«Για τον άνθρωπο που είχε την ατυχία να πάθει ό,τι έπαθε και το οποίο τον οδήγησε στον εγκεφαλικό θάνατο, για να συνεχίσει να υπάρχει ζωή και για εκείνον το καλύτερο που μπορεί να γίνει είναι να διατεθούν τα όργανά του», υποστήριξε η Αδαμαντία Σωτηρίου, πνευμονολόγος – εντατικολόγος, επιμελήτρια Α΄ Πανεπιστημιακής Εντατικής Θεραπείας στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός.
«Ναι, υπάρχουν στιγμές που σκέφτομαι τον εαυτό μου όπως ήμουνα. Με την καρδιακή ανεπάρκεια η οποία δεν μου επέτρεπε να κάνω απλά πράγματα, να περπατήσω, να πιω νερό, να πάω μια βόλτα. Και καταλαβαίνω πόσο σημαντικό είναι αυτό που λέμε ρουτίνα, όσα κάνουμε όλοι μας ασυναίσθητα. Είναι σπουδαίο να περπατάς, είναι σπουδαίο να πίνεις νερό, είναι σπουδαίο να πηγαίνεις στη θάλασσα», είπε ο Κώστας Μοίρας, λήπτης μοσχεύματος καρδιάς.
«Οπως το βιώσαμε εμείς, και συνεχίζουμε να βιώνουμε τη δωρεά οργάνων, ήταν ό,τι πιο λυτρωτικό υπάρχει. Ξέρεις ότι ο άνθρωπός σου ζει με κάποια άλλη μορφή μέσα από άλλους, αλλά ζει. Η καρδιά του χτυπάει, βλέπετε τον ίδιο ουρανό, αναπνέετε τον ίδιο αέρα. Κάπως αλλιώς, αλλά ζει», σημείωσε η Βούλα Κολλιοπούλου, μητέρα του Ντίνου, δότη οργάνων. Με αυτά τα βιντεοσκοπημένα μηνύματα τριών ανθρώπων, που με τον τρόπο του ο καθένας ζει καθημερινά τη δωρεά οργάνων, ξεκίνησε η εκδήλωση του ενημερωτικού προγράμματος Organmeetings του Ιδρύματος Ωνάση, που υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας.
Η εκδήλωση αποσκοπούσε στη σωστή ενημέρωση των πολιτών, ώστε να υιοθετήσουν «συμπεριφορά υγείας» για τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις. Ο στόχος είναι σαφής: η αύξηση των μεταμοσχεύσεων, που είναι για κάποιους συμπολίτες μας ο μοναδικός τρόπος να κρατηθούν στη ζωή.
H χώρα μας σ’ αυτόν τον τομέα έως και πριν από λίγα χρόνια ήταν σε εξαιρετικά κακή κατάσταση. Το 2019 στην Ελλάδα καταγράφηκαν 5,5 δότες ανά εκατομμύριο κατοίκων, όταν σε χώρες όπως το Βέλγιο και η Τσεχία, που έχουν παρόμοιο πληθυσμό, οι δότες ξεπερνούσαν τους 27 ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Μέσα σε τέσσερα χρόνια η εικόνα βελτιώθηκε σημαντικά.
Οπως ανέφερε ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης, «το 2024 είχαμε ρεκόρ δοτών που ξεπέρασαν τους 10 ανά εκατομμύριο πληθυσμού (10,6). Για τέσσερα διαδοχικά χρόνια είχαμε αύξηση των δοτών. Κοιτώντας την ιστορία της τελευταίας εικοσαετίας για την οποία έχουμε καλά στοιχεία των μεταμοσχεύσεων, μέχρι τώρα δεν είχαμε ποτέ ούτε καν για τρίτη χρονιά διαδοχική αύξηση δοτών, που σημαίνει ότι οι αυξήσεις δοτών τότε οφείλονταν μάλλον σε ευκαιριακά, σημαντικά αλλά ευκαιριακά, γεγονότα».
Ο κ. Θεοδωρίδης τόνισε: «Προχωράμε. Δεν έχουμε φτάσει στα επιθυμητά επίπεδα, δεν πανηγυρίζουμε σε καμία περίπτωση, καθώς ο στόχος είναι να περάσουμε τους 20 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Εχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε, ώστε να κάνουμε τον μεγάλο αριθμό των μεταμοσχεύσεων να μην είναι είδηση, αλλά κανονικότητα».
Αισιοδοξία για το 2025
Την πεποίθηση ότι φέτος ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων θα είναι μεγαλύτερος σε σχέση με πέρυσι εξέφρασε ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης. Οπως ανέφερε, επικαλούμενος στοιχεία του ΕΟΜ, πέρυσι έγιναν στην Ελλάδα 367 μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων από αποβιώσαντες και ζώντες δότες (νεφρού). Φέτος, από τις αρχές του έτους έως τις 15 Απριλίου έχουν πραγματοποιηθεί ήδη 103 μεταμοσχεύσεις. Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι σε λίγο διάστημα θα αποσταλεί ενημερωτικό ηλεκτρονικό μήνυμα από την ΗΔΙΚΑ (όσοι έχουν την εφαρμογή eHealth θα λάβουν και μέσω της εφαρμογής σχετική ειδοποίηση), για το εάν επιθυμούν να εγγραφούν στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών Οργάνων και Ιστών, στο οποίο σήμερα είναι εγγεγραμμένοι 30.000 πολίτες. «Είμαι πεπεισμένος ότι πάρα πολλοί θα πουν ναι. Δεν το έχουν πει ακόμη γιατί κανένας δεν τους έχει ενοχλήσει», επεσήμανε ο υπουργός. Και τόνισε: «Ταιριάζει η κουλτούρα των μεταμοσχεύσεων στο φιλότιμο που διακρίνει τον Ελληνα. Και αν δεν έχουμε πετύχει έως σήμερα, είναι γιατί δεν έχουμε προσπαθήσει αρκετά».
Στην ανάγκη της σωστής ενημέρωσης των πολιτών σε έννοιες όπως συναίνεση στην αφαίρεση οργάνων και ποιος τη δίνει, αλλά και στον εγκεφαλικό θάνατο, αναφέρθηκε η Γιούλη Μενουδάκου, προϊσταμένη Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων του ΕΟΜ. Οπως εξήγησε, εγκεφαλικός θάνατος είναι η ολοκληρωτική μη αναστρέψιμη καταστροφή του εγκεφαλικού στελέχους και δεν έχει καμία σχέση με το κώμα.
Σχετικά με τη συναίνεση, διευκρίνισε ότι ο ΕΟΜ διατηρεί μητρώο δωρητών οργάνων, καθώς και μητρώο αρνητών δωρεάς οργάνων. Εφόσον ο υποψήφιος δότης δεν είναι εγγεγραμμένος στις δύο λίστες, τότε την απόφαση καλείται να λάβει η οικογένεια.
