«Δεν γίνονται πλέον συμπλοκές στην είσοδο των γηπέδων, όπως παλιά, ενώ έχουν μειωθεί και τα επεισόδια κατά τη διάρκεια του αγώνα». Ο Φ., οπαδός που πηγαίνει χρόνια στο γήπεδο, σχολιάζει πώς έχει αλλάξει η κατάσταση εντός των αγωνιστικών χώρων μετά την επιβολή των νέων μέτρων για την οπαδική βία. «Πετάς μια φωτοβολίδα στο γήπεδο και ύστερα από δυο τρεις μέρες σε βρίσκουν από τις κάμερες και σε βάζουν μέσα», λέει χαρακτηριστικά. Βεβαίως επισημαίνει πως η οπαδική βία που εκδηλώνεται εκτός γηπέδου, παρότι και αυτή μειώνεται, δεν έχει εξαλειφθεί.

Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουν δικηγόροι, αστυνομικοί και ακαδημαϊκοί, που ασχολούνται με το φαινόμενο της οπαδικής βίας και μίλησαν στην «Κ» 16 μήνες μετά την έναρξη της εφαρμογής των νέων μέτρων κατά του φαινομένου αυτού. Τα μέτρα εισήχθησαν μετά τους θανάτους των Αλκη Καμπανού και Μιχάλη Κατσούρη στα δύο διαδοχικά χουλιγκανικά επεισόδια που σημειώθηκαν το 2022 και το 2023 αντίστοιχα.

Η εγκατάσταση και η λειτουργία καμερών υψηλής ευκρίνειας σε γήπεδα και στάδια, η εισαγωγή του προσωποποιημένου εισιτηρίου που συνδέεται ψηφιακά με τα στοιχεία ταυτοπροσωπίας του φιλάθλου που εισέρχεται στον αγωνιστικό χώρο, η αυστηροποίηση των ποινών αλλά και η επιτάχυνση των διαδικασιών εκδίκασης ήταν κάποια από αυτά τα μέτρα.

Στον απολογισμό που πραγματοποίησε η κυβέρνηση ανέφερε πως εκδόθηκαν 1.485.012 προσωποποιημένα εισιτήρια, εγκαταστάθηκαν περισσότερες από 1.500 κάμερες με το σύνολο αυτών να ξεπερνάει πια τις 2.500 καθώς και επιβλήθηκαν διοικητικές κυρώσεις ύψους 1,374 εκατ. ευρώ.

Ο Π., επίσης οπαδός που πηγαίνει συνέχεια στο γήπεδο, είπε πως τα μέτρα έχουν επηρεάσει τη συμπεριφορά των οπαδών, προσθέτοντας πως πλέον εκλείπουν ακόμα και μικροεπεισόδια, όπως ρίψεις μπουκαλιών στο γήπεδο ή βρισιές.
Ενδεικτικά ανέφερε ότι έχει συλληφθεί νεότερος φίλος του επειδή είχε μαζί του στον αγώνα πυρσό. «Δεν τον είχε ανάψει και τον συνέλαβαν. Κάποιος θα το σκεφτεί μία και δύο φορές να μαλώσει. Αυτοί όμως που είναι να βρεθούν εκτός γηπέδου, θα το κάνουν. Για αυτόν που είναι οργανωμένος μια ζωή, η ομάδα είναι αρρώστια», τόνισε.

Από πλευράς αστυνομίας, ο πρόεδρος της Ενωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων, Δημοσθένης Πάκος παρατήρησε και αυτός πως τα επεισόδια εντός γηπέδου έχουν πράγματι μειωθεί, υπό τον φόβο των καμερών και των συλλήψεων. Οπως επισήμανε, παρότι τα συμβάντα -όπως ραντεβού μεταξύ φιλάθλων για συμπλοκές- δεν έχουν σταματήσει, είναι σίγουρα λιγότερα. «Τον χουλιγκανισμό δεν τον νικάς εύκολα», υπογράμμισε. Τα υπουργεία που ένωσαν δυνάμεις για την εφαρμογή των μέτρων, σημείωσαν πως από τον Φεβρουάριο του 2024 μέχρι τον φετινό Μάιο έχουν γίνει συνολικά 694 συλλήψεις.

