REUTERS, A.P
07.02.2025 • 06:32
Παρά την καθολική διεθνή κατακραυγή, ο Ντόναλντ Τραμπ επέμεινε χθες στην ιδέα του για αμερικανική κατοχή της Γάζας και εκτοπισμό των Παλαιστινίων κατοίκων της σε Αίγυπτο και Ιορδανία. Eκανε όμως ένα μεγάλο βήμα πίσω από τις προχθεσινές δηλώσεις του, όπου είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αποστολής Αμερικανών στρατιωτών.
«Το Ισραήλ θα μας παραδώσει τη Λωρίδα της Γάζας με τη λήξη των εχθροπραξιών. Οι Παλαιστίνιοι… θα έχουν ήδη μεταφερθεί σε πολύ ασφαλέστερες και πιο όμορφες κοινότητες, με νέα, σύγχρονα κτίρια, στην περιοχή. Δεν θα χρειαστούν Αμερικανοί στρατιώτες», έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social.
Το προηγούμενο εικοσιτετράωρο, η τοποθέτησή του για τη Γάζα είχε καταγγελθεί ως πολιτική εθνοκάθαρσης από τους Δημοκρατικούς, ενώ ακόμη και εξέχοντα στελέχη των Ρεπουμπλικανών, που βρίσκονται κοντά στον πρόεδρο, την αντιμετώπισαν με έντονο σκεπτικισμό. Ενας από τους πιο προβεβλημένους συμμάχους του, ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, χαρακτήρισε το σχέδιό του «προβληματικό», τονίζοντας ότι «η ιδέα του να στείλουμε Αμερικανούς στρατιώτες στη Γάζα απορρίπτεται ασυζητητί από κάθε γερουσιαστή». Προσέθεσε, δε, ότι στόχος πρέπει να παραμείνει η απομάκρυνση της Χαμάς ώστε να αναλάβει τον έλεγχο της Γάζας και της Δυτικής Οχθης ο αραβικός κόσμος, για να οδηγηθούμε σε ένα παλαιστινιακό κράτος που θα μπορέσει να ζήσει πλάι στο Ισραήλ».
Υπό την πίεση των εξωτερικών και εσωτερικών αντιδράσεων, στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ προσπάθησαν να δώσουν μια πιο μετριοπαθή χροιά στις αρχικές δηλώσεις του. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ υποστήριξε ότι η απομάκρυνση των Παλαιστινίων θα είναι προσωρινή, μέχρις ότου γίνουν τα βασικά έργα ανοικοδόμησης, ενώ ο Τραμπ είχε μιλήσει για μόνιμη μετεγκατάσταση. Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ανέφερε από τη Γουατεμάλα ότι η πρόταση του προέδρου δεν είχε επιθετικό χαρακτήρα, αλλά ήταν μια «γενναιόδωρη προσφορά».
Στενοί συνεργάτες του προέδρου προσπάθησαν να μετριάσουν τις θέσεις του – Βολές από τον Ισραελ Κατς κατά χωρών που διαφωνούν με το Ισραήλ.
Αύξηση της πίεσης
Η κυβέρνηση Νετανιάχου πάντως άρχισε ήδη να εκμεταλλεύεται το κλίμα που δημιούργησε η τοποθέτηση Τραμπ, για να ενισχύσει την πίεση στους Παλαιστινίους να εγκαταλείψουν τη Γάζα. Χθες, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς δήλωσε ότι έδωσε εντολή στον στρατό του να διευκολύνει την έξοδο Παλαιστινίων από τη Γάζα «μέσω χερσαίων διόδων, αλλά και από τη θάλασσα και τον αέρα». Επιπλέον, είπε ότι η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Νορβηγία και άλλες χώρες που πρωτοστατούν στις επιθέσεις κατά του Ισραήλ για τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου στη Γάζα έχουν «νομική υποχρέωση να επιτρέψουν την είσοδο κατοίκων της Γάζας στα εδάφη τους». Μαδρίτη και Δουβλίνο αποδοκίμασαν αυτές τις δηλώσεις. Η πλειονότητα των Αμερικανών αναλυτών θεωρεί ότι οι κατακλυσμιαίες αλλαγές που επαγγέλθηκε ο Τραμπ δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν για πάρα πολλούς λόγους, με έναν από τους σημαντικότερους να εντοπίζεται στη σφοδρή αντίδραση των αραβικών κρατών. Οι μοναρχίες της Ιορδανίας και της Σαουδικής Αραβίας καταδίκασαν από την πρώτη στιγμή τις τοποθετήσεις του, ενώ χθες ήρθε η σειρά της Αιγύπτου. Το υπουργείο Εξωτερικών κατέστησε σαφές ότι το Κάιρο απορρίπτει και δεν θα διευκολύνει με κανένα τρόπο τα σχέδια εκτοπισμού των Παλαιστινίων. Σε μια έμμεση αναφορά στις δηλώσεις Κατς, προειδοποίησε για τις «καταστροφικές επιπτώσεις αυτής της πράξης, που εξασθενίζει τις διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία (μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ) και απειλεί να τις συνθλίψει και να πυροδοτήσει νέο γύρο συγκρούσεων».
Εξάλλου, ρεπορτάζ του Reuters αναφέρει ότι το Κάιρο ενημέρωσε το Πεντάγωνο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Κογκρέσο πως τυχόν εφαρμογή του σχεδίου Τραμπ θα θέσει σε κίνδυνο τη συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ. Με καθυστέρηση ήρθε χθες η πρώτη αντίδραση της Κομισιόν στην τοποθέτηση του Τραμπ. «Η Ε.Ε. παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη λύση των δύο κρατών», με τη Γάζα να αποτελεί «αναπόσπαστο μέρος του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους», σημείωσε ο εκπρόσωπος της επιτροπής για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ανουάρ ελ Ανουνί. «Δεν πρέπει να υπάρξει εξαναγκασμένη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων, ούτε μείωση της έκτασης της Λωρίδας», τόνισε η Ανλίζ Ντοντς, αξιωματούχος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών.

