Σε 18 ανέρχονται τα παιδιά στη χώρα μας για τα οποία έχει επιβεβαιωθεί ότι γεννήθηκαν με το επίμαχο σπέρμα δότη από τη Δανία, όπως έκανε γνωστό σήμερα η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η ανακοίνωση ήρθε σε συνέχεια της δημοσίευσης διασυνοριακής δημοσιογραφικής έρευνας που έκρουσε το κώδωνα του κινδύνου για τον συγκεκριμένο δότη, καθώς εν αγνοία του ήταν φορέας γενετικής μετάλλαξης, η οποία αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο καρκίνου.
Σε επικοινωνία που είχε η «Κ» με την πρόεδρο της Εθνικής Αρχής, Ισμήνη Κριάρη, η ίδια εκφράζει επιφυλάξεις για τον πραγματικό αριθμό των παιδιών που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα από δείγματα του συγκεκριμένου δότη. Επισημαίνει ότι του επιτράπηκε να προσφέρει σπέρμα επί μακρό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα η διάθεση των δειγμάτων του να διαχυθεί ανεξέλεγκτα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Πώς ξεκίνησε η έρευνα
«Η πληροφορία ότι ο εν λόγω δότης φέρει τη συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη έφτασε σε εμάς πριν από μερικούς μήνες, ύστερα από ενημέρωση που είχαμε από γυναικολόγο. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος της Δανίας επικοινώνησε με τις ιδιωτικές κλινικές που είχαν λάβει το επίμαχο σπέρμα και στη συνέχεια οι ίδιες μάς ενημέρωσαν προκειμένου να σταματήσει η διάθεση και χρήση γενετικού υλικού του εν λόγω δότη στη χώρα», λέει η κυρία Κριάρη στην «Κ».
Οταν έλαβε γνώση η Εθνική Αρχή ξεκίνησε επικοινωνία με όλες τις κλινικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που βρίσκονται υπό την εποπτεία της ζητώντας να ερευνήσουν αν έχει γίνει χρήση γενετικού υλικού του Δανού δότη, το οποίο φέρει συγκεκριμένη κωδική ονομασία. Με αυτόν τον τρόπο η Αρχή εντόπισε ιδιωτικές κλινικές που έχουν διαθέσει το επίμαχο υλικό σε 11 οικογένειες και απέκτησαν με αυτό συνολικά 18 παιδιά.
Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο BBC, επτά κλινικές στην Ελλάδα φέρονται να έχουν προμηθευτεί σπέρμα από τον Δανό δότη. Η Ισμήνη Κριάρη σημειώνει ότι μέχρι στιγμής η Εθνική Αρχή έχει επιβεβαιωμένη γνώση για πέντε κλινικές που διέθεσαν δείγματα του συγκεκριμένου δότη.
Σύμφωνα με τη διεθνή έρευνα που δημοσιεύθηκε στο BBC, επτά κλινικές στην Ελλάδα φέρονται να έχουν προμηθευτεί σπέρμα από τον Δανό δότη. Η Ισμήνη Κριάρη σημειώνει ότι μέχρι στιγμής η Εθνική Αρχή έχει επιβεβαιωμένη γνώση για πέντε κλινικές που διέθεσαν δείγματα του συγκεκριμένου δότη. «Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές κλινικές που έχουν κλείσει και δεν γνωρίζουμε αν αυτός ο δότης είχε δώσει σπέρμα και σε αυτές τις κλινικές. Για τον λόγο αυτόν, υπάρχει και μία επιφύλαξη στον αριθμό των παιδιών που έχουν εντοπιστεί».
Οι δυσκολίες στην ιχνηλάτηση
Σημειώνεται πως η χώρα μας δεν διέθετε Εθνικό Μητρώο Δοτών/Δοτριών πριν από το 2017. Δεδομένου ότι τα στοιχεία δείχνουν πως η τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκε το σπέρμα του συγκεκριμένου δότη στη χώρα μας ήταν το 2017, είναι πολύ δύσκολο να γίνει ιχνηλάτηση σε κλινικές που δεν είναι πια σε λειτουργία ή σε κλινικές που δεν έκαναν follow up για την πορεία του γενετικού υλικού που διαθέτουν.
Στο Εθνικό Μητρώο Δοτών/Δοτριών καταγράφονται τα στοιχεία των δοτών και σε πόσες οικογένειες στην Ελλάδα έχει δοθεί το γενετικό τους υλικό. Δεν καταγράφονται περιπτώσεις εύρεσης γονιδίων σε δότες με μεγάλη πιθανότητα καρκινογένεσης, όπως συνέβη με τον Δανό δότη και για αυτό είναι υποχρέωση των ιδιωτικών κλινικών η έγκαιρη ενημέρωση τόσο της Αρχής όσο και των οικογενειών, σε περίπτωση που εντοπιστεί τέτοιου είδους γονίδιο.
