Οχι μόνοι. Οχι κάθετα στην παραλία. Οχι απότομη εισαγωγή στο νερό. Οχι μέχρις εξαντλήσεως. Αυτά είναι τα κρίσιμα «όχι» που πρέπει να θυμούνται τα άτομα τρίτης ηλικίας τα οποία αγαπούν το κολύμπι και τη θάλασσα, σύμφωνα με τη νέα ενημερωτική καμπάνια του Safe Water Sports, του μη κερδοσκοπικού οργανισμού που από το 2015 εργάζεται για την ενίσχυση της ασφάλειας στο νερό.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων στο Υδάτινο Περιβάλλον της Ελλάδας, που δημοσιοποιήθηκε χθες από το Safe Water Sports και το υπουργείο Ναυτιλίας, από τα 388 θανάσιμα ατυχήματα που συνέβησαν στη θάλασσα το 2024, τα 321 αφορούσαν άτομα άνω των 60 ετών (83%). Την τελευταία πενταετία, οπότε καταγράφονται αναλυτικά τα στοιχεία των πνιγμών και των ατυχημάτων στη θάλασσα, προκύπτει ότι οκτώ στους 10 θανάτους αφορούν άτομα άνω των 60 ετών.
Και το 2024 τα θύματα ήταν κυρίως Ελληνες (65%), άνδρες (68%), ενώ ο Ιούλιος ήταν ο μήνας με τους περισσότερους θανάτους (127). Από τα δυστυχήματα σε θάλασσα, η συντριπτική πλειονότητα (382) συνέβη σε απόσταση μικρότερη των 1.000 μ. από την ακτή, την ώρα της κολύμβησης (363). Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 66% των θανάσιμων ατυχημάτων συνέβη σε παραλίες μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη (το 54% σε παραλίες που δεν προβλέπεται ναυαγοσωστική κάλυψη και το 12% σε φυλασσόμενες παραλίες εκτός του ωραρίου του ναυαγοσώστη).
Αύξηση κάλυψης
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση, το 2024 τοποθετήθηκαν ναυαγοσώστες σε 571 παραλίες (υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης είχαν 616 παραλίες, ποσοστό 93%). Αξίζει να σημειωθεί, όπως τόνισε χθες και ο πρόεδρος του Safe Water Sports κ. Παναγιώτης Πασχαλάκης, ότι το 2015, που ξεκίνησε τη δράση ο οργανισμός και τη συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας, η κάλυψη ήταν μόλις 50%. Πλέον η ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών διαρκεί οκτώ ώρες, δηλαδή από τις 10 π.μ. έως τις 6 μ.μ. Το Safe Water Sports έχει δημιουργήσει την εφαρμογή LifeguardRescue app, που καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τις διασώσεις και την παροχή πρώτων βοηθειών στις παραλίες από τους ναυαγοσώστες. Το 2024 η εφαρμογή λειτούργησε σε παραλίες 24 δήμων, όπου πραγματοποιήθηκαν 3.334 συμβάντα διάσωσης.
Οι 201 θάνατοι οφείλονταν σε πνιγμό (52%), 18 σε παθολογικά αίτια, ένας σε θανάσιμο ατύχημα και για τους 168 δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη το αίτιο, αφού δεν έχει ολοκληρωθεί η σχετική ιατροδικαστική έκθεση. Βάσει των στοιχείων, ο Δήμος Ρόδου κατέγραψε πέρυσι τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα (13), με τον Δήμο Δίου – Ολύμπου (11) και τον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης να ακολουθούν (10). Από εννέα θανάσιμα ατυχήματα καταγράφηκαν το 2024 στους Δήμους Χανίων, Ρεθύμνης και Χερσονήσου.
Το 2015 η ναυαγοσωστική κάλυψη ήταν μόλις 50% – Την περασμένη χρονιά τοποθετήθηκαν ναυαγοσώστες σε 571 παραλίες, αυξάνοντας την κάλυψη στο 93%.
Η ερασιτεχνική αλιεία
Για άλλη μία χρονιά προκύπτει ότι η ερασιτεχνική αλιεία εγκυμονεί κινδύνους. Το 2024 καταγράφηκαν πέντε θανάσιμα ατυχήματα από ταχύπλοο, όλα κατά τη διάρκεια ερασιτεχνικής αλιείας. Αντίθετα, την περυσινή χρονιά δεν καταγράφηκαν ατυχήματα σε εκμισθούμενα μέσα αναψυχής (υπήρξαν τρία ατυχήματα σε ιδιωτικά μέσα αναψυχής). Καταγράφηκαν 14 περιστατικά τραυματισμών, τα περισσότερα από τα οποία σε θαλάσσια παιδική χαρά.
