Ταχεία γήρανση του ιατρικού δυναμικού παρατηρείται σε πολλές χώρες της Ε.Ε., όπου οι γιατροί 55 ετών και άνω τείνουν να γίνουν η πολυπληθέστερη ομάδα μεταξύ του ιατρικού δυναμικού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2022 σε 12 χώρες –από τις 25 που έδωσαν δεδομένα– της Ε.Ε. το ποσοστό των γιατρών 55 ετών και άνω ήταν υψηλότερο του 40%, ενώ στη Βουλγαρία και στην Ιταλία περισσότεροι από τους μισούς γιατρούς (54% και 53,9% αντίστοιχα) ανήκαν σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Στον αντίποδα βρίσκονται η Ρουμανία και η Μάλτα, με ποσοστά 20,6% και 21,2% αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένες χώρες ήταν αυτές με το υψηλότερο ποσοστό νέων γιατρών ηλικίας έως 35 ετών (34,6% στη Ρουμανία και 46,1% στη Μάλτα). «Σε ό,τι αφορά την ηλικία των γιατρών, το ποσοστό των κάτω των 35 ετών και των μεγαλύτερων ηλικίας 55 ετών και άνω διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών. Ωστόσο γίνεται σαφές ότι το ιατρικό δυναμικό γηράσκει», αναφέρει έκθεση της Eurostat.
Η Ελλάδα, η χώρα με τους περισσότερους γιατρούς σε αναλογία πληθυσμού στην Ε.Ε. (656 ανά 100.000 κατοίκους), βρίσκεται στο μέσον της σχετικής λίστας με έναν στους τρεις γιατρούς (32,2%) 55 ετών και άνω. Αντίστοιχα υψηλό είναι το ποσοστό των γιατρών 45 έως 54 ετών (30,1%), ενώ το 18,8% των γιατρών είναι 35 έως 44 ετών και το 18,9% κάτω των 35 ετών. Τα ποσοστά αυτά για τη χώρα μας αφορούν το σύνολο των ιατρών με άδεια άσκησης επαγγέλματος. Εστιάζοντας στους περίπου 13.000 μόνιμους γιατρούς του ΕΣΥ, η εκτίμηση είναι ότι η γήρανση του ιατρικού δυναμικού είναι εντονότερη. «Στο ΕΣΥ μας λείπουν οι μέσες ηλικίες γιατρών, από 40 έως 49 ετών», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, ενώ όπως αναφέρει στην «Κ» ο Κώστας Λιβαδάς, β΄ αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος, η πολυπληθέστερη βαθμίδα γιατρών στα τμήματα του ΕΣΥ είναι οι διευθυντές γιατροί. «Που σημαίνει ότι είναι σίγουρα άνω των 50 ετών», λέει και προσθέτει ότι «στα νοσοκομεία της περιφέρειας το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο και ο λόγος είναι ότι δεν γίνονται προσλήψεις μόνιμου προσωπικού». Η δε απόφαση του υπουργείου Υγείας για την παραμονή των γιατρών σε θέσεις ευθύνης στα νοσοκομεία και μετά το 67ο έτος τους αυξάνει τη μέση ηλικία του ιατρικού δυναμικού, και σύμφωνα με τους γιατρούς πιθανόν να δρα αποτρεπτικά για νέους γιατρούς προκειμένου να μπουν στο ΕΣΥ.
Ο κ. Εξαδάκτυλος σημειώνει ότι «η γήρανση των γιατρών αντανακλά τη γενικότερη γήρανση του πληθυσμού της Ευρώπης. Για τη χώρα μας, πρόσφατη έρευνα του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κατέδειξε ότι δύο στους τρεις νέους γιατρούς βλέπουν το μέλλον τους εκτός Ελλάδας. Σε αυτό συντελούν και οι πολιτικές ρυθμίσεις. Για παράδειγμα, δόθηκε η δυνατότητα σε γιατρούς του ΕΣΥ που το επιθυμούν να παραμείνουν στο ΕΣΥ έως και το 70ό έτος, εφόσον δεν έχει προκηρυχθεί η θέση τους. Ωστόσο, το θέμα είναι ότι αυτοί οι γιατροί παράλληλα διατηρούν και τη διευθυντική τους θέση ευθύνης. Αυτό θα ωθήσει τους νεότερους γιατρούς εκτός ΕΣΥ και θα “εμποδίσει” νέους γιατρούς του εξωτερικού να έρθουν να εργαστούν στο ελληνικό σύστημα υγείας. Ποιος 45χρονος θα έρθει σε μια κλινική που διευθύνει ένας υπερήλικος; Οπότε αυτή η ρύθμιση δεν βοηθά το σύστημα, αλλά μάλλον το πλήττει».
Εναντίον της διάταξης τίθεται και ο κ. Λιβαδάς, τονίζοντας ότι θα πρέπει να «μπει νέο αίμα στο σύστημα» μέσω προσλήψεων μόνιμων νέων γιατρών. «Η παράταση της εργασίας των γιατρών και μετά τα 67 έτη είναι έμμεσος τρόπος αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης. Επίσης δεν είναι σωστό. Στο νοσοκομείο θέλεις γιατρούς με νέες γνώσεις, με μεγαλύτερη όρεξη για δουλειά, βιολογικά μεγαλύτερη αντοχή και δίψα για την απόκτηση εμπειρίας. Επίσης τίθεται θέμα διαδοχής. Δεν θα πρέπει αυτός που μένει και μετά την ηλικία συνταξιοδότησης να συνεχίσει να έχει θέση ευθύνης, εμποδίζοντας έτσι την εξέλιξη άλλων».
