Υποχρεωμένη να επιταχύνει τον βηματισμό της όσον αφορά τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης (AI), τόσο σε επίπεδο επιχειρηματικής στρατηγικής όσο και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της, είναι η χώρα μας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στην Ελλάδα, παρά την πρόοδο που σημειώνεται, κυρίως τον τελευταίο χρόνο, η υιοθέτηση της AI βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, οι επιχειρήσεις εμφανίζονται ανέτοιμες και πολλές φορές χωρίς ενημέρωση, ενώ μόνο μια μειοψηφική ομάδα εργαζομένων εμφανίζεται να γνωρίζει την τεχνολογία και να μπορεί να ακολουθήσει γρήγορα τις εξελίξεις. Σύμφωνα με τη Eurostat, η χώρα μας εμφανίζεται μεταξύ των ουραγών της Ευρώπης στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς λιγότερες από μία στις δέκα εταιρείες κάνει σήμερα χρήση ΑΙ. Βέβαια, σε σχέση με το 2023 σημειώνει σημαντικές επιδόσεις, αφού, από περίπου 6% το 2023, το ποσοστό χρήσης αυξήθηκε στο 9,8% το 2024, ωστόσο βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο του 13,5% της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο «Σφυγμός του Επιχειρείν – BusinessPulse», η έρευνα που παρουσίασε πρόσφατα ο ΣΕΒ, κατέδειξε άλλωστε πως μόνο το 25,4% των ελληνικών επιχειρήσεων έχει έστω και κάποια εμπειρία ή επαφή με την τεχνητή νοημοσύνη. Το μεγαλύτερο ποσοστό, 55,1%, δεν σχεδιάζει καμία σχετική δράση για το επόμενο έτος, ενώ το 18,5% δεν έχει κάνει ακόμη την αρχή.
Μεγάλες επιχειρήσεις διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιούνται στη χώρα, σπάνια συναντούν στο πελατολόγιό τους επιχειρήσεις που αναζητούν εργαζομένους με εξειδίκευση στη χρήση AI, ενώ και σε επίπεδο προσφοράς, οι υποψήφιοι εργαζόμενοι με γνώσεις τεχνητής νοημοσύνης είναι πολύ λίγοι. Αλλά και η έρευνα του ΣΕΒ δείχνει πως μόνο το 34,5% των επιχειρήσεων θεωρεί επαρκή ή ισχυρή την ετοιμότητα των εργαζομένων τους για τις ανάγκες της AI τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ το 58,9% τη χαρακτηρίζει περιορισμένη ή ανεπαρκή. Η διαφορά αυτή αποτυπώνει το έλλειμμα κατάρτισης και την ανάγκη για δομημένα προγράμματα εκπαίδευσης.
Μόνο μια μειοψηφική ομάδα εργαζομένων εμφανίζεται να μπορεί να ακολουθήσει γρήγορα τις εξελίξεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μελέτη του ομίλου Adecco για την Ελλάδα, που θα παρουσιαστεί την ερχόμενη βδομάδα, εντοπίζει μια μειοψηφική ομάδα εργαζομένων έτοιμων για το μέλλον, οι οποίοι είναι γνώστες της τεχνολογίας και ακολουθούν πολύ γρήγορα τις εξελίξεις. Παρά τη διεθνή πίεση και τις στρατηγικές προτεραιότητες σε αυτούς τους τομείς, πολλά στελέχη επιχειρήσεων δηλώνουν ότι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση δεν έχουν επηρεάσει σημαντικά τις ανάγκες τους σε εργατικό δυναμικό. Μεγάλο ποσοστό των επιχειρήσεων αναφέρει ότι η ψηφιακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, δεν έχει οδηγήσει ούτε σε ανάγκη για νέες δεξιότητες ούτε σε απώλεια προσωπικού, γεγονός που υποδηλώνει περιορισμένη συνειδητοποίηση ή προσαρμογή στις απαιτήσεις του μετασχηματισμού. Κι όπως χαρακτηριστικά σημειώνει μιλώντας στην «Κ» ο VP & Head του ομίλου Adecco σε Ελλάδα και Βουλγαρία, Κωνσταντίνος Μυλωνάς, σε μια εποχή που η τεχνολογική πρόοδος αλλάζει ραγδαία τον κόσμο της εργασίας, μόνον οι εταιρείες που δεσμεύονται σε μια περιεκτική, μακρόπνοη προσέγγιση θα δημιουργήσουν ένα χώρο εργασίας όπου οι άνθρωποι και η τεχνολογία θα αναπτύσσονται μαζί, θέτοντας τις βάσεις για ένα ανθεκτικό, «έτοιμο για το μέλλον» εργατικό δυναμικό.
Κι όλα τα παραπάνω ενώ, σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) που δημοσιεύθηκε μέσα στην εβδομάδα, μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας παγκοσμίως είναι εκτεθειμένη στην τεχνητή νοημοσύνη. Η έκθεση επισημαίνει πως η επέλαση της ΑΙ δεν θα αντικαταστήσει τα επαγγέλματα που βρίσκονται στην «κόκκινη ζώνη», δηλαδή κατά κύριο λόγο διοικητικά καθήκοντα που ασκούνται από γυναίκες, υπαλλήλους γραφείου (π.χ. γραμματειακή υποστήριξη), αλλά και θέσεις ψηφιοποιημένων γνωστικών εργασιών, σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, υπηρεσίες λογισμικού και σε τομείς που σχετίζονται με χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, αλλά θα τα μετασχηματίσει ώστε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Σύμφωνα με την ILO, oι βασικοί τομείς όπου αξιοποιείται ήδη ή προγραμματίζεται η χρήση AI είναι το μάρκετινγκ και οι πωλήσεις (56,3%), οι εσωτερικές λειτουργίες (50,4%) και οι υπηρεσίες πληροφορικής (35,5%).
