Δεκάδες εθελοντές, εκ των οπoίων 40 γιατροί 20 ειδικοτήτων· έντεκα φουσκωτά και ένα εξειδικευμένο σκάφος κλειστού τύπου μεταφοράς υλικών· διαδρομές περίπου 22.000 ναυτικών μιλίων· ιατρικές εξετάσεις σε περισσότερους από 25.000 κατοίκους, αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις σε 9.000· κατ’ οίκον επισκέψεις σε ασθενείς με προβλήματα κινητικότητας και χρόνια κατακεκλιμένους που αδυνατούν να μετακινηθούν στις μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας· εμβολιασμοί για την πρόληψη της πνευμονιοκοκκικής νόσου και εξειδικευμένα ιατρεία για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού και του δέρματος, αλλά και άλλων νοσημάτων· ενημερωτικές ομιλίες, διαδικτυακά webinars, βιωματικά σεμινάρια. Τριάντα χρόνια έχει συμπληρώσει η Ομάδα Αιγαίου και ο απολογισμός των πεπραγμένων της είναι συγκινητικός: σε αμιγώς εθελοντική βάση διασχίζει απ’ άκρου εις άκρον το Αιγαίο, υφαίνοντας έναν δυνατό ιστό προσφοράς, υποστήριξης, ενσυναίσθησης και αλληλεγγύης ανάμεσα στα μικρά και ακριτικά νησιά του, και προσφέροντας υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες με τον τελευταίας τεχνολογίας φορητό, διαγνωστικό εξοπλισμό στους κατοίκους τους, με σκοπό την ουσιαστική αναβάθμι-ση της ποιότητας ζωής τους.
Ο εορτασμός
Πριν από λίγες εβδομάδες, το πέρασμα σε ακόμη μία δεκαετία γιορτάστηκε με τον 31ο Επετειακό Διάπλου σε Φούρνους, Θύμαινα, Αγαθονήσι, Αρκιούς, Λειψούς, Πάτμο, Σίκινο και Κουφονήσι· εκεί, μάλιστα, έγιναν τα εγκαίνια του «Σπιτιού του Γιατρού», όπου οι αγροτικοί γιατροί θα διαμένουν δωρεάν (ισχυρό κίνητρο για τη στελέχωση του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου του νησιού). Σημαντική καινοτομία της αποστολής ήταν η παρουσίαση μιας νέας ψηφιακής εφαρμογής, ενός application με πρακτικές οδηγίες για την αντιμετώπιση επειγόντων καρδιολογικών περιστατικών. Απευθύνεται κυρίως σε νέους γιατρούς που υπηρετούν σε αγροτικά ιατρεία και χρειάζονται άμεση καθοδήγηση στο τι πρέπει να κάνουν σε κρίσιμες στιγμές. Παράλληλα μοιράστηκαν βιβλία που προάγουν τη φιλοζωία σε παιδιά και εκπαιδευτικούς, και παραδόθηκαν τροφές για αδέσποτα ζώα σε όλα τα νησιά του διάπλου. Στο πλευρό της αποστολής για ακόμη μία φορά ήταν ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός. Εμπειρες νοσηλεύτριες και εκπαιδεύτριές του έκαναν βιωματικά σεμινάρια πρώτων βοηθειών σε μαθητές όλων των βαθμίδων: μια πολύτιμη γνώση που κάποια στιγμή ίσως συμβάλει στο να σωθούν ζωές. Και, φυσικά, τα σκάφη πέρασαν και από την Κίναρο, το νησάκι των Δωδεκανήσων με τη μία και μοναδική κάτοικο, την κυρία Ειρήνη Κατσοτούρχη, την κυρα-Ρηνιώ, της οποίας το σπίτι ανακατασκευάστηκε πλήρως πέρυσι με πρωτοβουλία της ομάδας.
Τα μέλη της ΜΚΟ έχουν κάνει διαδρομές περίπου 22.000 ναυτικών μιλίων· εξετάσεις σε περισσότερους από 25.000 κατοίκους, αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις σε 9.000.
