Σημαντικό μήνυμα προς τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης έστειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα από το 2029 δεν θα είναι πλέον η πιο υπερχρεωμένη χώρα στην Ευρώπη, χάρη στη ραγδαία αποκλιμάκωση που θα συνεχίσει να καταγράφει το δημόσιο χρέος, με ώθηση και από το σχέδιο της κυβέρνησης για την πρόωρη αποπληρωμή πιο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός έβαλε και επίσημα τέλος στη συζήτηση του «τι θα γίνει μετά το 2032» με το χρέος, όταν και ξεκινάει η πληρωμή των τόκων του δεύτερου μνημονίου.
«Το υπέρογκο δημόσιο χρέος, το οποίο υπονόμευσε την εθνική μας κυριαρχία και την κοινωνική συνοχή, πλέον αποκλιμακώνεται ραγδαία», σημείωσε ο κ. Πιερρακάκης μετά την επίσκεψη που πραγματοποίησε την Τετάρτη στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, όπου και συναντήθηκε με τον γενικό διευθυντή του ΟΔΔΗΧ Δημήτρη Τσάκωνα και στελέχη του οργανισμού. «Με την πλήρη αποπληρωμή των δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με την πρόωρη αποπληρωμή του πρώτου, ακριβού μνημονίου, με τέτοιου τύπου ενέργειες, πλέον απονευρώνουμε, απομειώνουμε έναν κίνδυνο ο οποίος υπήρχε. Και ποιος ήταν αυτός; Από το 2032 και μετά να πιεστεί η χώρα ως προς την αποπληρωμή του χρέους, λόγω αυξημένου κόστους εξυπηρέτησης. Ο κίνδυνος αυτός δεν υπάρχει πια», τόνισε ο υπουργός.
Οπως είχε προαναγγείλει πρόσφατα ο κ. Πιερρακάκης, ένα σημαντικό μέρος του ελληνικού χρέους –ύψους περίπου 31,6 δισ. ευρώ– θα αποπληρωθεί έως το 2031, δηλαδή δέκα χρόνια νωρίτερα από την αρχική λήξη του. Αυτό το ποσό αφορά το υπόλοιπο των δανείων (GLF) συνολικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ που δόθηκαν στη χώρα μας από 14 χώρες της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος διάσωσης τον Μάιο του 2010, το οποίο περιλάμβανε και δάνεια ύψους 20,1 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ, που η Ελλάδα εξόφλησε πλήρως πριν από τη λήξη τους, το 2022. Οι δόσεις των GLF επεκτείνονται έως και το 2041 και η κάθε δόση είναι ύψους 2,645 δισ. ευρώ (πλην των δύο τελευταίων, που είναι 1,939 δισ. ευρώ το 2040 και 571 εκατ. ευρώ το 2041). Η φετινή δόση μαζί με αυτές των επόμενων τριών ετών (2026-2028) έχουν ήδη προπληρωθεί από το 2023 και το 2024, ενώ οι πρόωρες πληρωμές ξεκίνησαν το 2022.
«Το να μειώνει κανείς το χρέος του σημαίνει περισσότερες οικονομικές ευκαιρίες για τη χώρα. Σημαίνει να μπορείς να αναπτύσσεσαι καλύτερα και να έχεις μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στα μάτια των αγορών. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική κατάκτηση», επισήμανε ο κ. Πιερρακάκης εξαίροντας τον ΟΔΔΗΧ και τον κ. Τσάκωνα για τη σημαντική συμβολή τους σε αυτό.
Η Ελλάδα από το 2029 δεν θα είναι πλέον η πιο υπερχρεωμένη χώρα στην Ευρώπη, τονίζει ο κ. Πιερρακάκης.
Την αρχή του σχεδίου της αποπληρωμής των 31,6 δισ. ευρώ πολύ νωρίτερα από τη λήξη τους είχε ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέδριο του Bloomberg τον Νοέμβριο του 2024. Οπως είχε πει, το 2025 θα αποπληρωθούν πρόωρα τουλάχιστον 5,3 δισ. ευρώ τα οποία θα καλύπτουν, αναλογικά (pro rata), μέρος των συνολικών δόσεων των δανείων GLF που αφορούν το διάστημα 2033 έως και 2041.
Στόχος είναι, όπως έχει γράψει η «Κ», από φέτος και στα επόμενα έξι χρόνια (έως το 2031), με ανάλογες κινήσεις, να έχουν εξοφληθεί πλήρως αυτά τα δάνεια, αντί του αρχικού πλάνου για εξόφληση το 2041.
Ετσι, με «όπλο» τα ταμειακά διαθέσιμα τα οποία αυτή τη στιγμή ξεπερνούν τα 44 δισ. ευρώ, ξεκινώντας τον προσεχή Δεκέμβριο, θα αποπληρώνεται πρόωρα το πολύ μακροπρόθεσμο χρέος της Ελλάδας, και φυσικά το διάστημα του οποίου οι δόσεις έχει επιλεχθεί να προεξοφληθούν (2033-2041) δεν είναι καθόλου τυχαίο. Οπως έχουν αναφέρει πηγές στην «Κ», στόχος είναι να δοθεί ένα μήνυμα ότι η Ελλάδα, όχι μόνο στο κοντινό μέλλον αλλά και στο μακρινό, μετά το 2032, διαβεβαιώνει ότι θα ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της, δείχνοντας με απτό τρόπο πως ήδη λαμβάνει μέτρα ώστε η ομαλότητα στην οποία είχε επιστρέψει να διατηρηθεί. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι, βάσει των αποφάσεων του Eurogroup του Μαΐου 2018, η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει την πιθανότητα επιπλέον στήριξης από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στην περίπτωση που έως το 2032 προκύψει παγκόσμια κρίση ή γεγονός ανωτέρας βίας που θα μπορούσε να πλήξει τη βιωσιμότητα του χρέους χωρίς δική της υπαιτιότητα. Με άλλα λόγια, η χώρα μας έχει διασφαλίσει μια παροχή εγγύησης προς αυτήν αναφορικά με τη βιωσιμότητα του χρέους της για τη μετά το 2032 εποχή.
Πάντως, έως τώρα και παρά τα πολλαπλά σοκ των τελευταίων ετών –πανδημία, ενεργειακή κρίση, γεωπολιτικές εντάσεις– το ελληνικό δημόσιο χρέος παρέμεινε σε βιώσιμη τροχιά, χωρίς να φαίνεται απαραίτητη σήμερα η παροχή επιπλέον μέτρων το 2032.