Σε εσωτερικά ύδατα καταγράφηκαν πέρυσι συνολικά επτά θάνατοι, οι περισσότεροι σε πισίνες ξενοδοχείων. Από το 2020 κάθε χρόνο κατά μέσον όρο χάνουν τη ζωή τους τέσσερις άνθρωποι στη διάρκεια δραστηριοτήτων αναψυχής.
Στο μεταξύ, «θαλασσοταραχή» έχει προκαλέσει η απόφαση του Λιμεναρχείου Σαρωνικού να απαγορεύσει στις παραλίες της δικαιοδοσίας του τη χρήση ιδιωτικών σκαφών και θαλάσσιων σπορ τις ώρες κοινής ησυχίας (14.00-17.00) για τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο. Συγκεκριμένα, η απόφαση αφορά την κυκλοφορία ιδιωτικής χρήσης ή εκμισθούμενων ατομικών σκαφών και θαλάσσιων μοτοποδηλάτων (τζετ σκι), όπως και των λεγόμενων sea beetle, sea bikes, surf-jet, surf-ski κ.ά. στις παραλίες των Δήμων Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Αλίμου, Παλαιού Φαλήρου, Κρωπίας και Σαρωνικού. Από τον τομέα Λιμενικής Αστυνομίας του Λιμεναρχείου Σαρωνικού αναφέρουν ότι η συγκεκριμένη απόφαση εκδίδεται κάθε χρόνο, αφού αυτό προβλέπει ο Γενικός Κανονισμός Λιμένα αριθ. 20 (σ.σ. για τα ταχύπλοα σκάφη και λοιπά θαλάσσια μέσα αναψυχής).
«Μπαίνουν πατημένοι»
Σύμφωνα με τον προϊστάμενο τομέα Λιμενικής Αστυνομίας κ. Πλεύρη, δεν πρόκειται για απαγόρευση, αλλά για περιορισμό της όχλησης καθώς οι παραλίες βρίσκονται μπροστά από κατοικημένες περιοχές. «Δεν είμαστε Υδρα όπου οι παραλίες είναι εκτός οικιστικού ιστού! Πάντως συναντάμε κάθε χρόνο παραβιάσεις των κανόνων χρήσης, καθώς πολλοί, για παράδειγμα, δεν γνωρίζουν ότι πρέπει να τηρούν συγκεκριμένη απόσταση από σημαδούρες ή περνούν ανάμεσα στον κόσμο». Οπως είπε, πολλοί παραβιάζουν τα όρια ταχύτητας και “μπαίνουν πατημένοι” όταν δεν έχει σημαντήρες». Οπως τονίζει, ακόμη και η χρήση τζετ σκι χρειάζεται δίπλωμα χειριστή. «Το μόνο που δεν χρειάζεται άδεια είναι το μικρό βαρκάκι με μηχανή κάτω των 30 ίππων. Ο θαλάσσιος τουρισμός προχωρεί, η τεχνολογία προχωρεί, αλλά να μπει και μια τάξη». Στις 20 Μαΐου ξεκινούν επίσημα οι έλεγχοι.
Οπως ανέφερε στην «Κ» πάντως ο τεχνικός σύμβουλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εκμισθωτών Θαλάσσιων Μέσων Αναψυχής κ. Μιχαήλ Βλάχος, ο σύνδεσμος έχει ήδη προσφύγει στο ΣτΕ εναντίον της απόφασης του Λιμεναρχείου Σαρωνικού. «Υποστηρίζουμε ότι η διάταξη είναι από τη δεκαετία του 1990, τότε που τα θαλάσσια μοτοποδήλατα ήταν δίχρονα με κινητήρες που πράγματι έκαναν θόρυβο. Πλέον στην Ε.Ε. εισάγονται μόνο μοτοποδήλατα που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα ρύπανσης και θορύβου». Οπως λέει, για να απαγορευθεί κάτι λόγω θορύβου, θα πρέπει ο θόρυβος να έχει μετρηθεί. «Είναι μια διασκέδαση που την κόβουν».
