Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά 0,2% ετησίως και κατά 0,4% σωρευτικά μέχρι τα τέλη του 2026 θα προκαλούσε μια αύξηση των δασμών κατά 10% σε όλα τα εξαγόμενα προϊόντα από την Ε.Ε. στις ΗΠΑ, κυρίως λόγω έμμεσων επιδράσεων από την αποδυνάμωση των οικονομιών των Ευρωπαίων εμπορικών εταίρων της Ελλάδας. Οι ελληνικές εξαγωγές συνολικά θα μειώνονταν κατά 1,7% σε σταθερές τιμές.
Την εκτίμηση κάνει η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας (επικεφαλής οικονομολόγος Νίκος Μαγγίνας) σε ειδική μελέτη της που δημοσιεύθηκε χθες για τις επιδράσεις στην Ελλάδα από την εφαρμογή των εξαγγελιών της νέας ηγεσίας των ΗΠΑ. Με βάση την πρόβλεψη της τράπεζας, για ρυθμό ανάπτυξης 2,3% το 2025 και 2,1% το 2026, το σενάριο των δασμών 10% θα τον οδηγήσει κάτω από 2% το 2026.
Η άμεση επίδραση από τη μείωση των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ θα ήταν πολύ μικρότερη, της τάξης του -0,3% στο σύνολο των εξαγωγών και αμελητέα όσον αφορά τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ (-0,05 ποσοστιαίες μονάδες), αναφέρει η μελέτη. Ωστόσο, επειδή χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων εξαγωγικών αγορών της Ελλάδας και παράλληλα έχουν μεγάλη έκθεση στις ΗΠΑ, οι έμμεσες επιδράσεις είναι πολύ μεγαλύτερες.
Στον αντίποδα, οι μελετητές επισημαίνουν ότι αν η πολιτική της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ να ενθαρρύνει τις εξορυκτικές δραστηριότητες οδηγήσει σε μείωση των διεθνών τιμών καυσίμων σε ευρώ κατά 10%, θα μπορούσε να ενισχυθεί κατά 0,2% ο ρυθμός αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ, εξέλιξη που θα μπορούσε να περιορίσει κατά το ήμισυ την τελική αρνητική επίδραση από τους δασμούς σε ορίζοντα διετίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η μελέτη, το μερίδιο των ΗΠΑ στις ελληνικές εμπορευματικές εξαγωγές βρίσκεται μεν σε άνοδο τα τελευταία χρόνια, αλλά εξακολουθεί να έχει σχετικά μικρή συνεισφορά στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών: περίπου 4% το 2023 (3,3%, εξαιρώντας τα ενεργειακά προϊόντα) και 4,8% το 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2024. Το αντίστοιχο μερίδιο των ΗΠΑ στις εξαγωγές της Ευρωζώνης είναι κατά μέσον όρο 8,5%, με αυτό της Ιταλίας να ανέρχεται σε 10,9% και της Γερμανίας σε 9,7%.
Οι αναλυτές υπολογίζουν ότι μια άνοδος κατά 10% των δασμών για όλα τα μη ενεργειακά προϊόντα (από 0,4% έως 8,3% που εφαρμόστηκε τα προηγούμενα χρόνια) θα οδηγούσε σε αύξηση της μέσης τιμής των ελληνικών εξαγωγών κατά περίπου 7%, η οποία όμως πιθανότατα θα αντισταθμιστεί σε μεγάλο βαθμό από την ήδη παρατηρούμενη ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ.
Ωστόσο, η θετική επίδραση από την ανατίμηση του δολαρίου στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων αντισταθμίζεται από το υψηλό ποσοστό των τιμολογούμενων σε δολάρια ελληνικών εισαγωγών.
