Τρία στα δέκα εμπορικά πλοία ελληνικών συμφερόντων αναμένεται να επιβαρύνονται με τουλάχιστον 1 εκατ. δολ. για κάθε προσέγγιση αμερικανικού λιμανιού από τα μέσα του χρόνου και μετά εφόσον, όπως προεξοφλείται ευρέως, η Ουάσιγκτον αποφασίσει να επιβάλει τόσο υψηλά τέλη σε πλοία κινεζικής κατασκευής και εταιρείες που διαχειρίζονται κινεζικά πλοία.
Οι σχετικές αποφάσεις αναμένεται να ανακοινωθούν στις 17 Απριλίου, ενώ στα μέσα Μαΐου έχει προγραμματιστεί και συζήτηση για το πώς θα εφαρμοστούν τα νέα αυτά τέλη. Παραμένει ακόμη αβέβαιο το ποιος θα πληρώνει τα τέλη αυτά, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα αφορά τους ναυλωτές και τους εξαγωγείς, ενώ σίγουρα θα αυξήσει τα μεταφορικά κόστη.
Κατά μιας τέτοιας απόφασης έχουν τοποθετηθεί το Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Συμβούλιο, το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS)μ’ όλες οι μεγάλες διεθνείς ενώσεις πλοιοκτησίας, η Bimco και η Intertanko, η Eνωση των εφοπλιστικών φορέων της Ευρώπης (ECSA), αλλά και πλήθος αμερικανικών φορέων, όπως το American Association of Port Authorities. Κοινή πεποίθηση όλων πάντως, μετά και τους δασμούς που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη, είναι ότι δύσκολα θα αποτραπεί η επιβολή ενός τέτοιου μέτρου. Το ποσοστό των πλοίων κινεζικής κατασκευής διεθνώς είναι διαφορετικό ανάλογα με τον τύπο πλοίου, αλλά σε γενικές γραμμές ανέρχεται περίπου στο 30% του παγκόσμιου στόλου σε όρους χωρητικότητας στα δεξαμενόπλοια και λίγο υψηλότερα στα πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην. Περίπου στο 30% εκτιμάται και το τμήμα του ελληνόκτητου στόλου που είναι κινεζικής κατασκευής, ανεξαρτήτως τύπου. Ωστόσο υπάρχει μεγάλος αριθμός Ελλήνων πλοιοκτητών χωρίς κανένα πλοίο κινεζικής κατασκευής, αλλά και αρκετοί ιδιοκτήτες και διαχειρίστριες που εκμεταλλεύονται κατά πλειοψηφία κινεζικά πλοία.
Σε 10 ημέρες από σήμερα, στις 17 Απριλίου, το Γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) θα ανακοινώσει την απόφασή του σχετικά με το προτεινόμενο μέτρο που απαιτεί από τα πλοία κινεζικής ιδιοκτησίας να πληρώνουν έως και 1 εκατ. δολ. για κάθε προσέγγιση σε αμερικανικό λιμάνι, ενώ οι ναυτιλιακές εταιρείες που διαχειρίζονται πλοία κινεζικής ναυπήγησης θα μπορούσαν να χρεωθούν έως και 1,5 εκατ. δολ. ανά προσέγγιση, ανάλογα με την αναλογία τέτοιων πλοίων στον στόλο τους.
Αναμένεται να επιβληθεί τέλος 1 εκατ. δολ. για κάθε ελλιμενισμό κινεζικής κατασκευής πλοίου στις ΗΠΑ. Το 30% του ελληνόκτητου στόλου έχει ναυπηγηθεί στην Κίνα.
Επιπλέον, σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση, οι φορείς εκμετάλλευσης με το 50% ή περισσότερο των παραγγελιών τους σε κινεζικά ναυπηγεία ή πλοία που αναμένεται να παραδοθούν από κινεζικά ναυπηγεία τους επόμενους 24 μήνες, θα χρεώνονται έως και 1 εκατ. δολ. ανά πλοίο και ανά είσοδο σε λιμάνι των ΗΠΑ, ανεξαρτήτως χώρας κατασκευής του πλοίου.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, σύμφωνα με την ECSA, οι παραγγελίες πλοίων σε κινεζικά ναυπηγεία αντιπροσωπεύουν το 61% των νέων εμπορικών πλοίων που έχουν παραγγελθεί παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένου του 73% των κοντέινερ, του 71% των δεξαμενοπλοίων, του 69% των φορτηγών, του 30% των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου και του 84% των carcarriers (μεταφέρουν οχήματα). Σημειώνεται ότι τα πλοία που έχουν παραγγελθεί σε αμερικανικά ναυπηγεία αντιστοιχούν μόλις στο 0,4% των νέων εμπορικών πλοίων που έχουν παραγγελθεί παγκοσμίως.
Η διαδικασία της συζήτησης περί εφαρμογής του τέλους αυτού, εφόσον βέβαια αποφασιστεί η επιβολή του, έχει προγραμματιστεί για τα μέσα Μαΐου.
Πρόκειται για θέμα που είχε πρωτοεμφανιστεί επί κυβέρνησης Μπάιντεν, έπειτα από καταγγελίες αμερικανικών φορέων και σωματείων ότι τα κινεζικά ναυπηγεία ως κρατικά αλλά και οι ναυτιλιακές κινεζικών συμφερόντων επιδοτούνται από το Πεκίνο, γεγονός που χαρακτηρίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό. Οπως αθέμιτο ανταγωνισμό χαρακτηρίζουν αυτές οι πλευρές και τη χρηματοδότηση leasing από κινεζικούς χρηματοδοτικούς φορείς για τη ναυπήγηση πλοίων σε κινεζικά ναυπηγεία. Τότε ωστόσο το θέμα είχε τελικά μπει στο συρτάρι, έπειτα από μεγάλες αντιδράσεις της αμερικανικής λιμενικής βιομηχανίας, αλλά και αμερικανικών εταιρειών που πραγματοποιούν εισαγωγές.
