Πλήρη αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου για τους δημοσίους υπαλλήλους ώστε να επισπευσθούν οι διαδικασίες, διεύρυνση των πειθαρχικών παραπτωμάτων και πολλές ακόμη αλλαγές φέρνει το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΣ που κατατέθηκε στη Βουλή με τίτλο «Αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, σύσταση Ελληνικού Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων και λοιπές διατάξεις».
Το νομοσχέδιο αναμένεται να εισαχθεί αύριο προς επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
«Η επιτάχυνση και η απλούστευση της διαδικασίας απονομής πειθαρχικής δικαιοσύνης, όπως και η αντιστοίχιση των ποινών με την κοινωνική πραγματικότητα συνιστούν τον πυρήνα της νομοθετικής πρωτοβουλίας του υπουργείου Εσωτερικών», δήλωσε η αρμόδια υφυπουργός Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη σε σχέση με τις διατάξεις του.
Στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αντιδρούν οι οργανώσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου. Οπως σημειώνει η ΔΑΣ-ΑΔΕΔΥ, το νομοσχέδιο ποινικοποιεί τη συνδικαλιστική και πολιτική δράση και προβλέπει αυστηροποίηση ποινών, κάτι που «θα ενισχύσει το κλίμα αυταρχισμού. Η αποχή από την αξιολόγηση σε εφαρμογή των αποφάσεων των συνδικαλιστικών μας οργάνων δεν είναι πειθαρχικό παράπτωμα. Αποτελεί άσκηση του συνδικαλιστικού και συνταγματικού δικαιώματος στην απεργία», επισημαίνει.
Βασικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η επίσπευση της ολοκλήρωσης εξέτασης των πειθαρχικών υποθέσεων, καθώς με το υφιστάμενο πλαίσιο οι διαδικασίες μπορούν να διαρκέσουν έως και πέντε χρόνια.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στη συνοδευτική έκθεση, στο τέλος του 2024 περίπου 2.300 πειθαρχικές υποθέσεις εκκρεμούσαν στα 100 Πρωτοβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια του Δημοσίου.
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση νέου πειθαρχικού οργάνου, του «Πειθαρχικού Συμβουλίου Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα» με τη συμμετοχή λειτουργών από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το οποίο αντικαθιστά τα υφιστάμενα πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια πειθαρχικά συμβούλια ανθρώπινου δυναμικού και θα είναι αρμόδιο για την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας στους υπαλλήλους του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.
Το όργανο αποτελείται από εξήντα (60) μέλη, λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), οι οποίοι συνεδριάζουν σε κλιμάκια τριμελούς ή πενταμελούς σύνθεσης και κατά τη διάρκεια της θητείας τους απαλλάσσονται από κάθε άλλη υπηρεσία ώστε να εξασφαλιστεί η γρήγορη εξέταση των υποθέσεων. Επίσης προβλέπεται ότι η πειθαρχική διαδικασία είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από την ποινική ή άλλη δίκη και η ποινική δίκη δεν αναστέλλει την πειθαρχική διαδικασία.
Κατά τη διάρκεια της πειθαρχικής διαδικασίας εφόσον προβλέπεται ο υπάλληλος να τεθεί σε κατάσταση αργίας ή αναστολής άσκησης καθηκόντων, καταβάλλεται το ήμισυ των αποδοχών του. Εφόσον αθωωθεί, του καταβάλλεται το σύνολο των χρημάτων που έχουν παρακρατηθεί.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η διεύρυνση πειθαρχικών παραπτωμάτων και κυρίως για πρώτη φορά θεσπίζεται ως πειθαρχικό παράπτωμα η άρνηση υπαλλήλου να λάβει μέρος, να διευκολύνει ή να προβεί στη διαδικασία αξιολόγησης είτε ως αξιολογητής είτε ως αξιολογούμενος. Επίσης συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα η άρνηση ή η παράλειψη υπαλλήλου να συμμετάσχει, να διευκολύνει ή να προβεί σε ενέργεια που αφορά τον προγραμματισμό, την αξιολόγηση, τη στοχοθεσία, τις μετρήσεις, τις επιμορφώσεις ή οποιαδήποτε άλλη διαδικασία που προβλέπεται σχετικά με την απόδοση, την αποτελεσματικότητα ή την ποιότητα των υπηρεσιών του Δημοσίου.
