Ευρώπη, ηγέτες όπως ο Γάλλος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος, απαιτώντας από τον Νετανιάχου να σταματήσει τις εχθροπραξίες και να επιτρέψει ουσιαστική πρόσβαση σε ανθρωπιστικές οργανώσεις για τη διανομή τροφίμων και φαρμάκων. Ακόμη και ο Ντόναλντ Τραμπ παραδέχτηκε αυτή την εβδομάδα ότι στη Γάζα υπάρχει «πραγματική πείνα». Η πρόταση της Επιτροπής, που κυκλοφόρησε την Τρίτη μεταξύ των πρεσβευτών της Ε.Ε., ζητεί τη μερική αναστολή της πρόσβασης του Ισραήλ στο πρόγραμμα Horizon Europe, τη ναυαρχίδα της Ε.Ε. για την έρευνα. Ωστόσο, παρά τον επείγοντα χαρακτήρα του μέτρου, δεν συγκέντρωσε την απαραίτητη υποστήριξη στη συνάντηση των πρέσβεων, με τη Γερμανία και τρεις ακόμη χώρες να το μπλοκάρουν.
Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η αντίθεση του Μερτς αμβλύνεται. Ο Γερμανός ηγέτης δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα περιμένει να ενημερωθεί από τον υπουργό Εξωτερικών του, Γιόχαν Βάντεπουλ, ο οποίος επισκέφθηκε χθες το Ισραήλ, πριν λάβει οποιαδήποτε απόφαση. Υπονόησε επίσης ότι ίσως θελήσει να συντονιστεί με τη Γαλλία και τη Βρετανία, ενδεχομένως έπειτα από κοινή διερευνητική αποστολή των ΥΠΕΞ των τριών χωρών, κάτι που θα μπορούσε να καθυστερήσει περαιτέρω την απόφαση.
Ο Μερτς δέχεται αυξανόμενες πιέσεις και στο εσωτερικό της χώρας. Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς και τμήμα της αντιπολίτευσης, έχουν αρχίσει να αμφισβητούν τη διαχρονική στήριξη της Γερμανίας προς το Ισραήλ, με φόντο την κρίση στη Γάζα. Σύμφωνα με τη βουλευτή του SPD, Ντέρια Τιουρκ-Ναχμπάουρ, οι κυβερνητικές διαβουλεύσεις έχουν προγραμματιστεί μετά την επίσκεψη του Γερμανού ΥΠΕΞ. «Θα ήθελα να αποφασίσουμε πιο συγκεκριμένα μέτρα», δήλωσε.
«Η πίεση προς τη Γερμανία μπορεί να προέρχεται περισσότερο από εσωτερικούς πολιτικούς κύκλους παρά από άλλες χώρες της Ε.Ε.», ανέφερε διπλωματική πηγή στο Politico. Ακόμη και οι Χριστιανοδημοκράτες του Μερτς «δυσκολεύονται πλέον να δικαιολογήσουν ή να συγκαλύψουν τις ενέργειες του Ισραήλ».
