ΓΛΩΣΣΑ

Ηταν στη δεκαετία του ’90, αν δεν με απατά η μνήμη μου, όταν είχαν κυκλοφορήσει οι πρώτες εκδόσεις κλασικής ελληνικής λογοτεχνίας μεταφρασμένες στη δημοτική. Παπαδιαμάντης, Βιζυηνός και οι λοιποί είχαν μεταγραφεί από λογοτέχνες στο ιδίωμα της εποχής. Το επιχείρημα ήταν άκρως δημοκρατικό.

Το πρόσφατο άρθρο στην «Καθημερινή», που αναφερόταν στον Λεωνίδα Εμπειρίκο και στις μελέτες του για τις διάφορες γλώσσες που μιλιούνταν στον τόπο μας –αρβανίτικα, βλάχικα, των Ρομά–, μου θύμισε μια από τις «Ναυτικές ιστορίες» του Γιώργου Π. Σπορίδη, που κυκλοφόρησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1950.

Η καθηγήτρια του Κέμπριτζ Ιωάννα Σιταρίδου προσπαθεί να διασώσει μια ελληνική προφορική γλώσσα με μακρά ιστορία.

Ως παιδί της πόλης με εντυπωσίαζαν τα σουσούμια της επαρχίας, πριν αυτή υποστεί μετάσταση της αθηναϊκής κακοπραγίας. Με εντυπωσίαζε κι ο πάππος μου, ο Περικλής, που κοιτώντας τον ουρανό με τ’ άστρα προέβλεπε με επιτυχία τον καιρό της επόμενης ημέρας! Λιγόλογος, γιατί ανοιχτομάτης, ο παππούς έλεγε κι ένα σωρό παροιμίες που ηχούσαν κάπως αλλόκοτα στα […]

Ο γιος του Ανδρέα Εμπειρίκου γνωρίζει, ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο, τις πολλές γλώσσες της ελληνικής ιστορίας. Ο ίδιος μιλά στην «Κ» για τον διάσημο πατέρα του, τα παιδικά βιώματα που μετατράπηκαν σε ερευνητικό πάθος και τις διαλέκτους ανά την ελληνική επικράτεια που απειλούνται με γλωσσικό θάνατο.

Σπουδαστές του Σισμανογλείου Πολιτιστικού Κέντρου της Κωνσταντινούπολης εξηγούν στην «Κ» γιατί θέλησαν να μιλήσουν τη γλώσσα του γείτονα.

Πασίγνωστο στίχο του Γιώργου Σεφέρη κάθισε στο εδώλιο του κατηγορουμένου ο παλιός φίλος, ξεχωριστός συγγραφέας και αρθρογράφος της «Κ» Τάκης Θεοδωρόπουλος την περασμένη Κυριακή, στην πάντα ενδιαφέρουσα στήλη του. l «Ο Σεφέρης, εν τη μεγαλοφυΐα του, στήνει δύο παγίδες στη χώρα που αγάπησε», γράφει, όχι χωρίς σαρκασμό.

Στη διάρκεια των γιορτών, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω πόσο μεγάλο εύρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων προσφέρει πλέον η Αθήνα: εντυπωσιακά νέα μουσεία και ανανεωμένα παλαιότερα, εξαιρετικές εκθέσεις, αμέτρητα κατάμεστα θέατρα, συναυλίες από κλασική μουσική έως ρεμπέτικα, συνολικά ένα πολιτιστικό τοπίο σπάνιας ποικιλίας και ποιότητας. Ο πολιτισμός είναι προφανώς ένα αγαθό και ως τέτοιο απαιτεί χρηματοδότηση. Αν […]

Ενδείξεις ότι όσοι δεν μιλούν μόνο τη μητρική τους από νεαρή ηλικία έχουν πολλές πιθανότητες να νοσήσουν έως και πέντε χρόνια αργότερα.

Πώς χρησιμοποιούν οι Αυστραλοί τη φράση «passward child». Με τι τρόπο οι Γάλλοι έφηβοι εκνευρίζουν τους ενήλικους συνομιλητές τους; Γιατί μια λέξη-θρύλος στοίχειωσε την Κένυα του 2023;

Ποια είναι η ελληνική λέξη του 2023; Στο ερώτημα της «Κ» απαντούν οι Στέλιος Ράμφος, Αγγέλα Καστρινάκη, Θέμελης Γλυνάτσης, Σοφία Νικολαΐδου, Poka-Yio.

Εκτός από ουσιαστικό, το λεξικό των εκδόσεων της Οξφόρδης αναφέρει ότι ο νεολογισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ρήμα, με την έννοια του «γοητεύω, αποπλανώ, πείθω με συζήτηση».