Τα ευρήματα από το LinkedIn Talent Pool Report επιβεβαιώνουν τη μεγάλη ζήτηση για τεχνολογικές ειδικότητες όπως software engineers και data scientists, με τον ρόλο του project manager επίσης σε σταθερά υψηλή ζήτηση. Ωστόσο, η περιορισμένη παρουσία ειδικών AI ρόλων δείχνει το έλλειμμα εγχώριας εξειδίκευσης.
Σε θέση μάχης οι εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ
Σε άλλο επίπεδο έχει φτάσει ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης στην τεχνολογική βιομηχανία. Από την κυκλοφορία του ChatGPT στα τέλη του 2022, οι μεγάλοι παίκτες, όπως η OpenAI, η Google και η xAI, δίνουν μάχη για να προσλάβουν ταλέντα που θεωρούνται «σούπερ σταρ» ανάμεσα στους ερευνητές τεχνητής νοημοσύνης, δαπανώντας εκατομμύρια. Η πρόσληψη κορυφαίων ταλέντων στη Σίλικον Βάλεϊ έχει κλιμακωθεί σε επίπεδα που θυμίζουν τις μεταγραφές επαγγελματιών αθλητών. Πρώην ερευνητής της OpenAI, ο οποίος τώρα αναζητάει ταλέντα για τη δική του εταιρεία, παρομοιάζει το σκηνικό «σαν μια παρτίδα σκάκι». «Θέλουν να κινηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, οπότε είναι διατεθειμένες να πληρώσουν πολλά για υποψηφίους με εξειδικευμένη τεχνογνωσία, όπως τα πιόνια του παιχνιδιού. Είναι σαν να λένε: “Εχω αρκετούς πύργους; Αρκετούς ιππότες;”» εξηγεί η Αριελ Χέρμπερτ-Βος, CEO της startup κυβερνοασφάλειας RunSybil μιλώντας στο Reuters. Το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στους λεγόμενους ICs, τους μεμονωμένους συνεργάτες που είναι περιζήτητοι στην ελίτ της τεχνολογίας. Οι εταιρείες ρίχνουν εκατομμύρια δολάρια σε μπόνους και πακέτα αμοιβών προκειμένου να τους αποκτήσουν.
“]
Η OpenAI προσφέρει σε μερικούς κορυφαίους ερευνητές της μπόνους παραμονής ύψους 2 εκατ. δολαρίων, καθώς και μετοχές 20 εκατ. δολαρίων, για να μη φύγουν για τη νέα εταιρεία τού πρώην επικεφαλής επιστήμονά της, Ιλία Σουτσκέβερ, την SSI.
Αλλοι ερευνητές της OpenAI που δέχθηκαν προσφορές από την Eleven Labs έλαβαν μπόνους τουλάχιστον 1 εκατ. δολαρίων για να παραμείνουν στην εταιρεία, δήλωσαν δύο πηγές στο Reuters. Οι κορυφαίοι ερευνητές της OpenAI λαμβάνουν τακτικά πακέτα απολαβών άνω των 10 εκατ. δολαρίων ετησίως, ανέφεραν οι πηγές.
Mεγάλοι παίκτες, όπως η OpenAI, η Google και η xAI, προσπαθούν με κάθε τρόπο να προσελκύσουν ταλέντα στον κλάδο της AI.
Η Google DeepMind έχει προσφέρει στους κορυφαίους ερευνητές πακέτα απολαβών ύψους 20 εκατ. δολαρίων ετησίως, έχει δώσει επιχορηγήσεις μετοχών ειδικά σε ερευνητές AI και έχει επίσης μειώσει την απαιτούμενη περίοδο για την κατοχύρωση ορισμένων πακέτων μετοχών σε 3 χρόνια, αντί για τα 4 χρόνια όπως συνηθίζεται, πάντα σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται το Reuters. Την ίδια ώρα, κορυφαίοι μηχανικοί σε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας λαμβάνουν μέση ετήσια αμοιβή 281.000 δολαρίων σε μισθό και 261.000 δολαρίων σε μετοχές.
Το ταλέντο ήταν πάντα σημαντικό στη Σίλικον Βάλεϊ. Η διαφορά με την έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης είναι το πόσο λίγοι άνθρωποι ανήκουν σε αυτή την ελίτ. Υπολογίζονται από μερικές δεκάδες έως περίπου χίλιους.
Η έλλειψη ταλέντων έχει αναγκάσει τις εταιρείες να προσεγγίσουν τις προσλήψεις δημιουργικά. Η Zeki Data, μια εταιρεία δεδομένων που επικεντρώνεται στον εντοπισμό κορυφαίων ταλέντων AI, δήλωσε ότι χρησιμοποιεί τεχνικές ανάλυσης δεδομένων της αθλητικής βιομηχανίας, όπως αυτή που έγινε δημοφιλής από την ταινία «Moneyball», για να εντοπίσει πολλά υποσχόμενα αλλά ανεξερεύνητα ταλέντα. Για παράδειγμα, η Zeki Data ανακάλυψε ότι η Anthropic έχει προσλάβει ερευνητές με υπόβαθρο θεωρητικής φυσικής και άλλες εταιρείες AI έχουν προσλάβει άτομα με υπόβαθρο κβαντικής πληροφορικής.
