Αλλο ένα περιστατικό ακραίας βίας μεταξύ ανηλίκων σημειώθηκε χθες το μεσημέρι, αυτή τη φορά στο 15ο Γυμνάσιο Αθηνών στην Κυψέλη. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, δύο κορίτσια συνεπλάκησαν και η μια 14χρονη τραυματίστηκε στο χέρι και στην κοιλιά από μαχαίρι τύπου «πεταλούδα». Μεταφέρθηκε στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού», ενώ η φερόμενη ως δράστις προσήχθη στην Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Αθηνών, όπου χθες θα κατέθεταν και καθηγητές του σχολείου προκειμένου να φωτιστούν όλες οι πτυχές της υπόθεσης.
Οι συμπλοκές ανηλίκων, η επιθετικότητα, η ωμή, μερικές φορές βία έρχονται συχνά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτό οι ειδικοί τονίζουν διαρκώς την ανάγκη ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης, επαγρύπνησης για ζητήματα που αφορούν γενικότερα τις συμπεριφορές των εφήβων.
Την προηγούμενη εβδομάδα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού, η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος – ΕΝΩΨΥΠΕ παρουσίασε στοιχεία από διεθνείς και εθνικές πηγές (ΠΟΥ, ΙΣΝ, ΕΠΙΨΥ), που αναδεικνύουν τη σοβαρή αύξηση των ψυχικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους στη χώρα μας.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας (ΕΠΙΨΥ) –πραγματοποιήθηκε το 2024–, σημειώνεται αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και κάνναβης στους εφήβους, με ποσοστά σε ορισμένες περιπτώσεις μεγαλύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ειδικότερα, το 59% των ατόμων ηλικίας 16 ετών δήλωσε ότι έχει καταναλώσει προσφάτως αλκοόλ, σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που φτάνει μόλις στο 43%.
Το πιο ανησυχητικό εύρημα είναι η απάντησή τους στο ερώτημα «πόσο εύκολα μπορεί να βρει κανείς κάνναβη». «Μας λένε αυτό που κι εμείς καταλαβαίνουμε: ότι οι ουσίες κυκλοφορούν πάρα πολύ εύκολα στα σχολεία», επισημαίνει ο κ. Εμμανουήλ Τσαλαμανιός, πρόεδρος της ΕΝΩΨΥΠΕ. Το 34% των παιδιών 16 ετών δηλώνει ότι, αν το επιθυμεί, μπορεί εύκολα να βρει κάνναβη, συγκριτικά με το 26% που αντιστοιχεί στην Ευρώπη.
Τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται να επιβεβαιώνει και ο 15χρονος Μ.Β., μαθητής σε ΕΠΑΛ της Πελοποννήσου, τα στοιχεία του οποίου βρίσκονται στη διάθεση της «Κ». «Νομίζω πως 3 με 4 στους 10 συμμαθητές μου είτε πουλάνε κάνναβη είτε καταναλώνουν. Οποιος θέλει μπορεί πανεύκολα να βρει. Αμα θέλεις, ρωτάς κάποιον και αμέσως σου βρίσκει. Μεγάλη κατανάλωση κάνναβης γίνεται ακόμη και μέσα στο προαύλιο του σχολείου», λέει ο Μ.Β. και συμπληρώνει ότι συχνό φαινόμενο είναι και η κατοχή μαχαιριού από συμμαθητές του. «Υπάρχουν κάποιοι που έχουν μαχαίρι και κάποιες φορές το κουβαλούν μαζί τους, έτσι, για μαγκιά. Πλέον είναι μόδα…», καταλήγει.
«Προτείνουμε να δημιουργηθεί σε κάθε πρωτεύουσα νομού μια παιδοψυχιατρική υπηρεσία», σημειώνει ο πρόεδρος της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, Εμμανουήλ Τσαλαμανιός.
«Πρέπει να έχουμε κατά νουν ότι οι γονείς αυτών των παιδιών μπορεί να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Μπορεί να έχουν χρόνια κατάθλιψη, να είναι στη φυλακή ή σε συγκρουσιακά διαζύγια», υπογραμμίζει ο κ. Τσαλαμανιός. «Παλιά μπορεί να είχατε ακούσει τη φράση “γονείς του Σαββατοκύριακου”. Πλέον μιλάμε για γονείς του πενταλέπτου», τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος της Παιδοψυχιατρικής Ενωσης, υποδηλώνοντας ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής κάνει δύσκολο για τους γονείς να παρακολουθούν στενά τα παιδιά τους. Ταυτόχρονα, «η αναζήτηση ταυτότητας και ρόλου που υπάρχει στην εφηβεία, καθώς και ο θυμός ή η οργή που αρκετοί έφηβοι νιώθουν, τους οδηγεί σε ξεσπάσματα», σημειώνει ο ίδιος.
Το φαινόμενο, φυσικά, δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το 2023, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει πως υπάρχει σαφής αύξηση των ψυχικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους (0-19 ετών) από το διάστημα 2000 έως 2023.
«Ειδικά στη δύσκολη ηλικιακή περίοδο 15-19 ετών, το ποσοστό ανεβαίνει από το 15% στο 22,5%. Μάλιστα, το άγχος και οι αγχώδεις διαταραχές έχουν ακριβώς διπλασιαστεί μέσα σε αυτά τα 23 χρόνια», σχολιάζει ο κ. Τσαλαμανιός.
Προγράμματα πρόληψης
Η ΕΝΩΨΥΠΕ προτείνει συγκεκριμένα μέτρα. Μεταξύ αυτών, άμεση προκήρυξη ακαδημαϊκών θέσεων παιδοψυχιάτρων σε κάθε Ιατρική της χώρας, με προαγωγή της έρευνας και της εκπαίδευσης. Ταυτόχρονα, «προτείνουμε να δημιουργηθεί σε κάθε πρωτεύουσα νομού μια παιδοψυχιατρική υπηρεσία. Ενώ κλείνοντας, χρειάζεται να πραγματοποιηθούν προγράμματα πρόληψης στον γενικό πληθυσμό όπως λ.χ. η συμβουλευτική γονέων», καταλήγει ο κ. Τσαλαμανιός.
To υπουργείο Παιδείας απηύθυνε εντολή τόσο στη διεύθυνση του 15ου Γυμνασίου Αθηνών όσο και στην αρμόδια Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ώστε οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί του σχολείου, όπου σημειώθηκε η επίθεση με μαχαίρι, να έρθουν αμέσως σε επαφή με τους μαθητές και τις οικογένειές τους.
