Η αύξηση της ζήτησης και λιγότερο η αύξηση των τιμών αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη για την ενίσχυση των εσόδων των σούπερ μάρκετ το 2024, τα οποία πλησίασαν τα 15 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η εταιρεία ερευνών αγοράς NielsenIQ, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ ενισχύθηκε κατά 3,6% το 2024 σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας τα 14,8 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των πωλήσεων της Lidl, με τον όγκο πωλήσεων να αυξάνεται κατά 3,4%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πραγματικότητα το 2024 είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2021 που ο πρωταρχικός παράγοντας για την αύξηση των εσόδων των σούπερ μάρκετ είναι η ενίσχυση της κατανάλωσης και όχι η αύξηση των τιμών. Μάλιστα είναι η αποκλιμάκωση των τιμών, έως έναν βαθμό, η αιτία για την ενίσχυση της ζήτησης, κυρίως από τους εγχώριους καταναλωτές, ενώ καθοριστικό ρόλο στην αύξηση του όγκου πωλήσεων των σούπερ μάρκετ διαδραμάτισε και η αυξημένη τουριστική κίνηση και κυρίως η χρονική διεύρυνση της τουριστικής περιόδου.
Στο πρώτο συνηγορούν τα αναλυτικά στοιχεία της NielsenIQ για την εξέλιξη των πωλήσεων στις βασικές ομάδες προϊόντων που διατίθενται από τα σούπερ μάρκετ. Ετσι, στα είδη νοικοκυριού (απορρυπαντικά, καθαριστικά κ.ά.), όπου καταγράφηκε μείωση τιμών 3,8%, ενισχύθηκε ο όγκος πωλήσεων κατά 2,6%. Από το στοιχείο αυτό προκύπτει ένα ακόμη ενδιαφέρον συμπέρασμα: ότι τα μέτρα Σκρέκα για την καταπολέμηση της ακρίβειας και ειδικά η μείωση των παροχών από τους προμηθευτές προς τους λιανεμπόρους και η μεταφορά του αντίστοιχου οφέλους στην τιμή τιμοκαταλόγου, καθώς και το τρίμηνο μπλόκο στις προσφορές σε περίπτωση που έχουν προηγηθεί ανατιμήσεις, συνέβαλαν στη μείωση των τιμών ειδικά σε αυτή την ομάδα προϊόντων, όπου είχε εντοπιστεί και το μεγαλύτερο πρόβλημα με τις πλασματικές προσφορές.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στην έτερη ομάδα προϊόντων που αφορούσε το μέτρο για τη μείωση των παροχών, ήτοι τα είδη ατομικής φροντίδας και ομορφιάς (σαμπουάν, αφρόλουτρα κ.ά.). Οι τιμές υποχώρησαν κατά 3% και ο όγκος πωλήσεων ενισχύθηκε κατά 4,4%, οδηγώντας σε αύξηση της αξίας πωλήσεων κατά 1,4%.
Καθοριστικό ρόλο στην άνοδο του όγκου πωλήσεων διαδραμάτισε και η αυξημένη τουριστική κίνηση.
Σε ό,τι αφορά τη συνεισφορά της αυξημένης τουριστικής κίνησης στην ενίσχυση του τζίρου των σούπερ μάρκετ, αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana για το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2024. Από όλες τις γεωγραφικές περιοχές, η μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων καταγράφηκε στην Κρήτη (5,8%), με το μερίδιο της συγκεκριμένης περιοχής στον συνολικό τζίρο των σούπερ μάρκετ να αυξάνεται σε 8% από 7,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Στην Πελοπόννησο η αύξηση των πωλήσεων στο 11μηνο ήταν 3,7%, με τη συνεισφορά της γεωγραφικής αυτής περιφέρειας στο σύνολο των πωλήσεων να είναι 8,9%.
Υπενθυμίζεται σε ό,τι αφορά το 2025 ότι τα σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Circana κάνουν λόγο για αύξηση του τζίρου των σούπερ μάρκετ κατά 3,2% σε σύγκριση με το 2024 σε περίπτωση που οι τιμές παραμείνουν σταθερές και αύξηση κατά 3,8% σε περίπτωση αύξησης των τιμών κατά 2,9%, με τον όγκο πωλήσεων να αυξάνεται οριακά, καθώς νέες ανατιμήσεις θα συμπιέσουν την κατανάλωση.
Αν και ουδείς γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν οι τιμές το 2025, υπάρχει ήδη μια βεβαιότητα για τους προμηθευτές και τους λιανεμπόρους: η διατήρηση των μέτρων για την ακρίβεια τουλάχιστον μέχρι το τέλος Απριλίου, όπως έχει ήδη θεσμοθετηθεί.
Υπό αυτές τις συνθήκες και με τη μάχη των μεριδίων αγοράς να είναι έντονη –χωρίς σε καμία περίπτωση να απειλείται η πρωτιά της «Σκλαβενίτης»– οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν προγραμματίσει σημαντικές επενδύσεις για το τρέχον έτος. Η «Σκλαβενίτης» σχεδιάζει επενδύσεις 150 εκατ. ευρώ για το 2025, η Lidl «τρέχει» επενδυτικό πλάνο 100 εκατ. ευρώ τη διετία 2024-2025, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» πραγματοποιεί επενδύσεις 180 εκατ. ευρώ την τριετία 2023-2025, η ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ σχεδιάζει επενδύσεις 64 εκατ. ευρώ το 2025, ενώ η «Μασούτης» έχει επενδυτικό πλάνο περί τα 25 εκατ. ευρώ.