Η διαβάθμιση
Οι πειθαρχικές ποινές που προβλέπονται ανάλογα με τα παραπτώματα είναι α) έγγραφη επίπληξη, β) πρόστιμο έως τις αποδοχές δώδεκα (12) μηνών, γ) στέρηση του δικαιώματος χορήγησης μισθολογικού κλιμακίου από ένα (1) έως πέντε (5) έτη, δ) αφαίρεση έως τεσσάρων (4) μισθολογικών κλιμακίων, ε) στέρηση του δικαιώματος για προαγωγή από ένα (1) έως πέντε (5) έτη, στ) στέρηση του δικαιώματος συμμετοχής σε διαδικασία επιλογής προϊσταμένου οργανικής μονάδας οποιουδήποτε επιπέδου και απαγόρευση άσκησης καθηκόντων προϊσταμένου κατ’ αναπλήρωση ή με ειδικές διατάξεις για διάστημα από ένα (1) έως πέντε (5) έτη, ζ) αφαίρεση της άσκησης των καθηκόντων προϊσταμένου οργανικής μονάδας οποιουδήποτε επιπέδου για τη θητεία ή το υπόλοιπό της και απαγόρευση άσκησης καθηκόντων προϊσταμένου με γενικές ή ειδικές διατάξεις για διάστημα από ένα (1) έως πέντε (5) έτη, η) υποβιβασμός έως δύο (2) βαθμούς, θ) προσωρινή παύση από τρεις (3) έως δώδεκα (12) μήνες με πλήρη στέρηση των αποδοχών και ι) οριστική παύση.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αν ασκείται πειθαρχική δίωξη εναντίον υπαλλήλου ο οποίος παρέσχε πληροφορίες στις διωκτικές αρχές, και συνέβαλε ουσιωδώς στην αποκάλυψη και δίωξη υπόπτων, για τη συνέχιση της διαδικασίας το πειθαρχικό όργανο οφείλει να αποδείξει ότι η δίωξη που άσκησε δεν οφείλεται στην προαναφερθείσα ουσιώδη συμβολή του υπαλλήλου.
Προβλέπεται η δημιουργία νέου οργάνου, αρμοδίου για την άσκηση πειθαρχικής εξουσίας στους υπαλλήλους και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Πειθαρχική εξουσία στους υπαλλήλους ασκούν:
– Οι πειθαρχικώς προϊστάμενοί τους.
– Το Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα.
– Ο διοικητής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
– Το Διοικητικό Εφετείο.
– Το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Αντίστοιχες είναι οι τροποποιήσεις και για τον κώδικα κατάστασης δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων. Στο β΄ κεφάλαιο του νομοσχεδίου προβλέπεται η σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων – Reform Greece» (ΕΛΚΕΔΙΜ – Reform Greece) και διακριτικό τίτλο «Reform Greece». Το κέντρο εποπτεύεται από τον υπουργό Εσωτερικών, εδρεύει στην Περιφέρεια Αττικής, διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και απολαύει των διοικητικών, οικονομικών και δικαστικών απαλλαγών και ατελειών του Δημοσίου. Η αποστολή του είναι η παροχή τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης διοικητικών μεταρρυθμίσεων σε φορείς και οργανισμούς στην Ελλάδα, καθώς και η εξαγωγή εθνικής τεχνογνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης στο εξωτερικό. Στο κέντρο συστήνονται 35 θέσεις προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι όποιος αποκτά ελληνική ιθαγένεια μπορεί να προβεί σε εξελληνισμό των ονοματεπωνυμικών στοιχείων του, καθώς και των στοιχείων των ανήλικων τέκνων του. Προβλέπεται επίσης ότι για τη μετάταξη υπαλλήλου μέσω της κινητικότητας σε άλλο δήμο απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σύμφωνη γνώμη του ΟΤΑ από τον οποίο φεύγει. Τέλος, μειώνεται το παράβολο για τη λήψη γενετικού υλικού από ζώα συντροφιάς, από τα εβδομήντα (70) ευρώ στα είκοσι (20) ευρώ και από τα σαράντα (40) ευρώ στα είκοσι (20) ευρώ αντίστοιχα για σκύλους και γάτες.