Αυστηρές ποινές
Δικηγόροι που έχουν αναλάβει υποθέσεις οπαδικής βίας βλέπουν διαφορά και στον ρυθμό εκδίκασης των υποθέσεων οπαδικής βίας. Οπως τόνισε στην «Κ» ο δικηγόρος Αντώνης Καραγιάννης, παρότι παλαιότερες υποθέσεις μπορεί να καθυστερούσαν να εκδικαστούν πηγαίνοντας από αναβολή σε αναβολή, οι νέες υποθέσεις εκδικάζονται αμέσως. «Δίνουν μεγάλο βάρος πλέον στα οπαδικά. Συχνά πλέον οι δικαστές δεν δέχονται αναβολή της δίκης, και γίνεται διακοπή ώστε αυτή να συνεχιστεί εντός του επόμενου διαστήματος».
Ο Κωστής Τσάκος, δικηγόρος, αναφέρθηκε στην αυστηρότητα των ποινών, οι οποίες ούτε αναστέλλονται αλλά ούτε μετατρέπονται, λέγοντας πως αυτό έχει δημιουργήσει και στρεβλώσεις. «Και δύο γονείς να είναι, που θα επιτεθούν λεκτικά ο ένας στον άλλον, σε έναν αγώνα τοπικού ενδιαφέροντος, εφόσον αυτό εμπίπτει στον νόμο περί οπαδικής βίας θα μπουν στη φυλακή για δύο μήνες. Αυτό είναι λάθος. Προσκρούει στο τεκμήριο αθωότητας», σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας ωστόσο πως έχει αρχίσει να εγγράφεται στη συνείδηση του κόσμου πως αν κάνει κάποιος κάτι στο πλαίσιο της οπαδικής βίας, οδηγείται στη φυλακή.
Παρότι έχουν μειωθεί τα επεισόδια βίας με οπαδικό υπόβαθρο, το φαινόμενο δεν έχει εξαλειφθεί. Απλά έχει μεταφερθεί εκτός γηπέδων, όπου κατά καιρούς έχουν σημειωθεί σοβαρότατες συμπλοκές.
«Εμείς είχαμε αιτηθεί να αλλάξει το πλαίσιο ώστε να υπάρχει ένα περιθώριο ευελιξίας, όπως το δικαίωμα αναστολής. Το νομοθετικό πλαίσιο παραμένει πολύ αυστηρό. Αν κάποιος χρησιμοποιήσει λέιζερ εντός του αγωνιστικούς χώρου ή πετάξει μπουκάλι στο γήπεδο -πρακτικές που ασφαλώς δεν επικροτούμε- κινδυνεύει με φυλάκιση», τόνισε στον ίδιο τόνο ο δικηγόρος, Γιώργος Κατσαδήμας. Οπως διευκρίνισε, παρότι έχουν μειωθεί τα επεισόδια βίας με οπαδικό υπόβαθρο, το φαινόμενο δεν έχει εξαλειφθεί. Απλά έχει μεταφερθεί εκτός γηπέδων, όπου κατά καιρούς έχουν σημειωθεί σοβαρότατες συμπλοκές.
Σε αυτό στέκεται και ο Διαμαντής Μαστρογιαννάκης, διδάσκων στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Οπως σημείωσε, η πολιτική που ακολουθείται είναι αυστηροποίηση καταστολής και της επιτήρησης. «Αυτό ελέγχει την εκδήλωση του φαινομένου, όχι το ίδιο το φαινόμενο». Σύμφωνα με τον ίδιο τα μέτρα καταστολής έχουν αποτελεσματικότητα και έχουν εφαρμοσθεί εκτενώς και από άλλες χώρες, όπως η Βρετανία, ωστόσο συνοδεύονται και από άλλα μέτρα, όπως κοινωνικοί ψυχολόγοι και παρατηρητές, οι οποίοι παρακολουθούν το φαινόμενο. «Είναι μέτρα τα οποία δεν λειτουργούν άμεσα, αλλά μακροπρόθεσμα έχουν αποτέλεσμα».

