Αύξηση των καταγγελιών για παράνομη παρακολούθηση λόγω εγκατάστασης κάμερας σε σπίτι ή επιχείρηση «βλέπει» από το 2023 μέχρι σήμερα η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε η Αρχή αποκλειστικά στην «Κ», το 2023 δέχθηκε 208 καταγγελίες που σχετίζονταν με την εγκατάσταση καμερών και ζητήματα βιντεοεπιτήρησης. Το 2024 ο αριθμός αυτός αυξήθηκε κατά 21%, φτάνοντας τις 252 καταγγελίες, με την πλειονότητα να αφορά περιπτώσεις ιδιωτών που φέρονται να καταγράφουν δημόσιο χώρο ή γειτονικά ακίνητα. Το 2025, μέχρι τις 27 Ιουνίου, έχουν ήδη καταγραφεί 129 νέες υποθέσεις, γεγονός που δείχνει ότι αν ο ρυθμός συνεχιστεί σταθερά, το σύνολο του έτους θα κινηθεί και φέτος σε αρκετά υψηλά επίπεδα.
Αυτό που δημιουργεί εντύπωση είναι οι περιπτώσεις που αφορούν συγγενικά πρόσωπα και αυτές, σύμφωνα με τον κ. Ρουσόπουλο, είναι και οι χειρότερες.
Με το 80% των καταγγελιών να αφορούν κάμερες που έχουν τοποθετηθεί σε ιδιωτικούς χώρους, δηλαδή σε σπίτια ή επιχειρήσεις, και όχι σε δημόσιους χώρους, ο προϊστάμενος διεύθυνσης εποπτικού έργου της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δρ Γιώργος Ρουσόπουλος, μιλά στην «Κ» για τους λόγους της αύξησης των καταγγελιών, αλλά και για το περιεχόμενο των περισσότερων περιστατικών που φτάνουν στο γραφείο του.
«Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια έχουμε δει τα πάντα. Οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν τοποθέτηση κάμερας σε είσοδο πολυκατοικίας ή μπαλκόνι που μπορεί να ενοχλεί κάποιον γείτονα. Επίσης οι περισσότερες περιπτώσεις είναι κατά μεμονωμένων ιδιοκτητών ή ενοίκων σε μονοκατοικίες», σημειώνει ο ίδιος.
Οικογενειακές ιστορίες
Αυτό που δημιουργεί εντύπωση όμως είναι οι περιπτώσεις που αφορούν συγγενικά πρόσωπα και αυτές, σύμφωνα με τον κ. Ρουσόπουλο, είναι και οι χειρότερες. «Εχουμε βγάλει και αποφάσεις με κυρώσεις το 2022 που αφορούσαν συγγενείς οι οποίοι είχαν τα γνωστά ιδιοκτησιακά προβλήματα. Σταδιακά χαλάσανε οι σχέσεις και στο πλαίσιο της γενικής ρήξης τέθηκε το ζήτημα της κάμερας. Μητέρα μας έχει πει “Ηρθα να καταγγείλω πως η κόρη μου με παρακολουθεί με κάμερα”, καθώς έμεναν στην ίδια πολυκατοικία», σημειώνει ο ίδιος.
Ρωτώντας τους λόγους για τους οποίους υφίσταται αυτή η αύξηση στις καταγγελίες με τα χρόνια, ο ίδιος απαντά πως τρία πράγματα έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο. Η γνώση της σχετικής νομοθεσίας από όλο και περισσότερους πολίτες, η αύξηση της τοποθέτησης καμερών και φυσικά οι κακές γειτονικές ή άλλου είδους σχέσεις που δεν μπορούν να επιλυθούν χωρίς τη συνδρομή τρίτων.
Για να φτάσουμε ως Αρχή Προστασίας Δεδομένων να δώσουμε πρόστιμο σε πολίτη/ες σημαίνει πως έχουμε εξαντλήσει κάθε πιθανότητα φιλικής διευθέτησης.
«Για να φτάσουμε ως Αρχή Προστασίας Δεδομένων να δώσουμε πρόστιμο σε πολίτη/ες σημαίνει πως έχουμε εξαντλήσει κάθε πιθανότητα φιλικής διευθέτησης. Πριν έρθει το πρόστιμο ως ύστατη λύση, έχει προηγηθεί ενημέρωση και συστάσεις. Θεωρούσαμε αναμενόμενο πως με ένα έγγραφο σύστασης από μία δημόσια αρχή θα λυνόταν το πρόβλημα, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα», εξηγεί ο κ. Ρουσόπουλος.
Περιοριστείτε στον ιδιωτικό σας χώρο
Η γενική οδηγία που δίνει ο ειδικός σε όσους έχουν ή σκέφτονται να τοποθετήσουν κάμερα είναι να περιοριστούν στον χώρο που τους ανήκει, καθώς εκεί δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Αν από την άλλη είναι πραγματικά απαραίτητο να επιτηρούν έναν χώρο που τους ανήκει, θα πρέπει να περιορίζονται στο πραγματικά απολύτως αναγκαίο.
«Από τη στιγμή που κάποιος θα τοποθετήσει κάμερα που ενδεχομένως να πιάσει μέρος εκτός του ιδιωτικού του χώρου, τότε αυτομάτως ισχύει η Προστασία Αρχής Προσωπικών Δεδομένων, δηλαδή 99 άρθρα με πάρα πολλές υποχρεώσεις για τον πολίτη. Παραδείγματος χάριν, ο ίδιος έχει τη νομική υποχρέωση να δείξει το υλικό της κάμερας σε όποιον του το ζητήσει. Αν αρνηθεί, αυτόματα είναι παράβαση», σημειώνει.
Από τη στιγμή που κάποιος θα τοποθετήσει κάμερα που ενδεχομένως να πιάσει μέρος εκτός του ιδιωτικού του χώρου, τότε αυτομάτως ισχύει η Προστασία Αρχής Προσωπικών Δεδομένων, δηλαδή 99 άρθρα με πάρα πολλές υποχρεώσεις για τον πολίτη.
Από την άλλη ο κ. Ρουσόπουλος προσθέτει πως υπάρχουν περιπτώσεις που δεν χρειάζεται να αποδειχτεί πως μία κάμερα παρακολουθεί κάποιον ώστε να γίνει αγωγή, αρκεί μόνο να έχει τοποθετηθεί… λάθος.
Πότε η κάμερα «προκαλεί»
«Η κάμερα πρέπει να είναι έτσι εγκατεστημένη ώστε να φαίνεται πως κάποιος παρακολουθεί μονάχα την περιουσία του. Αν δεν είναι, τότε ο πολίτης μπορεί να καταγγείλει ότι θεωρεί πως η τοποθεσία της κάμερας περιορίζει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του (ακόμη και αν δεν το κάνει). Υπάρχουν αποφάσεις δικαστηρίων που έχουν κρίνει με αυτό τον τρόπο», τονίζει.
Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος καταλήγει πως στόχος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είναι οι πολίτες να μην προχωρούν σε καταγγελία προτού προσπαθήσουν να επιλύσουν το πρόβλημα ιδιωτικά.
Αναλυτικά οι υποχρεώσεις όσων εγκαθιστούν κάμερες: https://www.dpa.gr/el/enimerwtiko/thematikes_enotites/eisagwgi_videoepitirisi/plirofories_upef_videoepitirisi
Καθοδήγηση για κάμερες σε οικίες/πολυκατοικίες: https://www.dpa.gr/el/enimerwtiko/thematikes_enotites/eisagwgi_videoepitirisi/oikies_videoepitirisi