Για την αρχιτέκτονα μηχανικό Βίλλυ Αττάρτ, υπεύθυνη του τμήματος έργων υποδομής της ΜΚΟ, αυτή ήταν κορυφαία στιγμή στα δώδεκα χρόνια που η ίδια συμμετέχει στην προσπάθεια. «Ηταν εξαιρετικά απαιτητικό εγχείρημα, που ολοκληρώθηκε το περασμένο καλοκαίρι, με αφόρητη ζέστη. Η κυρα-Ρηνιώ παρακολουθούσε με δέος τη μεταμόρφωση του σπιτιού της και, όταν όλα ήταν έτοιμα, μας έδωσε ευχές βγαλμένες από την καρδιά της. Φέτος πέρασε έναν λιγότερο επώδυνο χειμώνα κι αυτό για εμάς είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή». Οι κοινωνικές δράσεις είναι άλλη μία σημαντική πτυχή του έργου τους. «Εχουμε φτιάξει παιδικές χαρές στην πλειονότητα των νησιών που έχουμε επισκεφθεί, όπως και αθλητικές εγκαταστάσεις, μικρές πολιτιστικές υποδομές, κοινόχρηστους χώρους υγιεινής και ράμπες ΑμεΑ, έχουμε ανακατασκευάσει σχολικές αίθουσες, παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς. Παράλληλα έχουμε κάνει και μεγαλύτερες παρεμβάσεις, όπως η μονάδα αφαλάτωσης στη Σίκινο και το δίκτυο ύδρευσης στην Καλοταρίτισσα της Δονούσας», συνεχίζει η κυρία Αττάρτ.
Ο βασικός τομέας
Πυλώνας, όμως, παραμένει η δωρεάν ιατρική φροντίδα στους κατοίκους του Αρχιπελάγους. «Το ιατρικό τμήμα αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της Ομάδας Αιγαίου. Πλαισιώνεται από πολλά μνημόνια συνεργασίας με τις μεγαλύτερες επιστημονικές εταιρείες, με δύο πανεπιστημιακές κλινικές και με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, καθώς και από πάγια συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία αλλά και τη HOPEgenesis, για την αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος της υπογεννητικότητας που αντιμετωπίζει η χώρα μας», εξηγεί η Ντενίζ Τσιμή.
Σημειωτέον ότι η HOPEgenesis καλύπτει πλήρως τα έξοδα κύησης, τοκετού, μετακίνησης και διαμονής για γυναίκες που επιθυμούν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί, αλλά αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης του τόπου κατοικίας τους και της έλλειψης των απαραίτητων ιατρικών υποδομών. Η κυρία Τσιμή γνώρισε την ομάδα ως υποστηρίκτρια, πριν από δεκαοκτώ χρόνια. «Είχαμε δωρίσει μέσω της εταιρείας μας μια παιδική χαρά στην Πάτμο, στη μνήμη του πατέρα μου. Ημουν στο νησί την ημέρα της άφιξης των εθελοντών· κατέβηκα στο λιμάνι και τους περίμενα, μαζί με τους ντόπιους. Ο ενθουσιασμός που είδα στα πρόσωπα των κατοίκων μόλις τα σκάφη μπήκαν σε σχηματισμό στο λιμάνι, οι καμπάνες που χτυπούσαν χαρμόσυνα και η ατμόσφαιρα γιορτής με έκαναν να ανατριχιάσω. Οταν μάλιστα οι εθελοντές βγήκαν στον ντόκο, οι Πάτμιοι τους αγκάλιαζαν, τους απευθύνονταν με τα μικρά τους ονόματα. Ζήτησα αμέσως να συμμετάσχω ως εθελόντρια και σήμερα διανύω την τρίτη θητεία μου ως πρόεδρος Δ.Σ. Εννοείται ότι δεν έχω χάσει ούτε μία αποστολή και έχω περάσει τη σκυτάλη και στα παιδιά μου, που επίσης συμμετέχουν ως εθελοντές».
