Τρεις στους δέκα Ελληνες που ζουν σε αστικά κέντρα καλούνται να διαθέσουν συνολικά για τη στέγαση –ενοίκιο, λογαριασμοί ρεύματος κ.λπ.– πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, ενώ εν γένει το κόστος στέγασης αντιστοιχεί στο 35,6% του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυρών στην Ελλάδα. Μάλιστα, ως προς τους δύο αυτούς δείκτες, η Ελλάδα κατέχει –με βάση τα στοιχεία της Eurostat για το 2023– τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρωπαϊκή Ενωση, απόρροια της ραγδαίας ανόδου των ενοικίων, αλλά και του ενεργειακού κόστους και των χαμηλών, ακόμη, εισοδημάτων, καθώς η περίφημη σύγκλιση, μετά την οικονομική κρίση, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι σχεδόν ένας στους δύο είτε να έχει οφειλές για δόσεις στεγαστικού δανείου είτε να χρωστά ενοίκια και να μην έχει πληρώσει λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και λοιπών παγίων, χωρίς την ίδια ώρα να ζει σε σπίτια άνετα και ζεστά τον χειμώνα.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία της Eurostat για τις συνθήκες στέγασης στην Ε.Ε. το 2023, στην Ελλάδα συναντάται το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού, 31%, που αναγκάζεται να δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για τη στέγαση. Ακόμη και στην περιφέρεια το ποσοστό είναι υψηλό, 24,7%, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ε.Ε.
Στην Ε.Ε. συνολικά το ποσοστό του πληθυσμού που αναγκάζεται να δαπανήσει για τη στέγαση πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος ήταν το 2023 μόλις 10,6%.
Συνολικά το κόστος στέγασης αντιστοιχεί στην Ελλάδα στο 35,2% του διαθέσιμου εισοδήματος, ποσοστό που είναι επίσης το υψηλότερο στην Ε.Ε.
Στη δεύτερη θέση, σε αρκετή απόσταση από την Ελλάδα, βρίσκεται το Λουξεμβούργο, όπου το κόστος στέγασης αντιστοιχεί στο 27,2% του διαθέσιμου εισοδήματος. Στην Ε.Ε. συνολικά οι δαπάνες για τη στέγαση αποτελούν το 19,7% του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.
Με δεδομένο ότι τα νοικοκυριά έχουν να καλύψουν πολλές ακόμη βασικές ανάγκες, όπως οι δαπάνες για τη διατροφή, την υγεία, την εκπαίδευση, δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν ένας στους δύο χρωστά δόσεις στεγαστικών δανείων, ενοίκια ή λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και άλλων παγίων. Το εν λόγω ποσοστό ανήλθε στο 47,3% το 2023, από 45,5% το 2022, επιστρέφοντας στα επίπεδα που είχε βρεθεί στα χρόνια της οικονομικής κρίσης (47,9% το 2016, με υψηλότερο ποσοστό το 49,5% το 2015).
Το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα, 69,6%, μπορεί έως ένα βαθμό να έχει ως συνέπεια τη συσσώρευση ιδιωτικού χρέους λόγω των δανείων, από την άλλη όμως λειτουργεί και σαν δίχτυ ασφαλείας για την αποφυγή εξώσεων.
Το μεγάλο κόστος στέγασης δεν συνεπάγεται απαραιτήτως ότι ζούμε και σε καλά, άνετα, με επαρκή θέρμανση τον χειμώνα, σπίτια. Το 19,2% του πληθυσμού στην Ελλάδα δεν είχε τη δυνατότητα να έχει ζεστό σπίτι τον χειμώνα, ποσοστό που είναι το πέμπτο υψηλότερο στην Ε.Ε.
Το αντίστοιχο ποσοστό σε επίπεδο Ε.Ε. ήταν 10,6% το 2023. Τέλος, περίπου το 27% του πληθυσμού ζει σε σπίτια μικρότερα από τις πραγματικές ανάγκες, έναντι 16,8% στην Ε.Ε.