«Αυτό που κάνουμε δεν είναι φιλανθρωπία, είναι συμπόρευση»
Πριν από δέκα χρόνια έγινε μέλος της ομάδας ο Μάκης Σαμολαδάς, ορθοπεδικός χειρουργός και επίκουρος καθηγητής Ορθοπεδικής στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Εχοντας ταξιδέψει σε αρκετά απομονωμένα νησιά έβλεπα τις ανάγκες των ανθρώπων για “μικρά” πράγματα, που όμως τους αλλάζουν τη ζωή. Οπότε θεώρησα καθήκον μου να συμβάλω στην προσπάθεια. Για μένα αυτό είναι ο εθελοντισμός: χωρίς ιδιοτέλεια να επιστρέφεις στην κοινωνία μέρος αυτού που σου έχει δώσει. Και χαίρομαι που συνεχίζουμε με τα ίδια ιδανικά που κινητοποίησαν τους ιδρυτές της ΜΚΟ πριν από 30 χρόνια. Γιατί μπορεί να έχουν αλλάξει οι ανάγκες, η καθημερινότητα των κατοίκων, η προσβασιμότητα –σήμερα, για παράδειγμα, υπάρχει η δυνατότητα τηλεϊατρικής υποστήριξης–, η ιδέα όμως είναι απαράλλαχτη: να σταθούμε στο πλευρό των κατοίκων των μικρών νησιών. Αιγαίο δεν είναι μόνον οι (τουριστικές) Κυκλάδες. Είναι το Αρχιπέλαγος που μας προσδιορίζει ως κράτος και ως έθνος».
«Σίγουρα εισπράττουμε πιο πολλά από όσα δίνουμε. Εχω συμμετάσχει σε 20 αποστολές. Αυτό που προσωπικά με συνεπαίρνει είναι όταν, χρόνο με τον χρόνο, βλέπω να μεγαλώνουν τα παιδιά που γνώρισα ως βρέφη και νιώθω ότι ανάμεσά μας έχει καλλιεργηθεί μια σχέση πολύ πιο έντονη και από εκείνη του γιατρού και του ασθενούς», συμφωνεί ο παιδίατρος Δημήτρης Αγγελόπουλος, ταμίας Δ.Σ. της Ομάδας Αιγαίου. «Νιώθω ευτυχής που, χάρη στη δομή και στη λειτουργία μας, έχουμε καταφέρει, με έμπνευση και δημιουργικότητα, να ανεβάσουμε σε πολύ υψηλό επίπεδο τις δυνατότητες για αποτελεσματική προσφορά. Είναι ενδεικτικό ότι διαθέτουμε υλικοτεχνική υποδομή που συνεχώς εμπλουτίζεται και πλέον ισοδυναμεί με τον εξοπλισμό ενός μικρού νοσοκομείου. Η πιο πρόσφατη δράση μας αφορά την κατασκευή και επισκευή καταλυμάτων, με στόχο την προσέλκυση γιατρών σε νησιά που έχουν σοβαρές ελλείψεις υγειονομικού προσωπικού. Με χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν μπει στην ομάδα πολλοί νέοι, με δεξιότητες και δυναμισμό. Ενστερνίστηκαν τις αξίες μας, αλλά φέρνουν μαζί τους φρέσκες ιδέες και καινούργια πρότυπα και είμαι σίγουρος ότι αποτελούν την καλύτερη εγγύηση για τη συνέχεια του οράματός μας».
Οι κρίκοι της αλυσίδας
Εθελοντισμός, προσφορά, αλληλεγγύη, ανθρωπιά – κρίκοι στην ίδια αλυσίδα. «Από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έχω βιώσει ήταν η παράδοση παιδικής χαράς σε ένα μικρό νησί. Τα πιτσιρίκια μάς πλησίασαν γεμάτα ενθουσιασμό. Ξεκίνησαν να εξερευνούν τα παιχνίδια με λαχτάρα, κι ο χώρος γέμισε γέλια και φωνές. Πολλά μας αγκάλιαζαν, ενώ άλλα μάς ρωτούσαν αν την επόμενη φορά θα μπορούσαμε να τους φτιάξουμε ένα γήπεδο. Το υποσχεθήκαμε και πραγματοποιήσαμε την υπόσχεσή μας. Τον επόμενο χρόνο επιστρέψαμε για να εγκαινιάσουμε το γήπεδο. Αυτό που κάνουμε δεν είναι φιλανθρωπία, είναι συμπόρευση», τονίζει η Βίλλυ Αττάρτ. «Στεκόμαστε δίπλα στους συνανθρώπους μας όχι από θέση υπεροχής, αλλά με ενσυναίσθηση, σεβασμό και βαθιά κατανόηση. Κάθε φορά που γυρίζω από μια αποστολή αισθάνομαι σαν να έχω δει τον κόσμο με πιο ανοιχτά μάτια και καρδιά. Οι αποσκευές μου έχουν γεμίσει με χαμόγελα, ιστορίες, βλέμματα και μια πληρότητα που δύσκολα περιγράφεται με λόγια…».
